abbudronaméntu , nm Definizione su aggurdonare, su pònnere cosa impare a us'e gurdone Sinonimi e contrari abbudronada Etimo srd. Traduzioni Francese regroupement Inglese group Spagnolo agrupación Italiano raggruppaménto Tedesco Gruppierung.

abbudronàre, abbudruài , vrb: abburdonare Definizione fàere a gurdone, fàere a unu muntone, a chedha; dhu narant fintzes de una genia de ufrore, candho si formant coment'e gurones unu acanta a s'àteru Sinonimi e contrari acedhae, afollare, aggrustare, aggurdonai, apubulare, arretolare, atrepillai, atropare, atrumare, atutinare | ctr. ispàlghere, ispartzinai Frasi sa bama de sas berbeghes si fit abbudronada costoendhe sa conca una suta de s'àtera ◊ sa chessa lompet lestínchinu niedhu abbudronadu Terminologia scientifica pst Etimo srd. Traduzioni Francese grouper Inglese to group, to assemble Spagnolo agrupar Italiano raggruppare Tedesco gruppieren.

afiotàe, afiotàre , vrb Definizione fàere a fiotu, a chedha, pònnere impare duas o prus personas o animales Sinonimi e contrari apubulare, atropare, atropedhare, atrumai | ctr. ispàlghere, ispartzinai Frasi fint sete famíllias chi si sunt afiotadas in su matessi zassu e fatu ant una bidha Etimo srd. Traduzioni Francese grouper, réunir Inglese to group, to gather Spagnolo agrupar Italiano raggruppare, riunire Tedesco gruppieren, versammeln.

aggrupaméntu , nm Sinonimi e contrari abbudronamentu Etimo srd. Traduzioni Francese regroupement Inglese group Spagnolo agrupación Italiano raggruppaménto Tedesco Gruppierung.

arrógliu , nm: arróliu, arrólliu, arrollu, rógliu Definizione su istare postos a inghíriu, su andhare a inghíriu de ccn. o de calecuna cosa (e fintzes totu su chi si narat in cumpangia, mescamente a befa, po erríere), is chi faent arróliu; logu tundhu po acorru, fossu a inghíriu de calecuna cosa; cosa fata a posta o a prou chi ponet s'ómine provocau, o pertocau in calecuna cosa, in punna de si difèndhere; genia de giogu chi faent is piciochedhos Sinonimi e contrari arrodeu, rotólliu / camarada Modi di dire csn: pònnere s'arrógliu a unu = dàreli a subra a peràulas, a briga, chircàreli contos de pagare; sartai s'arrólliu = essire dae su límite, fàghere su chi no andhat bene; fai sartai s'arróliu a ccn. = catzarechelu Frasi si avertit sa genti ca custu merí nci at un'arrólliu me in pratza ◊ bidiat un'arrólliu de cuatru bestiedhas ◊ cussu no si ammesturat in s'arrógliu nostru ◊ ant fatu s'arróliu pighendi su friscu, me in s'arruga ◊ dhi faiant s'arrólliu arriendi ◊ is pipius acostant a s'arróliu e ascurtant is contus de is mannus 2. arregordu a mamma sétzia e nosu totus a arróliu abetendi sa figumorisca candu dh'iscroxàt 3. marru sa terra a sa mata po dhi fai unu bellu arrólliu 4. is chi ant pérdiu ponint is bardúfulas aintru de un'arróliu po dhas iscudi su bincidori 5. canno l'at imbénnitu, su tzilleraju deretu li ponet s'arrógliu a li pacare su bufu ◊ si podint ispassiai, ma onestamenti, sentza de sartai s'arrólliu! Etimo ctl. rotlle Traduzioni Francese cercle, réunion Inglese group Spagnolo rodeo, corro Italiano cìrcolo, cròcchio, riunióne Tedesco Kreis, Gruppe, Versammlung.

atropàre , vrb: atrupai, atrupare Definizione fàere a tropa, a chedhas, andhare in medas Sinonimi e contrari acedhae, afollare, apobulare, arretolare, assaurrare, atrumare, atutinare, pinnicai | ctr. ispàlghere, ispartzinai, stallai Frasi sa zente si est atrupada in s'istrada, in pratza ◊ sos pitzinnos si sont atropatos apare ◊ si est atropau a unu grustu de sordaos ◊ su mere los at atropados pro los faedhare Etimo spn. atropar Traduzioni Francese se grouper, se rassembler Inglese to group Spagnolo agrupar Italiano raggrupparsi Tedesco sich versammeln.

camaràda , nf: cambarada, cambarara, camerada, cumbarada Definizione chedha manna de gente Sinonimi e contrari bricata, codroxa, fiotu, rucrada, tròpara, trumada Frasi s'impiegau at fatu bruncus trotus candu at biu totu cussa cambarada de genti aspetendidhu ◊ tenit una cambarada de fillus ◊ cambaradas de genti andànt a Núoro, a Castedhu a portai pani a presoni ◊ totu sa cumbarada at bófidu a fàere is ballos Cognomi e Proverbi smb: Camerada Traduzioni Francese groupe, bande Inglese group Spagnolo comitiva Italiano comitiva, brigata Tedesco Schar.

