niedhàssu, niedhàtzu , agt Definizione
chi est de colore unu pagu niedhu
Sinonimi e contrari
acotilau,
niedhudu,
niedhutzu,
regotu
Terminologia scientifica
clr
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
noirâtre
Inglese
blackish
Spagnolo
negruzco
Italiano
nerìccio
Tedesco
schwärzlich.
niedhédhu , nm Definizione parte de sa farra, su crivàgiu, su prus fine, chi ponent a fàere is ciapuedhus, genia de macarrones, ma fintzes pane.
niedhèra , nf Definizione genia de binu niedhu Frasi is binus dhi praxiant totus, de su cannonau a su nascu, de s’arratellau a sa malavasia, sa crannàcia, sa niedhera Terminologia scientifica bfg Etimo srd.
niedhéru , agt Definizione chi est de colore niedhu.
niedhigàu , agt Sinonimi e contrari inniedhigau*.
niedhigòre, niedhigòri , nm Definizione
negru de fumu, mascara bogada de linna ogiosa abbruxada po usu de imbarchinamentu, po giare o fàere colore niedhu po muros; fintzes marcu druchesau de pistadura
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
noir de fumée
Inglese
lampblack
Spagnolo
negro de humo
Italiano
nerofumo
Tedesco
Ruß.
niedhòne , nm Definizione genia de erba chi narant puru granu de pèbaru o gravellinu Sinonimi e contrari gravellinu Terminologia scientifica rba, Silene gallica Etimo ltn. nigella.
niedhòne 1 , nm Definizione granu de pèbaru, genia de erba toscosa ca portat sabonina e po cussu bona a illimpiare orrobba ca che sàmunat su grassu Sinonimi e contrari mortuniedhu Terminologia scientifica rba, Agrostemma githago.
niedhòne 2 , nm Definizione genia de erba: frori de passioni Sinonimi e contrari passionedha Terminologia scientifica rba, Nigella damascena.
niedhòre, niedhòri , nm: nighedhore Definizione
su èssere niedhu, su èssere iscurosu; cosa niedha
Sinonimi e contrari
iscuricore,
niedhura,
nighedhúmene,
tura
/
annuadura,
fumu,
titiedhu
| ctr.
biancura
Frasi
custu niedhore de sas aeras at a èssere chi faghet a dellúbbiu ◊ in su nighedhore de cussu disisperu che luchiant petzi sos ocros chi si moghiant intro de su concale istuvau ◊ si coberzant sos chelos de niedhore e comintzent sos butios!
2.
de sos fumajolos de tzertas fàbbricas essit niedhore ◊ custu suelzu afoghizadu est pienu de niedhore ◊ su "Chi nono" de sa fémina li fit giómpidu che un'istuturrada e su coro si li pieneit de niedhore ◊ su niedhore est grae cantu su dolore meu! ◊ su niedhore de su fumu est malu a ndi andari de un'aposentu niedhu pixi!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
noirceur,
obscurité
Inglese
blackness,
obscurity
Spagnolo
negrura,
oscuridad
Italiano
nerézza,
oscurità
Tedesco
Schwärze,
Dunkelheit.
niédhu , nm, agt: nighedhu Definizione
su colore prus iscurosu, antzis est sa farta de totu is colores, candho mancat calesiògiat colore (ma dhu narant fintzes in su sensu de meda, forte, mannu); bestimentu niedhu po dolu; chi o chie portat sa pedhe de colore niedhu o iscurosa meda, de arratza niedha; nau de cosa po su chi paret a sa lughe, chi no torrat perunu colore; nau de ccn. po comente foedhat o faet, chi est arrennegau meda, chi est crepandho de su tzacu, dispràxiu meda, tristu / min. niedhatzu, niedhutzu, nighedhutu
Sinonimi e contrari
negru
/
tardu
| ctr.
biancu
Modi di dire
csn:
n. che unu scrau, che pighe, che su trummentu, che ala de corbu, che funnu de labia, che sa pixi, che sa mura = niedhu deretu, meda, deunudotu, niedhu pídicu, píghidu; a niedhos de note = intro de note, a note manna; su niedhu de s'ogru = sa pupia; su n. de s'unga = sa corona de s'úngia; su niedhu de fumu = fumàdicu, mascara o niedhigori; ànimi niedhu = malu che dimóniu
Frasi
su biancu si vortet a nighedhu!
2.
cudhos botedhos fachiant unu degógliu niedhu ◊ cussa note unu coro malu mi faghiat bídere totu niedhu ◊ at fatu un'iscàndhalu niedhu ◊ tia Gràtzia in butega teniat isceti binu niedhu
3.
tia Pietrina che intreit niedha che su titone a brigare su fizu ◊ ndi est essiu de miniera niedhu che unu scrau ◊ su preigadore fit nighedhu chi pariat unu bundhu ◊ fiat tristu mannu niedhu ◊ fut una noti niedha che sa pixi ◊ ndi est benniu ammeleciosu e niedhu!
4.
s'idea fit de isetare mancari dendhecheli a niedhos de note
Cognomi e Proverbi
smb:
Nieddu, Niedda
/
prb:
mellus a faci arrúbia chi no a coru niedhu
Terminologia scientifica
clr
Etimo
ltn.
nigellus
Traduzioni
Francese
noir
Inglese
black
Spagnolo
negro
Italiano
néro
Tedesco
schwarz.
niedhúdu , agt Definizione
chi est unu pagu niedhu
Sinonimi e contrari
fodhinosu,
niedhutzu
Terminologia scientifica
clr
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
noirâtre
Inglese
blackish
Spagnolo
negruzco
Italiano
nerìccio
Tedesco
schwärzlich.
niedhumànnu , nm Definizione calidade de àghina niedha a pibiones mannos Etimo srd.
niedhunuràghe , nm Definizione una genia de erba: origa de para Sinonimi e contrari fruschiajolos Terminologia scientifica rba, Silene latifolia ssp. alba Etimo srd.
niedhúra , nf: nighedhura Definizione
su èssere niedhu de totu is cosas
Sinonimi e contrari
niedhore
| ctr.
biancura
Frasi
su carvonarzu est garriau de terra e niedhura: paret unu corritolu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
noirceur
Inglese
blackness
Spagnolo
negrura
Italiano
nerézza
Tedesco
Schwärze.
niedhutzédhu , nm Definizione genia de pische mannu de mare chi assimbígiat a su piscigani Terminologia scientifica psc.
niedhútzu , agt, nm: nighedhutu,
nighedhutzu Definizione
chi est de colore chi tirat a su niedhu; genia de pígione: anade conca niedha
Sinonimi e contrari
acotilau,
fodhinosu,
niedhassu,
niedhudu
Frasi
est unu pitzinnu nighedhutu ◊ est unu pitzinnu nighedhutzu e romasu ◊ est arta e bèni fata, niedhutza, pilus e ogus píxidus
Terminologia scientifica
clr
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
noirâtre
Inglese
blackish
Spagnolo
negruzco
Italiano
nerastro
Tedesco
schwärzlich.
niènte, niènti , prn, nm Sinonimi e contrari nudha.
nièra nibèra
nietziòni nentziòni