A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

tortèsa , nf: trotesa Definitzione su èssere trotos, su dha pentzare a trotu, su abbetiare chentza arrexone; cosa pentzada o fata po male Sinònimos e contràrios tortíghine, tortiorja, tortura Frases po sa trotesa sua at fatu deasi! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu sottise Ingresu silliness Ispagnolu estupidez Italianu stoltézza Tedescu Torheit.

tortía , nf Definitzione su pecu de chie no bolet intèndhere arrexone Sinònimos e contràrios dortidúdine, perronia, tortíghine, tostorrímine.

tortíghine , nm Definitzione manera de èssere o de fàere de unu, su èssere arrevèscios, trotos, malos, su no bòllere cunsiderare e ne fàere is cosas giustas e giare arrexone a chie dha tenet Sinònimos e contràrios arrevesciori, dortidúdine, dortímine, maldade, travessura | ctr. giustidadi, bonesa Frases fachet su male, si ndhe acatat puru ma no l'atrogat: custu est tortíghine! ◊ candho bi at pessones de bona voluntade si podet adderetare calesisiat tortíghine Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu iniquité Ingresu iniquity Ispagnolu iniquidad Italianu iniquità Tedescu Ungerechtigkeit.

tortigiài , vrb: atrotoxai, totorgiai, tratoxai, trotigiai, trotixai, trotoigare, trotosare, trotoxai Definitzione atrotigare, furriare, girare de longu una cosa, pruschetotu orrobba, fune, filos o cosas deasi, de no èssere prus a línia dereta, comente si faet filandho lana o àteru; fintzes mòvere a iscutuladura, fàere trebballare meda; furriare, tròchere a una parte / trotoxai un'istràciu isciustu = múrghere un'istratzu Sinònimos e contràrios acaragollai, acordiolai, atrocillai, folfigiare, forrighitare, profizare, tontirgiai / ischirchinare / frànghere, partare, tòlchere | ctr. isprofizare, istrotoigare Maneras de nàrrere csn: trotoxai sa coa = fàghere sa coa coment'e a lórigas; trotoxai sa matza a unu = segai sa matza, dare ifadu meda; trotoxaisí de su dolori = ischirchinàresi de su dolore; trotoxaisí coment'e un'anguidha, coment'e unu coloru; persona trotoxara = furba, chi l'ischit longa Frases s'argiau si totòrgiat istrumpau in terra ◊ est totorgendusí a caragolu ◊ no mi trotoxist su bràciu ca m'iscrescit! 2. depias ari portau su sugru tortigiau che a su pei miu po biri ci ti fust framulau in domu! 3. trotoxissí a custa parti! Tradutziones Frantzesu tortiller, tordre Ingresu to twist Ispagnolu retorcer Italianu contòrcere, ritòrcere, attorcigliare Tedescu auswringen, drehen.

tortígiu , nm Definitzione movimentu de atrotogiamentu, su istare a su fúrria fúrria cambiandho posidura crocaos Sinònimos e contràrios foscighinzu, tortóigu, totórgiu Frases no dormis, ses peti a tortígius in su letu!

tortigliòne , nm: tortillone Definitzione bentu chi si moet a molinadura / a t. = coment'e caragolu, profizadu: nadu de cannas de fusile, chi zughent sinzas a profizadura Sinònimos e contràrios bulione, furione, molione, trumujone 2. aiat dadu unu fusile betzu càlibbru vinti a cannas a tortiglione ◊ mi leei unu fusile a tortillones e candho aia tempus andhaia cun sos canes in chirca de murones (A.Casula).

tortillài , nm Definitzione unu chi tenet is ideas totu atrotigadas, in nudha craras, betadas apare, trotas Frases ite totu mi tocat a colare chin custu tortillai de maridu!…

tortillàre , vrb Sinònimos e contràrios atrotixai, forrighitare, profizare.

tortillòne tortigliòne

tortiòrja , nf Definitzione su èssere trotos, tostorrudos Sinònimos e contràrios tortesa, tortíghine Ètimu srd.

tortirbértile, tortirvértis , avb Definitzione andhare a t. = a biraorba, a biabbólica, a canacosta, a colobrinu, a egaseogas, faghindhe ghiroes Frases mancari a tortirvertis che sont arribbaos a bidha.

tortistórtis , avb Definitzione andhare t. = a s'istòntona istòntona, che unu imbriagu.

tortixàe tontirgiài

tortíxu , nm Definitzione su tortixae, cosa tortixada / andae a tortixos = a egaseogas, a biraorba.

tortóigu , nm: trotóigu Definitzione móvia a iscutuladura, a furriadura; lobu de filu o àteru deasi a inghíriu de calecuna cosa; fintzes furriada de camminu Sinònimos e contràrios totórgiu, trogadura, trogamentu / inghíriu / biabbólica, biraorba, cabagosta, egaseogas, giraolta Frases de s'arrennegu fit a trotóigos che una colora ◊ est sighindhe sos tortóigos de sos rios ◊ in su caminu seo andhadu a trotóigu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu spire Ingresu coil Ispagnolu espira Italianu spira Tedescu Windung.

tortojàre , vrb Definitzione múrghere is trastos, s'orrobba samunandho Sinònimos e contràrios atipriare, atriciare, intortijare Ètimu itl. (at)tortigliare Tradutziones Frantzesu tordre, essorer Ingresu to squeeze, to wring clothes (out) Ispagnolu torcer Italianu sprèmere, strizzare i panni Tedescu auswringen.

tortoviàre , vrb Sinònimos e contràrios acordiolai, folfigiare, fortzicare, profizare, tortigiai | ctr. isprofizare Ètimu srd.

tórtu tóltu

tórtu 1 , nm Definitzione male chi si faghet a unu chi no ndhe at neghe o chentza chi dhue intret in sa chistione Ètimu itl. torto.

tortuíne testaínu