ríghiu , pps Definizione de ríghere Sinonimi e contrari rísidu Frasi calicunu aviat ríghiu apustis de àere prantu, calicun’àteru aviat vortau sa cara (M.Ladu).
rigionàre raxonài
rigiòne rajòne
rigònza , nf Sinonimi e contrari bergugna.
rigonzàre , vrb Definizione tènnere o sentire bregúngia Sinonimi e contrari bergungiae, frigonzare, imbregungiai Frasi sa pitzinna tenet fàmine ma est rigonzandhesindhe a pedire pane.
rigonzósu , agt, nm: berigungiosu Definizione chi o chie sentit bregúngia, duritu Sinonimi e contrari frigonzosu Frasi sos minores a sas primas sunt prus rigonzosos e malos a faedhare.
rigòre, rigòri , nm Definizione
manera de fàere chi no perdonat, no fartat, chi no lassat cúrrere sa cosa a comente andhat andhat, ma chi imponet de dha fàere a puntinu cunforma a una régula, precisa, bene; fintzes tempus malu meda, cropu de abba forte, fintzes solu cosa meda, muntone mannu, filera manna de ccn. cosa, castigu puru; in su giogu a fúbbalu candho su portieri at tocau sa bòcia a manos fora de su logu suo, tiru de s'àtera iscuadra a úndhighi metros cun su portieri ebbia a difesa (ma a bortas fintzes po fàere essire unu binchidore candho sa partia paris pata)
Sinonimi e contrari
roa,
severidade
/
pertzisione
Frasi
o Babbu eternu, abblandha su rigore! ◊ Deus est sos rigores iscudindhe e tue, pecadore, no bi cres?!◊ cun sos pitzinnos innanti su rigore fit tropu, ma como no bi ndhe at nudha!
2.
sezis reséssidos a fàghere unu rigore de cosas ◊ candho l’acabbas de nàrrere unu rigore de machines?! (M.Danese)◊ bi at unu rigore de zente in sa festa ◊ as semenadu unu rigore de fàulas!
3.
ite note niedha e tempestosa: úrulat e pianghet dogni cosa isfuetada dae tantu rigore!
Traduzioni
Francese
rigueur
Inglese
rigours,
uprightness,
rigour,
penalty
Spagnolo
rigor
Italiano
rigóre
Tedesco
Strenge,
Rauheit,
Elfmeter.
rigorosamènte, rigorosamènti , avb Definizione cun rigore, cun sa méngius precisione.
rigorósu , agt: rigurosu Definizione
chi faet o chi est fatu cun rigore, cun precisione manna, cun severidade
Sinonimi e contrari
giustu,
pertzisu
Frasi
Gesugristu at fatu unu giaúngiu rigurosu de coranta diis ◊ su geunzu fit diai rigorosu chi no si podiat bíere mancu abba
Traduzioni
Francese
rigoureux
Inglese
strict
Spagnolo
riguroso
Italiano
rigoróso
Tedesco
streng,
genau.
rigótu recótu 1
riguàldu, riguàrdu reguàldu
rigurósu rigorósu
rigusígliu , nm Definizione úrtima cosighedha chi abbarrat po acabbare unu trebballu, is finiduras Sinonimi e contrari acabbadura, finidura.
riischédhu ribichédhu
rilegàre , vrb Definizione
fàere sa liadura de is líbberos
Traduzioni
Francese
relier,
remboîter
Inglese
to bind
Spagnolo
encuadernar
Italiano
rilegare
Tedesco
binden.
riliévu , nm Definizione
cosa chi essit, prus in artu de unu paris (fintzes a bisura de iscultura); fintzes cosa chi si annotat e chi si narat de un'iscritu, de una manera de fàere, de una chistione; assortimentu de datos chi si avérguant cun métidu de calecunu fatu po dhu cumprèndhere méngius
Sinonimi e contrari
resartu
/
asserva,
osservatzione
Traduzioni
Francese
relief
Inglese
relief,
remark,
survey
Spagnolo
relieve
Italiano
rilièvo
Tedesco
Erhöhung,
Bemerkung.
ríma , nf Definizione
in poesia, torrada o acabbada de unu versu a manera chi is úrtimas duas síllabbas arresurtent oguales o sonent chepare cun s'acabbada de un'àteru versu
Modi di dire
csn:
andhare in r. = fàghere rima, nadu de nadas una ifatu de s'àtera chi agabbant chepare; leare, leàresi r. = leàresi matana, ma fintzas annicàresi, arrennegàresi; intrare in r. = pigai una faina cun airu
Frasi
candu sa rima no est perfeta dha nant "a pei de casu"◊ sas rimas podent èssere a duas a duas (a-a), fadhidas (a-b-a)◊ sas cosas si ammentant de piús candho v'at carchi rima
2.
addaghi l'intrat a rima in su cuntrestu no si cumprendhet mancu su chi narat (G.Ruju)◊ tue l'intras a rima in s'itevàghere! ◊ no ti les rima peruna si fizu tou no cheret istudiare! ◊ ti ndhe leas, de rima, pro donzi cosighedha!…(G.Ruju)◊ si at leadu rima ca no che sunt bénnidos a bustare
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
rime
Inglese
rhyme
Spagnolo
rima
Italiano
rima
Tedesco
Reim.
rimài, rimàre , vrb Definizione
fàere a rima, andhare in rima, iscríere o foedhare cun is versos
Frasi
los cheria ladinos e sardos, cun versos bene fatos e gustosos, misurados, rimados, zeniosos
Traduzioni
Francese
rimer
Inglese
to rhyme
Spagnolo
rimar
Italiano
rimare
Tedesco
sich reimen,
in Reime bringen.
rimandhàre , vrb Definizione nau solu de istudentes, fàere torrare a esame po calecuna matéria de istúdiu, chentza dhos bociare deunudotu, po si dha preparare méngius cun àteru istúdiu.
rimàu , pps, agt Definizione de rimare 2. sa poesia rimada piaghet de prus.