assítiu , nm Definitzione
su assitiai, su si pònnere a inghíriu in medas po aciapare o cassare a ccn.
Sinònimos e contràrios
arrocamentu,
assitiamentu,
incortamentu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
siège
Ingresu
siege
Ispagnolu
asedio
Italianu
assèdio
Tedescu
Belagerung.
assitzàda , nf Definitzione su assitzai; su chi si faet po pònnere apostu calecuna cosa o a ccn. Sinònimos e contràrios aconciada, adderetada 2. chi cussu ti cuntessit, mi ant a pònniri in giornali ma ti ndi dongu una de assitzada!… Ètimu srd.
assitzadòri , nm Definitzione genia de ferru po aconciare su fogu Sinònimos e contràrios achicaju, ancidadore, assitzoni, ghisparru, grispasu, lispesu Frases mama est totu sa dí acanta a su fogu cun s'assitzadori Terminologia iscientìfica ans Ètimu srd.
assitzài assissài
assitzòni , nm: atzitzoni Definitzione
aina po aconciare su fogu
Sinònimos e contràrios
achicajola,
achicaju,
ancidadore,
ghisparru,
grispasu,
lispesu,
mazucu
Terminologia iscientìfica
ans
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
tisonnier
Ingresu
poker
Ispagnolu
hurgón
Italianu
attizzatóio
Tedescu
Schüreisen.
àssiu , nm Definitzione
su cuntentu chi provat chie si ndhe at bogau unu disígiu o est arrennésciu a s’iscabbúllere de unu bisóngiu
Sinònimos e contràrios
apagnu,
contentu,
grangeu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
assouvissement
Ingresu
fulfilment
Ispagnolu
satisfacción
Italianu
appagaménto
Tedescu
Befriedigung.
assizerràre , vrb Definitzione agiummai coment'e mantènnere sidhiu, bene atacau Sinònimos e contràrios acorrare, isserrare Frases su bentu mi che assizerrat a su chizolu iscurosu Ètimu srd.
assizigàre , vrb Definitzione pònnere a sízigu, sidhiu, istrintu Frases li ponzeit unu collarinu e bi l'assizigheit de manera chi sa conca no bi podiat rupire mancu a fortza (G.Addis) Ètimu srd.
assobinài , vrb: assolinari Definitzione
pònnere a pigare sole, pigare sole
Sinònimos e contràrios
assoliae,
assorinai
Frases
assobinai su trigu in s'argiola ◊ cuss'animabedhu ariseu fut assobinendu in su pranu ◊ lah is calixertas assolinendi!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
exposer au soleil
Ingresu
to sun-dry
Ispagnolu
solear,
asolear
Italianu
soleggiare
Tedescu
in die Sonne legen.
assobinàu , pps, agt Definitzione de assobinai, assolinari Sinònimos e contràrios assoliau, assorinau 2. si fiat pesada a bobai asuba de is crabeturas assolinadas.
assoboràre assaborài
assocài , vrb Definitzione
nau de erbas e matedu, betare soca, pònnere arraighinas e crèschere bene (fintzes cracu); nau de gente, callai a ciorbedhu, crèschere de seru, essire giuditziosos
Sinònimos e contràrios
acherrai,
atichire,
tènnere
/
insabiai
Frases
su sèmini nascit, assocat e inflorit ◊ cuss'erba assocat meda, crescit meda a cambus ◊ custu sarmentu at assocau bèni
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
pousser
Ingresu
to take root
Ispagnolu
arraigar
Italianu
allignare
Tedescu
gedeihen.
assocàre , vrb: assogae,
assogai Definitzione
acapiare cun sa soga; tènnere o cassare a soga o a latzu un'animale, mescamente currendho, betandhosidha a conca de atesu, a irfogu; in cobertantza, incantare, acapiare chentza fune, giare una briga / assogai a corrus límpius = betendhe sa soga própiu a corros, chentza leare àteru, precisu
Sinònimos e contràrios
acapiae,
insogai
| ctr.
iscapare,
isorbere
Frases
ant assogau sa mallora, aferrada e istrumpada ◊ no dhu lessis a si fui: assogadhu!
2.
is sonadas no tenint su poderi de assogai s'ànima ◊ sangunera pasteratza, satzas is bramas chi ti assogant sangrendu a chini t'istimat! ◊ a sa becesa su coru benit assogau de s'ispédhiu de su tempus chi unu at bíviu biatzu (Z.Sanfilippo)◊ lillu prenu de puresa chi mi assogat su coru! (An.Casula)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
assujettir
Ingresu
to subjugate,
to seize
Ispagnolu
someter,
capturar
Italianu
assoggettare,
catturare
Tedescu
unterwerfen,
fangen.
assodhài, assodhiàe, assodhiàri , vrb Definitzione su si pònnere impare, arregòllere cosa de medas ponendho totu impare Sinònimos e contràrios assodhiri Frases totus impari eis assodhau, de su prus mannu a sa pitichedha, e mi eis arregalau una pinna ◊ si depet assodhiari totu sa parentella po ndhe foedhari.
assodhidúra , nf Definitzione su assodhiri, arregorta de cosas, de gente e àteru Sinònimos e contràrios acogliera, arragota, cabigiulada, collia, collinzu 2. duas intradas de su didu iscónciu a s'àcua e isparéssia s'assodhidura! Ètimu srd.
assodhiméntu , nm Definitzione su assodhiri, arregorta de cosas, de gente o àteru / a. de su didu = martzidura Sinònimos e contràrios acabidamentu, acogliera, arragota, assodhidura, cabigiulada, collia, collinzu Ètimu srd.
assodhíri , vrb Definitzione
arregòllere a unu a unu, a pagu a pagu, pònnere totu impare, chistire; nau de una segada o freadura, martzire, fàere a matéria / pps. assodhiu, assodhitu
Sinònimos e contràrios
assodhai,
assortai,
assortire,
bodhiri,
collire
Frases
assodheus firmas po una proposta de lei ◊ is carrogas si assodhint impari ◊ at assodhiu is pipius asuta de sa manta ◊ in cortilla dhoi fiant sordaus e serbidoris assodhius acanta de su fogu
2.
mi fait su prexeri de mi assodhí custu porcu cantu abarru innòi? ◊ beni, o morti, e assodhimindi! ◊ e duncas custa computeredha portat cosa po assodhiri totu su ch'iscrís? ◊ assodhendusí sa sutana me is genugus, su predi si est sétziu
3.
seu bessiu mau dèu puru, depu ai assodhiu de su capu scuadra miu!
Tradutziones
Frantzesu
rassembler
Ingresu
to gather
Ispagnolu
reunir,
juntar
Italianu
riunire
Tedescu
sammeln.
assodhítu, assodhíu , pps, agt Definitzione de assodhiri Sinònimos e contràrios aunidu, collidu, imboligadu / martzidu 2. duus ogus braxus dhi luxiant in sa faci assodhita in su mucadori (S.A.Spano)◊ cun is pannus assodhitus dhoi fiat su lentzolu puru ◊ is italianus in cussu momentu fiant assodhitus me is pratzas.
assodhocàe , vrb Definitzione coment'e fàere trèmere, fàere a tímere, pigare assíchidu, pentzamentu, arreolu.
assòga , nf: soca* Definitzione corria o tira longa e larga ma cosia a una bandha de arresurtare a duos pígios: a unu càbudu portat una lóriga de ferru ue si faet intrare sa coatza o àteru càbudu.