niedhàssu, niedhàtzu , agt Definitzione
chi est de colore unu pagu niedhu
Sinònimos e contràrios
acotilau,
niedhudu,
niedhutzu,
regotu
Terminologia iscientìfica
clr
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
noirâtre
Ingresu
blackish
Ispagnolu
negruzco
Italianu
nerìccio
Tedescu
schwärzlich.
niedhédhu , nm Definitzione parte de sa farra, su crivàgiu, su prus fine, chi ponent a fàere is ciapuedhus, genia de macarrones, ma fintzes pane.
niedhèra , nf Definitzione genia de binu niedhu Frases is binus dhi praxiant totus, de su cannonau a su nascu, de s’arratellau a sa malavasia, sa crannàcia, sa niedhera Terminologia iscientìfica bfg Ètimu srd.
niedhéru , agt Definitzione chi est de colore niedhu.
niedhigàu , agt Sinònimos e contràrios inniedhigau*.
niedhigòre, niedhigòri , nm Definitzione
negru de fumu, mascara bogada de linna ogiosa abbruxada po usu de imbarchinamentu, po giare o fàere colore niedhu po muros; fintzes marcu druchesau de pistadura
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
noir de fumée
Ingresu
lampblack
Ispagnolu
negro de humo
Italianu
nerofumo
Tedescu
Ruß.
niedhòne , nm Definitzione genia de erba chi narant puru granu de pèbaru o gravellinu Sinònimos e contràrios gravellinu Terminologia iscientìfica rba, Silene gallica Ètimu ltn. nigella.
niedhòne 1 , nm Definitzione granu de pèbaru, genia de erba toscosa ca portat sabonina e po cussu bona a illimpiare orrobba ca che sàmunat su grassu Sinònimos e contràrios mortuniedhu Terminologia iscientìfica rba, Agrostemma githago.
niedhòne 2 , nm Definitzione genia de erba: frori de passioni Sinònimos e contràrios passionedha Terminologia iscientìfica rba, Nigella damascena.
niedhòre, niedhòri , nm: nighedhore Definitzione
su èssere niedhu, su èssere iscurosu; cosa niedha
Sinònimos e contràrios
iscuricore,
niedhura,
nighedhúmene,
tura
/
annuadura,
fumu,
titiedhu
| ctr.
biancura
Frases
custu niedhore de sas aeras at a èssere chi faghet a dellúbbiu ◊ in su nighedhore de cussu disisperu che luchiant petzi sos ocros chi si moghiant intro de su concale istuvau ◊ si coberzant sos chelos de niedhore e comintzent sos butios!
2.
de sos fumajolos de tzertas fàbbricas essit niedhore ◊ custu suelzu afoghizadu est pienu de niedhore ◊ su "Chi nono" de sa fémina li fit giómpidu che un'istuturrada e su coro si li pieneit de niedhore ◊ su niedhore est grae cantu su dolore meu! ◊ su niedhore de su fumu est malu a ndi andari de un'aposentu niedhu pixi!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
noirceur,
obscurité
Ingresu
blackness,
obscurity
Ispagnolu
negrura,
oscuridad
Italianu
nerézza,
oscurità
Tedescu
Schwärze,
Dunkelheit.
niédhu , nm, agt: nighedhu Definitzione
su colore prus iscurosu, antzis est sa farta de totu is colores, candho mancat calesiògiat colore (ma dhu narant fintzes in su sensu de meda, forte, mannu); bestimentu niedhu po dolu; chi o chie portat sa pedhe de colore niedhu o iscurosa meda, de arratza niedha; nau de cosa po su chi paret a sa lughe, chi no torrat perunu colore; nau de ccn. po comente foedhat o faet, chi est arrennegau meda, chi est crepandho de su tzacu, dispràxiu meda, tristu / min. niedhatzu, niedhutzu, nighedhutu
Sinònimos e contràrios
negru
/
tardu
| ctr.
biancu
Maneras de nàrrere
csn:
n. che unu scrau, che pighe, che su trummentu, che ala de corbu, che funnu de labia, che sa pixi, che sa mura = niedhu deretu, meda, deunudotu, niedhu pídicu, píghidu; a niedhos de note = intro de note, a note manna; su niedhu de s'ogru = sa pupia; su n. de s'unga = sa corona de s'úngia; su niedhu de fumu = fumàdicu, mascara o niedhigori; ànimi niedhu = malu che dimóniu
Frases
su biancu si vortet a nighedhu!
2.
cudhos botedhos fachiant unu degógliu niedhu ◊ cussa note unu coro malu mi faghiat bídere totu niedhu ◊ at fatu un'iscàndhalu niedhu ◊ tia Gràtzia in butega teniat isceti binu niedhu
3.
tia Pietrina che intreit niedha che su titone a brigare su fizu ◊ ndi est essiu de miniera niedhu che unu scrau ◊ su preigadore fit nighedhu chi pariat unu bundhu ◊ fiat tristu mannu niedhu ◊ fut una noti niedha che sa pixi ◊ ndi est benniu ammeleciosu e niedhu!
4.
s'idea fit de isetare mancari dendhecheli a niedhos de note
Sambenados e Provèrbios
smb:
Nieddu, Niedda
/
prb:
mellus a faci arrúbia chi no a coru niedhu
Terminologia iscientìfica
clr
Ètimu
ltn.
nigellus
Tradutziones
Frantzesu
noir
Ingresu
black
Ispagnolu
negro
Italianu
néro
Tedescu
schwarz.
niedhúdu , agt Definitzione
chi est unu pagu niedhu
Sinònimos e contràrios
fodhinosu,
niedhutzu
Terminologia iscientìfica
clr
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
noirâtre
Ingresu
blackish
Ispagnolu
negruzco
Italianu
nerìccio
Tedescu
schwärzlich.
niedhumànnu , nm Definitzione calidade de àghina niedha a pibiones mannos Ètimu srd.
niedhunuràghe , nm Definitzione una genia de erba: origa de para Sinònimos e contràrios fruschiajolos Terminologia iscientìfica rba, Silene latifolia ssp. alba Ètimu srd.
niedhúra , nf: nighedhura Definitzione
su èssere niedhu de totu is cosas
Sinònimos e contràrios
niedhore
| ctr.
biancura
Frases
su carvonarzu est garriau de terra e niedhura: paret unu corritolu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
noirceur
Ingresu
blackness
Ispagnolu
negrura
Italianu
nerézza
Tedescu
Schwärze.
niedhutzédhu , nm Definitzione genia de pische mannu de mare chi assimbígiat a su piscigani Terminologia iscientìfica psc.
niedhútzu , agt, nm: nighedhutu,
nighedhutzu Definitzione
chi est de colore chi tirat a su niedhu; genia de pígione: anade conca niedha
Sinònimos e contràrios
acotilau,
fodhinosu,
niedhassu,
niedhudu
Frases
est unu pitzinnu nighedhutu ◊ est unu pitzinnu nighedhutzu e romasu ◊ est arta e bèni fata, niedhutza, pilus e ogus píxidus
Terminologia iscientìfica
clr
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
noirâtre
Ingresu
blackish
Ispagnolu
negruzco
Italianu
nerastro
Tedescu
schwärzlich.
niènte, niènti , prn, nm Sinònimos e contràrios nudha.
nièra nibèra
nietziòni nentziòni