matabiógu , nm: ammatzabiogu,
matabriogu Definizione
genia de erba bona (su sèmene pistau) po bochíere su preugu
Sinonimi e contrari
bocibriogu
Terminologia scientifica
rbc, Delphinium staphysagria
Traduzioni
Francese
staphisaigre
Inglese
delphinium
Spagnolo
estafisagria,
albarraz
Italiano
stafisàgria
Tedesco
Läusekraut,
Stephanskraut.
matabòis , nm Definizione
genia de musca chi punghet a is boes e dhis suspit su sàmbene
Sinonimi e contrari
saliscone,
trabajoni
Terminologia scientifica
crp, Tabanus intermedius, T. bovinus, T. autumnalis, T. pluvialis, Chrysops italicus
Etimo
ctl.
matabous
Traduzioni
Francese
taon
Inglese
gadfly
Spagnolo
tábano
Italiano
tafano bovino
Tedesco
Bremse.
matabriógu matabiógu
matacàna, matacàne , nm Definizione
leperedhu piticu; in cobertantza, cosighedha de pagu contu
Sinonimi e contrari
caciapu,
leperedhu
Terminologia scientifica
anar
Etimo
spn.
matacán
Traduzioni
Francese
levraut
Inglese
little hare
Spagnolo
lebrato
Italiano
lepròtto
Tedesco
Häschen.
matacíle, matacíli , nm Definizione su logu in posidura fache a su Nord, in umbra, e fintzes bentu chi benit de cussa bandha Sinonimi e contrari arbàrgiu, carvàrgiu, culassoli, palassole, umbritzu, umbrine, umbrosu | ctr. solianu Frasi su matacili fait bènniri su frius.
matacinàda , nf Definizione ballada a matacinu Etimo srd.
matacínnu, matacínu , nm: motacinnu Definizione persona o cosa totu male fata, istrupiada, chi at pérdiu sa bisura bona chi teniat; ballu cun s'isciàbbula in is manos; chie faet custu ballu; genia de ingestu / fai matacinus = fai signalis, donai indítzius, fàere ingestos Sinonimi e contrari mostacinnu 2. Pinóchiu iat cumentzau a fai inchinus e matacinus po fai a cumprèndiri a cussus duus… ◊ a piciochedhus femus su giogu de is matacinnus Cognomi e Proverbi smb: Mattaccinu.
mataciòla , nf Definizione gràndhula, néula (in subrecos, in su tzugu, in ímbenas)/ calare sa m. = unfraisí Sinonimi e contrari natatzola Frasi mi est calada sa mataciola a sa còscia (R.Sardella) Terminologia scientifica crn.
matacòe, matacói , cng Definizione si…, si cumbinat chi… Frasi matacoi ti càpitat de fai dannu, dhu pagas!
matacúa , nm Sinonimi e contrari cuagualèpuri, cubacuba, mamacua Frasi su soli est fendi su matacua apalas de is nuis.
matacuàu , agt Definizione nau de ccn., chi dhue andhat cun atentzione, abbellu, in is cosas Sinonimi e contrari cauteladu, cautelosu, giudisciosu | ctr. atreviu, conchedha.
matacuída , nf Definizione genia de giogu, a cuare Sinonimi e contrari cuagualèpuri, cualèpere, cubacuba, mamacua, matacua* Terminologia scientifica ggs.
matàdu , nm Definizione
logu prenu cracu de tupas, de matighedhas
Sinonimi e contrari
crachi,
lita,
matarzu,
mateda,
separzu,
tupedu
Frasi
su re l'at fatu aciapare e che l'at fatu fulliare in su matadu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
maquis
Inglese
scrub
Spagnolo
matorral
Italiano
luògo ricco di vegetazióne selvàtica
Tedesco
Gehölz.
matadúra , nf Definizione limpiamentu chi si faet in logos prenos de tupas segandhochedhas Sinonimi e contrari ilmatadura, ispatonzu Etimo srd.
matafalúa, matafalúga , nf: matafaua,
matafiluca,
matafiluga Definizione
a logos est su sèmene de su fenugu de sartu chi creschet a solu
Sinonimi e contrari
anas,
anis,
aníciu
Terminologia scientifica
rba, Pimpinella anisum
Etimo
ctl.
matafaluga
Traduzioni
Francese
anis
Inglese
anise
Spagnolo
anís
Italiano
ànice
Tedesco
Anis.
matàfara , nf Definizione ite sunt custas matàfaras?! = ita funt custus coredhus? ite funt custos improdhos? Etimo itl. metafora.
matafaúa, matafilúca, matafilúga matafalúa
matagandhèla , nf Definizione certu, briga / èssere a m. = a briga, certendi Etimo spn. matar la candela.