catedhína , nf Definizione catzedhos medas; nau in cobertantza de su feduliu puru, de is iscolanos e àteros piticos Sinonimi e contrari catedhàmine Frasi cussa essit a ziru sempre cun sa catedhina de sos fizos ifatu ◊ su mastru fit cun sa catedhina de sos iscolanos Etimo srd. Traduzioni Francese troupe de petits chiens, groupe de gens Inglese a group of little dogs, sequence of people staying behind like dogs Spagnolo banda de cachorros Italiano insième di cagnolini, codazzo di persóne Tedesco Gruppe von Hündchen, Schwarm.

cedhòni , nm Definizione medas, chedha manna de pegos, de cosas, de gente / cedhonedhu = fiotedhu minore Sinonimi e contrari cedha, fiotu, issorta, pasa, tropa, tropedhu, truma, trumada / medas Frasi iat ordinau de fai sètzi totu sa genti, a cedhonedhus piticus, in s'ebra ◊ ndi at essiu trinta otu pretedhas totus a unu cedhoni 2. de contixedhus, allirgus e tristus, ndi connosciat a cedhonis Traduzioni Francese groupe Inglese group, crowd Spagnolo grupo, tropa Italiano gruppo, fròtta Tedesco Gruppe, Schar.

corrígliu , nm: currígliu, currílliu, currillu Definizione chedha de gente a rodeu po istare a chistionu / andai a currígliu = istare zirendhe de unu logu a s'àteru Sinonimi e contrari arrodeu, arrógliu, bodheu, rotólliu / currera Frasi sos soldados si agiuntant in corrígliu 2. apo bidu sos tazos a currillu ◊ iscapat sos canes a onzi currígliu Etimo spn. corrillo Traduzioni Francese groupe, cercle Inglese group Spagnolo corrillo Italiano cròcchio Tedesco Gruppe.

crimizòne , nm Definizione chedha de gente; muntone o gurdone de frutuàriu Sinonimi e contrari tribizone, trumulloni Traduzioni Francese groupe de personnes Inglese group Spagnolo corrillo Italiano gruppo di persóne Tedesco Gruppe von Personen.

filerína , nf Definizione cosas postas in fila, una aifatu de s'àtera; animales, pigiones chi afilant a is bíngias imbitzaos a s’àghina / avb. a f. = unu ifatu de s'àteru, in fila Sinonimi e contrari arrenghera, cadena, fibera, fila, giuali, lérina, óldine Frasi in cussa domo bi at una filerina de apusentos Etimo srd. Traduzioni Francese alignement Inglese group Spagnolo fila Italiano schièra Tedesco Schar.

grúpu , nm Definizione unas cantu cosas, unas cantu personas Sinonimi e contrari crimizone, fiotu, pasina, tribizone, trumulloni Frasi apu cuncordau unu grupu de piciocus ◊ sa prus parti de is verbus faint is desinéntzias regularis de su grupu de apartenéntzia a s’arréxini de s’infiniu Traduzioni Francese groupe Inglese group Spagnolo grupo Italiano gruppo Tedesco Gruppe.

grústiu, grústu , nm Definizione unos cantu, nau de gente e pruschetotu de animales (podent èssere medas puru)/ min. grustiolu, grustixedhu Sinonimi e contrari arbutzu, arede, cedha, frústiu, grúspiu 2, majone, retile, retolu, rucru, rustu, tàgiu / assorte, fiotu, issorta, pasa, sinnissoni, tropedhu, truma, zumenta Frasi fia teracu ma a sos vinti annos mi ndh'essei e mi ponei abbandha cun unu grustu de chentu porcos ◊ sas crapas si contant a grústios, comente essint dae corte ◊ si at parau unu grústiu de berbeches remonias chin sa costumàntzia de sa paradura ◊ sos emigraos sunis andhaos a grustos Traduzioni Francese groupe, troupeau Inglese group, herd Spagnolo grupo, rebaño, manada Italiano gruppo, capannèllo, branco, grégge Tedesco Gruppe, Rudel, Herde.

tropédhu , nm: drapedhu, trupedhu Definizione chedha pitica de gente, de bestiàmene Sinonimi e contrari assorte, cedha, ereu, fiotu, grústiu, issorta, majone, pasa, retolu, sinnissoni, rucru, tropa, truma, zumenta Frasi ant bidu chi su tropedhu de sos cumpanzos fit miminadu Etimo itl. troppello Traduzioni Francese groupe, troupeau Inglese group, herd Spagnolo grupo, rebaño Italiano drappèllo, branco Tedesco Schar.

«« Cerca di nuovo