atongínu , agt: atonzinu, atunzinu Definitzione de s'atóngiu Sinònimos e contràrios atongiali Frases sas nues passizant in artu, s'intendhet su friscu atonzinu (P.Mura)◊ mi ant dadu assustu su fritu punghinosu e su mufore de una die atunzina Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu automnal Ingresu autumnal Ispagnolu otoñal Italianu autunnale Tedescu herbstlich, Herbst.
atóngiu atógnu
atóngiu 1 , nm Definitzione provista de frutuàriu sicau (figu de giuncu, pilarda, figumorisca e àteru) chistiu po papare in ierru Frases totus faiant s'atóngiu de figu e de figumoro (L.Monni)◊ s'atóngiu de figu e sa pilarda de pruna dh'apu arrimau aintru de sa càscia Ètimu srd.
atonicàre , vrb: atunicare Definitzione su si meravigliare, ispantare meda Sinònimos e contràrios ilmeravizare, isbaudire, ispantai, meraitzare, mirificai.
atonníle atongíle
atonomía , nf: autonomia Definitzione nau de unu pópulu, podere de si fàere is leis issu etotu, de si guvernare a solu, de manu sua, a manu sua; pràtiga istórica de amministratzione regionale chi nudha tenet de indipendhéntzia in cantu s'istadu chi dha cuncedit dha controllat deunudotu in su chi prus contat. Su foedhu si manígiat fintzes foedhandho de sa síngula persona po totu su chi no dipendhet o no depet dipèndhere de àtere Sinònimos e contràrios indipendhéntzia / regionalismu Frases s'autonomia no est una cosa in prus, un'ispétzia de casu fratadu o de pimentu chi si podet o no si podet ponner pro facher prus licantzu su gustu: s'autonomia est su gustu 2. sa Sardinna tenet una autonomia fartza, chi est dipendhéntzia Tradutziones Frantzesu autonomie Ingresu autonomy Ispagnolu autonomía Italianu autonomìa Tedescu Autonomie.
atonostàdu , pps, agt Definitzione de atonostare; chi est che ammarmurau de su dolore, de su dispraxere Sinònimos e contràrios atrudiu, trassicu 2. sa bidha intrea fit atonostada: s'intendhiat solu su lamentu de s'isposa ca li aiant mortu s'ómine (S.Saba).
atonostàre , vrb Sinònimos e contràrios atordire, trassicare.
atontadúra , nm Sinònimos e contràrios atontamentu, aturdimentu Frases ite seis istrecandho? Bosi est calau Peilébiu e eis drommiu a atontadura! Ètimu srd.
atontài , vrb: atontiai, atontare Definitzione fàere o essire tontu, fàere a tontu, istare coment'e ammammalucaos chentza cumprèndhere Sinònimos e contràrios abbambanai, abbrabbalucai, abbucallotare, ammacocae, ammammalucai, atolondrai, atontixinare, collonare, improsae Frases sas criaduras no si depent iscúdere, ca las atontat ◊ cussu mobetzugu tontu… a nosu fiat acanta de atontai! ◊ a cussu piciochedhu dh'atóntiant a corpus Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu abrutir, abêtir Ingresu to stun Ispagnolu atontar Italianu intontire Tedescu betäuben.
atontaméntu , nm Sinònimos e contràrios atontiadura, atontononzu, aturdimentu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu abêtissement, abrutissement Ingresu dull feeling Ispagnolu atontamiento Italianu intontiménto Tedescu Betäubung.
atontàre atontài
atontàu , pps, agt Definitzione de atontare Sinònimos e contràrios abbentau, ammincau, atolondrau / cdh. intuntitu Frases sos banzos l'ant atontadu 2. no istes gai atontadu: bae e faghe sa cosa! Tradutziones Frantzesu abruti Ingresu stunned Ispagnolu atontado Italianu intontito, istupidito Tedescu betäubt, verblödet.
atontiadúra , nf Sinònimos e contràrios atontamentu, atontononzu, aturdimentu Ètimu srd.
atontiài atontài
atontinàdu , agt Definitzione chi est coment'e atontau, chi no est atuandho, immadoinau Sinònimos e contràrios istronadu Frases su muscone a su corpu est rutu a terra atontinadu Ètimu srd.
atontixinàre , vrb Sinònimos e contràrios ammammalucai, atolondrai, atontai Ètimu srd.
atontonàre , vrb: atuntonare Definitzione coment'e atontare etotu, fàere a tontone Sinònimos e contràrios abbalaucare, abbanghelare, abbelare, abberelare, atolondrai, iselentare, istronae, isturdinare, scilibriri, stolondrai 2. sa pitzinna, iscontzadu su fatuzu, fit ancora atontonada e débbile ca in tres dies no aiat manigadu nudha Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu abasourdir Ingresu to astonish Ispagnolu aturdir Italianu sbalordire Tedescu verblüffen.
atontonónzu , nm Definitzione su atontonare Sinònimos e contràrios atontamentu, atontonu Ètimu srd.
atontónu , nm Sinònimos e contràrios atontamentu, atontononzu Ètimu srd.