sultéri soltéri
sultòre , nf, nm: surtora,
surtore Definizione
(in –e finzes nm.) duos diferentes personàgios fatos a pentzamentu: unu chi iat a bènnere in su sonnu, s'àteru (fémina) chi che suspit su sàmbene a is pipiedhos; in cobertantza, aprofitadore mescamente giaendho dinare a préstidu
Sinonimi e contrari
ammuntadore,
carrigadore
/
súivile,
surbéntile
/
aggangadore
Frasi
dipínghere dia fea una sultore cun sos pilos ispartos pro dolore e sa persone a únchinu torrada (B.Mureddu)
Terminologia scientifica
fnt.
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
lutin,
vampire
Inglese
elf,
vampire
Spagnolo
duende,
vampiro
Italiano
follétto,
vampiro
Tedesco
Kobold,
Vampir.
súltu , nm: surtu, sustu Definizione tratu de dormire, unu tanti de ora de sonnu, dormia, su pigare sonnu, ora meda o paga chi siat / surtidedhu, sustighedhu, surtighedhu; drommire a sonnu surtu = drommirisí bèni, meda Sinonimi e contrari drommida, ghilimada, sonnighera, súrtidu Frasi sa preneta de s'ama segat su sustu de su pastore ◊ a suta sos pustiarvos sa zente recuiat a si fàghere unu sustighedhu ◊ nos ischidamus apenas fatu su primu sustu ◊ est dormendhe a sustos longos note e die 2. amadu mi as cun trampa, e deo a sultos longos letarghendhe!
sultzíre , vrb: sulzire,
surtzire,
surzire Definizione
arregòllere prus che àteru abba o cosas deasi a suspidura, pigare a suciadura impare cun s'ària, o fintzes suspire cun istràciu
Sinonimi e contrari
aciupae,
assuspiri,
imbibbiri,
inciupai,
sulviare,
surbare 1,
surbiri,
suspiare
Frasi
su terrinu asciutu si sultzit s'abba ◊ che li at sulzidu su sàmbene ◊ sezis torrados, che prima inganados de nos surzire meudhos e brios (T.Rubattu)◊ sas súrviles sas venas de su coro ti ant surzidu ◊ píberas che custas belenosas li surzint su coro e s'arguena
Traduzioni
Francese
absorber
Inglese
to drain,
to absorb
Spagnolo
absorber
Italiano
emúngere,
assorbire
Tedesco
absaugen,
aufsaugen.
súlu , nm: suru 1 Definizione
s'ària chi si bogat in buca, pagu pagu de ària o de bentu
Sinonimi e contrari
súbidu
Frasi
s'orcu at addobbadu duos sulos e ndhe at torradu boes, carru, furchetas, bultedhos e fintzas su babbu e frades de Mariedha
2.
sa vida est unu pubusone de bentu, unu sulu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
souffle
Inglese
whiff
Spagnolo
soplo
Italiano
sóffio
Tedesco
Blasen.
sulúda solúda
suludàrgiu , nm Definizione logu prenu de suluda, de pedra iscàbula, iscapa Sinonimi e contrari musuleàrgiu Terminologia scientifica slg.
sulúdra solúda
sululgiànu silugiànu
sulumedésu , agt Definizione chi est de S'Ulumedu, bidha acanta a Salighera.
sulurjàda , nf: assulurjada Definizione su sulurjare Sinonimi e contrari inchirriada, salarzada, suguzada, supuzada, zagarada Etimo srd.
sulurjadúra , nf Definizione su sulurjare Sinonimi e contrari salarzadura Etimo srd.
sulurjàre , vrb: assulurgiare Definizione pònnere in avolotu po assíchidu mannu o dannu; fàere fuire de mala manera Sinonimi e contrari agegherai, isciuliai, ispabuciare, istratallai, isvalostiare, salargiare, surrullai, ussiare Frasi sulurjabant sas pudhas a tzafos de mucadore ◊ atacat a zubilare che mere sulurjau chi brigat sos teracos Etimo srd.
sulurjàu , pps, agt Definizione de sulurjare Sinonimi e contrari agiagarau, salarzadu | ctr. asseliadu, trancuillu 2. sa pitzinna est pranghendhe, sulurjada dae sas boches de su babbu e de sos tzios.
sulúrju , nm Sinonimi e contrari agiàgaru, assaltanu, ispavúciu, ispràmminu, salarzu Etimo srd.
suluvertàre , vrb Definizione
betare totu apare, iscorrovedhare, pònnere totu a tréulu
Sinonimi e contrari
iscordulare,
isordulare,
suliertare,
trauai
Traduzioni
Francese
mettre sens dessus dessous
Inglese
to turn upside down
Spagnolo
revolver
Italiano
méttere sottosópra
Tedesco
durcheinanderbringen.
suluvértu , nm Sinonimi e contrari abbatúliu, abbolotu, atrepógliu, baraundha, sciumbullu, suliertu, tréulu Etimo srd.
sulúvru solóvru
sulvàre , vrb: surbare,
surbiai,
surbiare,
survare,
surviare Definizione
bogare súlidu, fintzes súrbiu; arrespòndhere a súlidas, a ufas, cun ifadu; fintzes nàrrere cosa a ccn., unu pagu coment'e cossigiandho, osservandho, abbetiandho
Sinonimi e contrari
suai
/
ammuinai 1,
fruscidare,
frusiai,
frusitai,
moidare,
múere,
sulietai,
surbiai,
zumiai
Frasi
sos minores s'incrunant, ufrant sos cavanedhos e surbant supra de sa bràsia ◊ candho uchidiant su mannale a sos pitzinnos lis davant s'ambesuca a la survare ◊ su focu est tenendhe ca su ajaju cada tantu l'est surbandhe ◊ si survavat sos pódhiches cancaratos dae su fritu
2.
"Priucosos irrichitos!" - mi aiat survatu in s'oricra mutzere mea ◊ "No est neche nostra si su binu fit tropu forte!" surbant sos cumpanzos
Etimo
ltn.
*subilare
Traduzioni
Francese
souffler
Inglese
to puff
Spagnolo
soplar
Italiano
soffiare
Tedesco
blasen.