annéulu , nm Definizione
su èssere o istare unu pagu tristos, oféndhios o àteru deasi
Sinonimi e contrari
anneu,
annicu,
triltura
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
peine,
ennui,
tristesse
Inglese
sorrow,
sadness,
bother
Spagnolo
molestia,
tristeza
Italiano
péna,
fastìdio,
tristézza
Tedesco
Leid,
Sorge,
Traurigkeit.
arrebbéntu , nm: arrebentu,
rebbentu Definizione
pelea manna, patimentu de trebballu o àteru a meda, a tropu, carda manna; arrennegu, tzacu
Sinonimi e contrari
cadha,
frica,
istrachidúdine,
istragu,
strachímini
/
arrebbocu
Frasi
sos males sunt prenos de arrebbentu (G.Ruju)◊ làssami isfogare s'arrebbentu, tue, Sardigna, mama protzebbosa! ◊ s'intendhiat unu prantu de arrebbentu chi ti che iscancaiat su coro! ◊ su malu sempre ingannat cun boghes de arrebbentu
2.
lassa pèrdere s'arrebbentu e perdònami!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
éreintement,
souffrance
Inglese
fatiguing,
sorrow
Spagnolo
reventón
Italiano
straccaménto,
sofferènza
Tedesco
Ermattung,
Leiden.
cóghinu , nm Definizione
dispraxere serrau chi faet andhandho e creschendho
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
grand chagrin,
grosse peine
Inglese
inexplicable increasing sorrow of the soul
Spagnolo
pesar
Italiano
dispiacére inspiegàbile che va in crescendo
Tedesco
unerklärbarer wachsender Gram.
coldózu , nm: cordozu,
cordorzu Definizione
afrigimentu, pena, dispraxere chi si provat in s'ànimu
Sinonimi e contrari
dispiachere,
dolu
| ctr.
cuntentesa,
gosa
Frasi
candho s'ànima mea est in cordozu, chirco apozu in sa durchesa de sas pupas tuas (G.Piga)◊ cantu bos naro est giustu e bos conto su fatu cun coldozu ◊ eo apo cordorzu finas de ischitzare una buischedha in carre anzena ◊ apo cordorzu finas de sos animales chi bido morzendhe
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
douleur profonde
Inglese
deep sorrow,
condolence
Spagnolo
pesar
Italiano
dispiacére,
cordòglio
Tedesco
Bedauern,
Schmerz.
dabòri , nm: daori,
dobori,
dolore,
dolori Definizione
su istare male po calecunu arremu chi at tentu dannu o at fatu ifortzu mannu, carena malàida, o fintzes po unu dispraxere / d. forte, d. lenu o brandhu; d. fridu = dolore a carchi músculu (fintzas pro fritu), itl. mialgia
Sinonimi e contrari
addolimentu,
dólima,
dolímine
/
cdh. dulori
Modi di dire
csn:
unu dolore benit, apretat, illébiat, curat, passat; su dolore si podet sentire, baliare, agguantare; pònneresi dolore = fàghere irfortzu mannu de ndhe àere dannu a sa carena; dolore bogau = dolore de intro de corpus chi no s'ischit cun pertzisione inue est; dhi at carriau unu dolori = li at bénnidu unu dolore; zenias de dolore: de conca, de barras, de itzugu, de mata, de costazu, de renes; dolores de culu = segamentu de matzàmini, cosas chi istrobbant o no praxint; doloris isbuidus de parteras = dolores apustis issindhigadas
Frasi
so totu pistu e no poto istare de sos dolores ◊ inchi dhis bèngiat unu dabori de brenti chi no si potzant ni sèi e ni crocai! ◊ cussus daboris depint èssi peus de is daboris de iscendiai ◊ su dolore lu zuto a tochedhos
2.
est mannu su dolore, cun duos mortos in famíllia! ◊ no si morit de dolore, da agguantat su cristianu!
3.
mighi ti pones dolore, ti faghes carchi illascada barrièndhedi cosa gai a sa sola!
Cognomi e Proverbi
prb:
dolore ispinghet boche ◊ menzus dolore in oro chi no dolore in coro
Etimo
ltn.
dolore(m)
Traduzioni
Francese
douleur
Inglese
ache,
sorrow,
pain
Spagnolo
dolor
Italiano
dolóre
Tedesco
Schmerz,
Leid.
dólima , nf, nm: dólimu Definizione
dolore etotu, male chi faet a dolidura / dólima fratosa = carrasegada; genias de dólima: de mata, de lumbos, de su partu, e gai
Sinonimi e contrari
addolimentu,
dabori,
dólida,
dolímine
Frasi
so totu a dólimas de sos irfortzos chi apo fatu ◊ cantas renas bei at in sa marina, dólimas ti si potat buliare! (Cucca)◊ amus a intèndhere nínnidos cun uras consoladoras in oras de dólimu ◊ cussu est mortu de dólimas de mata
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
douleur
Inglese
sorrow
Spagnolo
dolor
Italiano
dolóre
Tedesco
Schmerz.
pesàri , nm: pesàriu Sinonimi e contrari
abbatimentu,
acoradura,
afrigimentu,
pena,
scoramentu,
triltura
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
peine
Inglese
sorrow
Spagnolo
pesar
Italiano
péna
Tedesco
Leid.