toscànu , agt, nm Definitzione chi o chie est de sa Toscana, sa regione de s'Itàlia pagu prus in pitzu de mesania / mesu t. = genia de gigarru.
toscàre , vrb: atoscai Definitzione
pònnere o fàere pigare velenu o cosa chi faet male che a su velenu etotu; prènnere su logu, cundhire s'aera de velenos o cosas deasi
Sinònimos e contràrios
abbelenare,
alluae,
atosicai
Frases
sont mortos toscatos pustis de àere mannicatu cosa ◊ su venenu li fit toscanne sas intragnas ◊ cussos tzigarros putinne ti sont toscanne
2.
sas paporatas de s'àghera toscata de sa mina li aiant supujatu sos chervedhos
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
empoisonner,
intoxiquer,
polluer
Ingresu
to poison,
to pollute
Ispagnolu
envenenar
Italianu
avvelenare,
intossicare,
inquinare
Tedescu
vergiften.
toscomósu , agt Sinònimos e contràrios toscosu Frases su titímbalu e totu sas runtzas vocant unu late toscomosu (I.Camarda).
tosconadúra , nf Definitzione su tosconare Sinònimos e contràrios toscadura Ètimu srd.
tosconàre , vrb Definitzione
essire tosconosu, de sabore e fragu malu, coment'e guastandhosi (nau mescamente de su lardu, de s'ógiu porchinu candho si faet grogo); pònnere o pigare toscu
Sinònimos e contràrios
asseai
/
abbelenare,
alluae,
atosicai
Frases
su lardu si tosconat ◊ s'ozu de s'olia si tramudat de isterzu pro lu chirriare de sa fundhana ca sinono si tosconat
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
rancir
Ingresu
to go rancid
Ispagnolu
ranciar
Italianu
irrancidire
Tedescu
ranzig werden.
toscòne, tòscono , nm Sinònimos e contràrios
toscu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
toxine
Ingresu
toxin
Ispagnolu
toxina
Italianu
tossina
Tedescu
Toxin.
tosconósu , agt: toscunosu,
tusconosu,
tuscunosu Definitzione
chi tenet sabore légiu, de toscu, de guastu; chi faet a gana lègia (nau de cosas de papare candho funt passadas, pruschetotu de lardu, de ógiu porchinu); chi atóssicat
Sinònimos e contràrios
asseadu,
contomosu,
cosconosu,
istantissu,
istantufu,
tastosu,
tufosu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
ranci
Ingresu
stale
Ispagnolu
ranciar
Italianu
irrancidito,
vièto
Tedescu
ranzig.
toscónu , nm Definitzione sabore légiu chi faet a caciare; fintzes su velenu Frases ti ratristat su tosconu lassadu in sas carreras! 2. bois no abbrandhades su tosconu de sa lua de sas disamistades! (P.Pillonca) Terminologia iscientìfica sbr Ètimu srd.
toscósu , agt Definitzione
chi portat toscu, chi atoscat
Sinònimos e contràrios
luosu,
toscomosu
Frases
ndhe at revessadu totu, piús toscosu de candho che l'at manigadu ◊ intro de conca ant solu calchi nue de fumenta toscosa
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
toxique
Ingresu
toxic
Ispagnolu
tóxico
Italianu
tòssico
Tedescu
giftig.
tóscu , nm Definitzione
sustàntzia mala, contrària a s'organísimu de dhu pòdere fintzes fàere mòrrere
Sinònimos e contràrios
belenu,
faneu,
tosche,
toscone,
tóssicu
Frases
tzertos ndh'apo bidu chi, pro chi siat toscu mísciu a fele, che lu betant che mossu saboridu (G.Sini)◊ su binu bufadu a tropu danníficat piús de su toscu piús perigulosu ◊ sos àteros mànnicos lis pariant ràndicos che su toscu
Ètimu
itl.t
tosco
Tradutziones
Frantzesu
toxique,
toxine
Ingresu
poisonous,
toxin
Ispagnolu
tóxico,
toxina
Italianu
tòssico,
tossina
Tedescu
Giftstoff.
tóscu 1 , agt Definitzione si narat de una genia de pedra, essia de is vulcanos, lébia, totu a buidedhos, bona po fàere molas de mòlere, po arrasigare e àteru Sinònimos e contràrios fúmigu Frases custus montis funt de perda tosca Ètimu ctl., spn. tosca.
toscuài , vrb Definitzione tussire chentza pòdere ispudare po fastídiu chi si portat in su gúturu po ramadinu o àteru male.
toscunósu tosconósu
tósigu, tóssicu, tóssigu , nm Definitzione css. cosa chi atoscat Sinònimos e contràrios belenu, faneu, toscu Ètimu spn. tósigo.
tostàda , nf Definitzione
su tostare, cropu a tiradura
Sinònimos e contràrios
tirada
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
saccade
Ingresu
tug
Ispagnolu
tirón,
tirada
Italianu
tirata,
stratta
Tedescu
Ruck.
tostadàssu , agt Definitzione chi est unu pagu tostau Sinònimos e contràrios durànciu, tostaióngiu, tostichinu | ctr. modhe, modhiatu Ètimu srd.
tostadòre , nm Definitzione fuste chi s'intrat in s'insulu o ixubru de asegus po poderare su tessíngiu istirau Sinònimos e contràrios achirradorzu, serradógiu Ètimu srd.
tostadòri , agt Definitzione nau de ccn., chi acostumat a abbetiare, a fàere su tostau Sinònimos e contràrios abbetiosu.