mamadína , nf Definizione burdàmene, pigionatzos chi bogat sa bide o àtera linna, figighedhos chi no bogant frutu Etimo srd.
mamadíta , nf: mamedita,
mammadita Definizione
mama de late, mamma titedha, sa fémina chi giaet sa tita a súere, su late cosa sua, a unu pipiu angenu (fígiu de tita)
Sinonimi e contrari
allatadora,
allatarza,
allatera,
dhedha,
dida,
mamaditedha,
tadàgia
Frasi
sa Sardigna no siat che una mamedita chi is simingionis totus potzant suciai! (F.Locci)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
nourrice
Inglese
wet nurse
Spagnolo
nodriza
Italiano
bàlia
Tedesco
Amme.
mamaditèdha , nf Sinonimi e contrari mamadita.
mamaechèssa , nf Sinonimi e contrari badàngiu 1, mamasilva, mammelinna Terminologia scientifica mt.
mamaesída , nf: mammesida Definizione linna de ias, genia de linna chi faet a cannàile e si che artzat a is matas a imbodhigadura in su truncu (ma creschet fintzes a tupighedha in mesu de àteras tupas): portat is fògias, chi essint de su cambu a duas impare a bandhas contràrias, betadas a unu e a puntas atundhadas; a logos dhi narant erba cràbina, erba de cannedhus, de coronas, erba de pipas, o fintzas ocru malu Sinonimi e contrari badàngiu 1, bidebbianca, erbagràbina, ligadorja 1, mammelinna, sfundhabingiadas Terminologia scientifica mt, Lonicera implexa Etimo srd.
mamaesónnu , nf: mammesonnu Definizione bobboi (mescamente calagasu, fintzes priorissa o segadidus), ingendrau ma ancora dormiu totu imbodhigau in sa napa / èssiri una m. (nadu de unu) = sonnigrosu Sinonimi e contrari cacaracasu 1, drummiciolu, ghilípuru, mammesonnu, sonnighita Etimo srd.
mamagàni , nm Definizione
dolore de conca forte chi leat a cucas, a un'ala e àtera de sa conca
Terminologia scientifica
mld
Traduzioni
Francese
migraine,
hémicranie
Inglese
headache
Spagnolo
jaqueca,
hemicránea
Italiano
emicrània
Tedesco
Migräne.
mamàgia , nf Definizione is cambos noos chi bogat sa bide in beranu, mescamente nau de cussos in prus, de ndhe segare.
mamagiòla , nf Sinonimi e contrari bellacasu, carravarina, lepilepi, maniposa, pabaritu, pabedha, seisei Terminologia scientifica crp.
mamàja , nf: mammaja Definizione
matéria, genia de cosa unu pagu bianca e cagiada chi si podet fàere in freaduras, segadas o tretu infiammau, fata de carre chi morit, mícrobbos, glóbbulos biancos e abbadúgia; tretu de ue s'isterret unu male
Sinonimi e contrari
maltza,
mammai 1,
mammana,
matéria,
sagna 1
Frasi
at tripiadu su tzuellu pro ndhe fàghere essire sa mamaja
2.
candho istemus siguros de ndhe lu àere moltu in donzi mamaja, su fogu, noche torremus a sa pinneta
Terminologia scientifica
mld
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
foyer (d’infection)
Inglese
hotbed
Spagnolo
foco
Italiano
céncio,
focolàio
Tedesco
Infektionsherd.
mamajúdos , nm, nf pl: mammajudas, mammazudas Definizione boghes, gridas de chie tzérriat pedindho agiudu o fintzes po assíchidu; genia de abbrebos, peràulas fortes Sinonimi e contrari agitóriu Frasi sa zente, a s'isparu, si ponzeit a mammajudas: Acudide! Acudide! ◊ ancu ti tuches a fuire a mammazudas! ◊ che fut arruta de cadhu e sa note si che fut ischidada a mamajudos Etimo srd.
mamàle , agt Definizione nau de cosa de papare e pruschetotu de frutu, chi est cruo, cruo meda, crú pisai, crú viale; nau de sèmene, chi est naschindho, tzeurrau / si est irmalavidadu mamale = est bénnidu grave meda.
mamaràda , nf: mamarida Definizione grida, boghe terriandho agiutóriu Modi di dire csn: mamaridas de bentu = nues fortes de bentu; pesàresi a m. = a boghes, ghetai tzérrius; betare una mamarada a ccn. = ghetai unu tzérriu, pigai a tzérrius Frasi isetendhe su babbu, sas criaduras su note si ndhe ischidant a mamarida ◊ bijones malas mi bido in su sonnu: cun s'astrau in palas mi ndhe so ischidadu a mamaridas (Grolle)◊ ti ant a piànghere a làgrimas de fogu, a mamaridas.
mamarèdha , nf Definizione min. de mama, ma nau prus che àteru tzerriandhodha, in cunfidàntzia e cun ternura.
mamarída mamaràda
mamaròsa , nf Definizione genia de erba chi si frigat a is casidhos po che fàere intrare aintru s'ischissura de s'abe.
mamarrúju , nm Sinonimi e contrari alassucru, marrófiu, marrúbiu* Terminologia scientifica rba, rbc, Marrubium vulgare.
mamarúcola , nf: mammarúgula Definizione s'erruca; in cobertantza, su fedighedhu, is figighedhos Sinonimi e contrari arruga, berruca, cucurra, mamaruga, ruda 1, rugaruga / edora, piciocalla, pitzinnàglia 2. in chéjia bi est tota sa mammarúgula ◊ ohi cussa mammarúgula de pisedhina comente imbrutat su logu!… Terminologia scientifica crp.
mamarúga , nf: mammaruga Definizione
s'erruca, genia de bobboi longhitu chi naschit de sa cria chi ponet su calagasu: a bortas pilosu, ponet mescamente a unas cantu erbas e che dhis papat sa fògia modhe (fintzes a is suèrgios faendho sa fògia noa)
Sinonimi e contrari
arruga,
berruca,
cucurra,
gremédhiche 1,
mamarúcola,
ruda 1,
rugaruga
Frasi
at dadu a sa mamaruga s'incunza issoro!
Terminologia scientifica
crp
Traduzioni
Francese
chenille
Inglese
worm
Spagnolo
larva
Italiano
bruco
Tedesco
Raupe.