toscànu , agt, nm Definizione chi o chie est de sa Toscana, sa regione de s'Itàlia pagu prus in pitzu de mesania / mesu t. = genia de gigarru.
toscàre , vrb: atoscai Definizione
pònnere o fàere pigare velenu o cosa chi faet male che a su velenu etotu; prènnere su logu, cundhire s'aera de velenos o cosas deasi
Sinonimi e contrari
abbelenare,
alluae,
atosicai
Frasi
sont mortos toscatos pustis de àere mannicatu cosa ◊ su venenu li fit toscanne sas intragnas ◊ cussos tzigarros putinne ti sont toscanne
2.
sas paporatas de s'àghera toscata de sa mina li aiant supujatu sos chervedhos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
empoisonner,
intoxiquer,
polluer
Inglese
to poison,
to pollute
Spagnolo
envenenar
Italiano
avvelenare,
intossicare,
inquinare
Tedesco
vergiften.
toscomósu , agt Sinonimi e contrari toscosu Frasi su titímbalu e totu sas runtzas vocant unu late toscomosu (I.Camarda).
tosconadúra , nf Definizione su tosconare Sinonimi e contrari toscadura Etimo srd.
tosconàre , vrb Definizione
essire tosconosu, de sabore e fragu malu, coment'e guastandhosi (nau mescamente de su lardu, de s'ógiu porchinu candho si faet grogo); pònnere o pigare toscu
Sinonimi e contrari
asseai
/
abbelenare,
alluae,
atosicai
Frasi
su lardu si tosconat ◊ s'ozu de s'olia si tramudat de isterzu pro lu chirriare de sa fundhana ca sinono si tosconat
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rancir
Inglese
to go rancid
Spagnolo
ranciar
Italiano
irrancidire
Tedesco
ranzig werden.
toscòne, tòscono , nm Sinonimi e contrari
toscu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
toxine
Inglese
toxin
Spagnolo
toxina
Italiano
tossina
Tedesco
Toxin.
tosconósu , agt: toscunosu,
tusconosu,
tuscunosu Definizione
chi tenet sabore légiu, de toscu, de guastu; chi faet a gana lègia (nau de cosas de papare candho funt passadas, pruschetotu de lardu, de ógiu porchinu); chi atóssicat
Sinonimi e contrari
asseadu,
contomosu,
cosconosu,
istantissu,
istantufu,
tastosu,
tufosu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
ranci
Inglese
stale
Spagnolo
ranciar
Italiano
irrancidito,
vièto
Tedesco
ranzig.
toscónu , nm Definizione sabore légiu chi faet a caciare; fintzes su velenu Frasi ti ratristat su tosconu lassadu in sas carreras! 2. bois no abbrandhades su tosconu de sa lua de sas disamistades! (P.Pillonca) Terminologia scientifica sbr Etimo srd.
toscósu , agt Definizione
chi portat toscu, chi atoscat
Sinonimi e contrari
luosu,
toscomosu
Frasi
ndhe at revessadu totu, piús toscosu de candho che l'at manigadu ◊ intro de conca ant solu calchi nue de fumenta toscosa
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
toxique
Inglese
toxic
Spagnolo
tóxico
Italiano
tòssico
Tedesco
giftig.
tóscu , nm Definizione
sustàntzia mala, contrària a s'organísimu de dhu pòdere fintzes fàere mòrrere
Sinonimi e contrari
belenu,
faneu,
tosche,
toscone,
tóssicu
Frasi
tzertos ndh'apo bidu chi, pro chi siat toscu mísciu a fele, che lu betant che mossu saboridu (G.Sini)◊ su binu bufadu a tropu danníficat piús de su toscu piús perigulosu ◊ sos àteros mànnicos lis pariant ràndicos che su toscu
Etimo
itl.t
tosco
Traduzioni
Francese
toxique,
toxine
Inglese
poisonous,
toxin
Spagnolo
tóxico,
toxina
Italiano
tòssico,
tossina
Tedesco
Giftstoff.
tóscu 1 , agt Definizione si narat de una genia de pedra, essia de is vulcanos, lébia, totu a buidedhos, bona po fàere molas de mòlere, po arrasigare e àteru Sinonimi e contrari fúmigu Frasi custus montis funt de perda tosca Etimo ctl., spn. tosca.
toscuài , vrb Definizione tussire chentza pòdere ispudare po fastídiu chi si portat in su gúturu po ramadinu o àteru male.
toscunósu tosconósu
tósigu, tóssicu, tóssigu , nm Definizione css. cosa chi atoscat Sinonimi e contrari belenu, faneu, toscu Etimo spn. tósigo.
tostàda , nf Definizione
su tostare, cropu a tiradura
Sinonimi e contrari
tirada
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
saccade
Inglese
tug
Spagnolo
tirón,
tirada
Italiano
tirata,
stratta
Tedesco
Ruck.
tostadàssu , agt Definizione chi est unu pagu tostau Sinonimi e contrari durànciu, tostaióngiu, tostichinu | ctr. modhe, modhiatu Etimo srd.
tostadòre , nm Definizione fuste chi s'intrat in s'insulu o ixubru de asegus po poderare su tessíngiu istirau Sinonimi e contrari achirradorzu, serradógiu Etimo srd.
tostadòri , agt Definizione nau de ccn., chi acostumat a abbetiare, a fàere su tostau Sinonimi e contrari abbetiosu.