A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

matéri , nm Definizione totu is matas, ma mescamente cussas de frutuàriu (dhu narant fintzes in su sensu de mata, matighedha) Sinonimi e contrari matedu, pranteda Frasi custu bentu at fatu mali a su materi: ndi dh'at iscutu frutu meda ◊ sa grandu parti de su materi mannu est abbruxada ◊ in cussu logu dhoi at materi meda Etimo srd. Traduzioni Francese végétation Inglese vegetation Spagnolo arbolado Italiano vegetazióne Tedesco Vegetation.

matéria , nf Definizione sa martza (carre chi morit, mícrobbos, glóbbulos biancos e abbadúgia) comente si faet o essit de una fruschedha / fàcia de m. = cara in colore de tela, isarboliu, ispanàciu Sinonimi e contrari maltza, mamaja, mammai 1, mammana, materiatzu, sagna 1 Frasi ndhe at isgutadu su late in matéria ◊ eo apo cordozu finas de ischitzare una buischedha in carre anzena pro ndhe bogare sa matéria ◊ sa matéria a chilos li falet a chie tzacat fogu!◊ po ndhe ciupire sa matéria dea sa fruschedha pòngio paperi Etimo itl. matèria Traduzioni Francese pus Inglese pus Spagnolo pus Italiano pus Tedesco Eiter.

matéria 1 , nf Definizione totugantu su chi si podet bíere e tocare, chi tenet mannària e pesu, chi pigat logu e podet tènnere una bisura, una forma, una massa (bista coment'e cantidade); argumentu de imparu chi pertocat mescamente un'isciéntzia / matérias primàrias = materiales chi faet a trebballare in indústria po ndhe fàere àteros produtos (es. minerales), itl. matèrie prime Frasi sa matéria est fata a molècolas e tenet unu pesu ◊ in s'universu, sa matéria chi no faghet a bídere est meda de prus de sa chi podimus bídere e fintzas su logu chi paret líchidu ndh'est prenu 2. in iscola s'istúdiu est cumpartidu a matérias Traduzioni Francese matière Inglese substance, subject Spagnolo materia Italiano matèria Tedesco Stoff, Materie, Thema, Fach.

materiàle, materiàli , nm, agt Definizione css. cosa de pòdere tocare, chi tenet una mannària e unu pesu, mescamente nau de totu su chi serbit a fàere o fraigare òperas; chi pertocat sa matéria 2. sos muradores sunt frimmos ca no bi tenent materiale Traduzioni Francese matériel Inglese material Spagnolo material Italiano materiale Tedesco Material, materiell.

materialísmu , nm Definizione genia de cunvintzione e de filosofia (ma fintzes manera de fàere e de bívere) chi narat ca totu su chi si agatat est matéria e po cussu no arreconnoschet perunu ente superiore o ispirituale / m. istóricu = métidu de istúdiu chi pigat coment'e puntu principale s'economia po ispiegare s'isvilupu de s'istória de s'umanidade.

materialísta , agt, nm Definizione chi o chie ponet aifatu a su materialismu.

materiàre , vrb Definizione nau de arremu malàidu, fàere a martza, a matéria Sinonimi e contrari impostemai, insangiai, maltzire, marcitai, sanzire Etimo srd.

materiàtzu , nm Definizione arregollimentu de matéria, cosa martzida Sinonimi e contrari maltza, matéria Etimo srd. Traduzioni Francese pus, suppuration Inglese pus, suppuration Spagnolo pus Italiano pus, suppurazióne Tedesco Eiter, Suppuration, Eiterung.

maternidàde, maternidàdi , nf Definizione su èssere, su fàere e su s'intèndhere mama; in is ispidales, repartu inue ponent is féminas po s'issindhigóngiu, po s'illibbertare, naschire is pipios / èssere in m. (nau de fémina trebballandho) = chi ammancat de su trabballu po permissu ca depit tènniri e atèndiri su pipiu, su tempus de su permissu Traduzioni Francese maternité Inglese maternity Spagnolo maternidad Italiano maternità Tedesco Mutterschaft, Maternität, Entbindungsabteilung, Entbindungsstation.

matérnu , agt Definizione de mama, chi pertocat sa mama.

matéssi, matéssiu mantéssi

matialútza , nf Definizione genia de calagasu pitichedhedhu chi curret a sa farra Frasi mi as batidu sacos de podha chin sa matialutza! ◊ bolant che matialutzas a inghíriu a una lughe de candhela 2. millas sas lumas matialutzas andhendhe a missa de pudhu! Terminologia scientifica crp.

matibbullósu , agt Definizione chi portat abbusciucadura o ufradura in bentre (po neghes diferentes: genia de abba chi si format, figau a pedras o àteru) Etimo srd. Traduzioni Francese ascitique Inglese ascitic Spagnolo ascítico Italiano ascìtico Tedesco bauchwassersüchtig.

matibúsa marsicrúsa

matibúzu , nm: matiguzu, matiuzu, mativuzu, matziuzu Definizione matzàmene de animales mescamente piticos; sa matza de calecunu frutu, sa part'e mesu Sinonimi e contrari fríschias, maciàmini Frasi at sapunadu su matiuzu de su fricu ◊ s'ulturzu in su mortorzu chi agatat che collit totu, matziuzu e corzu puru Terminologia scientifica crn Etimo srd. Traduzioni Francese viscère, entrailles (intestini) Inglese bowels Spagnolo entrañas, vísceras Italiano vìscere Tedesco Eingeweide (Pl.).

maticànu , agt, nm: matiganu, matziganu Definizione chi portat sa matza bianca, nau de sa figumorisca chi portat sa prupa mala; chi o chie est totu trassas e no giaet a bíere totu su chi pentzat, cuat sèmpere calecuna cosa Sinonimi e contrari fraíciu | ctr. francu, sentzillu 2. cussu est unu maticanu e fungutu ◊ su matiganu no rispondhet francu ◊ su matiganu narat sempre su mesu.

matichérju, maticórju , nm: matigherju Definizione maletratamentu Frasi su maticherju est bonu: lachinza e madricau est totu ammisturu ◊ pro colare dabant ispintas, comintzant sas rutas, sos pedes pistaos: fit totu unu matigherju ◊ a custu matigherju no bi torro a bènnere prus ca mi ant caticau.

maticiúsa marsicrúsa

maticrúdu , agt Definizione nau in cobertantza de ccn., chi no bàliat, no padit nudha, chi si arrennegat luego Sinonimi e contrari arrabbiosu, arrenignosu, febosu, felorosu.

maticrúja, maticrúsa marsicrúsa