A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

matabiógu , nm: ammatzabiogu, matabriogu Definizione genia de erba bona (su sèmene pistau) po bochíere su preugu Sinonimi e contrari bocibriogu Terminologia scientifica rbc, Delphinium staphysagria Traduzioni Francese staphisaigre Inglese delphinium Spagnolo estafisagria, albarraz Italiano stafisàgria Tedesco Läusekraut, Stephanskraut.

matabòis , nm Definizione genia de musca chi punghet a is boes e dhis suspit su sàmbene Sinonimi e contrari saliscone, trabajoni Terminologia scientifica crp, Tabanus intermedius, T. bovinus, T. autumnalis, T. pluvialis, Chrysops italicus Etimo ctl. matabous Traduzioni Francese taon Inglese gadfly Spagnolo tábano Italiano tafano bovino Tedesco Bremse.

matabriógu matabiógu

matabriógu 1 , nm Sinonimi e contrari nicotina, tabbacu.

matacalèo , agt, nm Sinonimi e contrari bovatzu, innóchidu, listrone, scimprotu.

matacàna, matacàne , nm Definizione leperedhu piticu; in cobertantza, cosighedha de pagu contu Sinonimi e contrari caciapu, leperedhu Terminologia scientifica anar Etimo spn. matacán Traduzioni Francese levraut Inglese little hare Spagnolo lebrato Italiano lepròtto Tedesco Häschen.

matacíle, matacíli , nm Definizione su logu in posidura fache a su Nord, in umbra, e fintzes bentu chi benit de cussa bandha Sinonimi e contrari arbàrgiu, carvàrgiu, culassoli, palassole, umbritzu, umbrine, umbrosu | ctr. solianu Frasi su matacili fait bènniri su frius.

matacinàda , nf Definizione ballada a matacinu Etimo srd.

matacínnu, matacínu , nm: motacinnu Definizione persona o cosa totu male fata, istrupiada, chi at pérdiu sa bisura bona chi teniat; ballu cun s'isciàbbula in is manos; chie faet custu ballu; genia de ingestu / fai matacinus = fai signalis, donai indítzius, fàere ingestos Sinonimi e contrari mostacinnu 2. Pinóchiu iat cumentzau a fai inchinus e matacinus po fai a cumprèndiri a cussus duus… ◊ a piciochedhus femus su giogu de is matacinnus Cognomi e Proverbi smb: Mattaccinu.

mataciòla , nf Definizione gràndhula, néula (in subrecos, in su tzugu, in ímbenas)/ calare sa m. = unfraisí Sinonimi e contrari natatzola Frasi mi est calada sa mataciola a sa còscia (R.Sardella) Terminologia scientifica crn.

matacòe, matacói , cng Definizione si…, si cumbinat chi… Frasi matacoi ti càpitat de fai dannu, dhu pagas!

matacúa , nm Sinonimi e contrari cuagualèpuri, cubacuba, mamacua Frasi su soli est fendi su matacua apalas de is nuis.

matacuàu , agt Definizione nau de ccn., chi dhue andhat cun atentzione, abbellu, in is cosas Sinonimi e contrari cauteladu, cautelosu, giudisciosu | ctr. atreviu, conchedha.

matacuída , nf Definizione genia de giogu, a cuare Sinonimi e contrari cuagualèpuri, cualèpere, cubacuba, mamacua, matacua* Terminologia scientifica ggs.

matàdu , nm Definizione logu prenu cracu de tupas, de matighedhas Sinonimi e contrari crachi, lita, matarzu, mateda, separzu, tupedu Frasi su re l'at fatu aciapare e che l'at fatu fulliare in su matadu Etimo srd. Traduzioni Francese maquis Inglese scrub Spagnolo matorral Italiano luògo ricco di vegetazióne selvàtica Tedesco Gehölz.

matadúra , nf Definizione limpiamentu chi si faet in logos prenos de tupas segandhochedhas Sinonimi e contrari ilmatadura, ispatonzu Etimo srd.

matafalúa, matafalúga , nf: matafaua, matafiluca, matafiluga Definizione a logos est su sèmene de su fenugu de sartu chi creschet a solu Sinonimi e contrari anas, anis, aníciu Terminologia scientifica rba, Pimpinella anisum Etimo ctl. matafaluga Traduzioni Francese anis Inglese anise Spagnolo anís Italiano ànice Tedesco Anis.

matàfara , nf Definizione ite sunt custas matàfaras?! = ita funt custus coredhus? ite funt custos improdhos? Etimo itl. metafora.

matafaúa, matafilúca, matafilúga matafalúa

matagandhèla , nf Definizione certu, briga / èssere a m. = a briga, certendi Etimo spn. matar la candela.