allupiàre , vrb Definitzione allúere, fàere tènnere, pigare fogu a sa linna o àteru Sinònimos e contràrios allumae Frases candho mancades vois no si alluchet fochile e ne si allúpiat fumajolu ◊ cheret allupiadu su fogu ca est faghindhe fritu Ètimu srd.
allupiàre 1 , vrb Definitzione papare coment'e lupos, meda Sinònimos e contràrios allupiri Ètimu itl. allupare.
allupídu , agt: allurpiu Definitzione
chi papat coment'e unu lupu, meda, chi iat a bòllere totu issu
Sinònimos e contràrios
allambridu,
allimidu,
bentranu,
isalimentadu,
mangiufoni,
pasteri,
sassagoni,
sgalluponi
/
gulosu,
guturrosu,
làmbidu
Frases
sunt medas is cosas de pediri e dèu fatzu s'allurpiu! ◊ bremis allurpius si dh'ant a papai, pustis mortu ◊ allurpiu, ti nci as papau totu su chi dhui fiat in sa scivedha!
Terminologia iscientìfica
ntl
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
famélique,
goulu
Ingresu
famished
Ispagnolu
glotón,
famélico
Italianu
famèlico,
ingórdo
Tedescu
hungrig,
eßgierig.
allupíri , vrb rfl: allupriri,
allurpire,
allurpiri Definitzione
su si betare che lupu, papare che lupu, aira
Sinònimos e contràrios
afarcai,
allupiare 1,
botzicare,
ingolopire
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
se jetter sur la nourriture,
se gaver
Ingresu
to throw oneself like a wolf,
to gulp down
Ispagnolu
atracar,
hartar
Italianu
avventarsi come un lupo,
ingozzarsi
Tedescu
gierig essen.
allúpiu , nm Definitzione su allupiare, su tènnere de su fogu Sinònimos e contràrios allumada Frases ite disastru, in fumu ch'est pigada sa foresta a s'allúpiu de su fogu! Ètimu srd.
allupòi, allupòri , nm Definitzione
mancamentu de s'àlidu, de s'ària, su si allupare fintzes po àteru
Sinònimos e contràrios
afocu,
allupamentu,
allupu
Frases
fiat un'allupori de coru po dogna mulleri o mama chi teniat maridu o fillu in sa gherra ◊ arregordendi cussus momentus s'intendit un'allupori chi dhi firmat s'arrespiru
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
asphyxie
Ingresu
asphyxia
Ispagnolu
asfixia
Italianu
asfissìa
Tedescu
Erstickung.
allupósu , agt Definitzione
chi faet allupare, chi no lassat torrare àlidu
Sinònimos e contràrios
afocosu
Frases
sa noti est alluposa, est fendi basca manna
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
étouffant
Ingresu
suffocating
Ispagnolu
asfixiante
Italianu
soffocante
Tedescu
erstickend.
allúpu , nm: allurpu Definitzione
su allupare, su segare s'àlidu de no dhu lassare torrare in nudha, fintzes basca meda chi paret chi allupat
Sinònimos e contràrios
allupadura,
allupamentu
/
afocu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
étouffement
Ingresu
suffocation
Ispagnolu
ahogo,
asfixia
Italianu
soffocaménto
Tedescu
Erstickung.
allurdagàe, allurdagài, allurdegài, allurdigài , vrb Definitzione fàere su logu a lurdagu, isciúndhere su logu a tropu, imbrutare de ludu Sinònimos e contràrios abbangiuledhai, abbanzulare / alludratzare, illudrare, illudratzare Frases oberru sa fentana e biu sa terra allurdagada de totu s'àcua chi at própiu ◊ no mi allurdaghis su logu, cun totu cuss'àcua!◊ is sirbonis ant allurdigau s'àcua de s'arriu Ètimu srd.
allúri allúere
allurinzàre , vrb prnl Definitzione imbrutare Sinònimos e contràrios acadhotzai, incadhossai, insodrigai Ètimu srd.
allurpidúra , nf Definitzione
su èssere allurpios, tzatzagones / papai cun a. = a s'airada, ingullindhe chentza mancu mastigare bene
Sinònimos e contràrios
allurpimentu,
araone,
asuréntzia,
ingorrosia,
inguglioneria,
inguglionia
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
gloutonnerie
Ingresu
greediness
Ispagnolu
voracidad
Italianu
ingordìgia
Tedescu
Gefräßigkeit.
allurpiméntu , nm Definitzione su èssere allurpios Sinònimos e contràrios allurpidura Frases s'allurpimentu po su dinai no dhi lassat biri is cosas in sa manera giusta Ètimu srd.
allurpímini , nm Definitzione su èssere allurpios Sinònimos e contràrios allurpidura Frases mancunu de is piscixedhus si est sarvau de s'allurpímini de su pisci mannu.
allurpinàdu , agt Sinònimos e contràrios allambridu, allupidu Frases allurpinadu dae su físciu, cussu biet sempre! (Gn.Piras)
allurpíre, allurpíri allupíri
allurpíu allupídu
allúrpu allúpu
alluscadúra , nf Definitzione
su alluscare, su èssere alluscaos, su àere unu disígiu sessuale allutu, budhindho
Sinònimos e contràrios
alluscamentu
Frases
sa carotada a carrasecare, sos ballos sunt sas firmadas prus marcadas de s'alluscadura chi si los at pinnicaos ambos
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
excitation sexuelle,
passion
Ingresu
love passion
Ispagnolu
pasión amorosa
Italianu
passióne amorósa
Tedescu
leidenschaftliche Liebe.
alluscài , vrb: alluscare Definitzione
fàere luscu, tzurpu in sensu morale puru, no bíere o cumprèndhere prus nudha de sa gana o disígiu de calecuna cosa (mescamente de fémina o de ómine) e fintzes po su bufóngiu a tropu; a logos, fintzes atzitzare is canes, pigare a boghes, alliare a ccn.
Sinònimos e contràrios
alluscorare,
inganatzire,
insutzuligai,
suare
/
alliare
Frases
dónnia borta chi intendit sa boxi de issa dhu fait alluscai
2.
su cane de catza, alluscadu, si at mannigadu su puzone chi at buscadu ◊ si li sunt alluscados sos canes no resessiat a si los catzare! ◊ a sa pitzinna si li est alluscadu su babbu e che l'at fata torrare a domo
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
aveugler
Ingresu
to blind
Ispagnolu
cegar (una pasión)
Italianu
allampare,
accecare per passióne amorósa
Tedescu
vor leidenschaftliche Liebe blind werden.