A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

atolondrài , vrb: atolondrare Definitzione fàere a tolondru, s’efetu chi faet s'imbriaghera Sinònimos e contràrios atordire, atronai, ispantai, scilibriri / abbalaucare, abberelare, allochiai, ammadainare, asturdire, atontonare, stolondrai Frases custu fragu fait atolondrai ◊ ti at atolondrau su spantu! 2. is dis nci dhas ghetat a sa sighia a su garropu atolondrau de sa memória Ètimu spn. atolondrar.

atolondraméntu , nm: atrollondamentu Definitzione su atolondrai Sinònimos e contràrios alloriamentu Frases tussit pagu pagu e pigat tempus po pòdiri acafai su spantu, s'atrollondamentu, s'imbídia de is cumpàngius Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu étourdissement, abrutissement Ingresu stupidity Ispagnolu atolondramiento Italianu sbalordiménto, istupidiménto Tedescu Verblüffung, Dummheit.

atolondràre atolondrài

atolondràu , pps, agt: atrollondau Definitzione de atolondrare Sinònimos e contràrios abbentau, ammincau, atontau, sculubiau 2. est chin sa conca a múghitas che moju, mesu atolondrau ◊ lampos de lughe nos at iscutu in cara illuinanne sa mente atolondrada (M.Monterra)◊ si nd'isciumbullat e si càstiat in giru atrollondau Tradutziones Frantzesu étourdi Ingresu dazed Ispagnolu atolondrado Italianu stordito Tedescu betäubt.

atoloría astorolía

atómicu , agt Definitzione de s’àtomu, chi pertocat is àtomos / pesu a. = su raportu tra su pesu de un'àtomu de un’elementu chímicu e 1/16 de su pesu de un'àtomu de ossígenu; númeru a. = su tanti de is protones de un'àtomu Frases sa bomba atómica at a fai a arrogus totu s'umanidadi coment'e unu picapetza ◊ iant fatu giura de no ndi ghetai prus, de bomba atómica Tradutziones Frantzesu atomique Ingresu atomic Ispagnolu atómico Italianu atòmico Tedescu atomisch.

atomosfèra , nf Definitzione totu s'aera, is àrias a inghíriu de sa Terra fintzes a un'otantina de chilòmetros, formadas de un'ammesturu de gasos, logu (in sa parte prus bàscia) de is fenòmenos bentu, annuamentu, próidas; foedhandho de pressione, unidade de mesura chi currespondhet a su pesu de una colonna de mercúriu arta 760 millímetros a paris de mare (iscumproau a paris de mare, su pesu de s'ària faet su matessi tanti de una colunna de mercúriu arta 760 mm. = 1013 millibar, àtera unidade de misura de sa pressione atomosférica) Sinònimos e contràrios aeras, molfera.

atomosféricu , agt Definitzione chi pertocat is aeras, s’ària: es. tempus atomosféricu, su tempus chi faet (sole, abba, bentu, nie, e àteru), pressione a.

àtomu , nm Definitzione unu tempus si creiat sa parte prus minuda chi cumponet sa matéria: parte elementare de una sustàntzia chímica (molécula) si cumponet de unu núcleu (parte de mesu) de càrrigas positivas e negativas e de una o prus càrrigas negativas chi ródiant a inghíriu de su núcleu a distàntzia e fortza diferentes Tradutziones Frantzesu atome Ingresu atom Ispagnolu átomo Italianu àtomo Tedescu Atom.

atonàdu , pps, agt: atonau Definitzione de atonare 1; chi est in su tonu giustu, nau de sa boghe, de su càntigu; chi arrespondhet a tonu 2. sa boghe sua atonada faghet allegrare ◊ Sardigna istimada, ti cantu de coru cun boxi atonada ◊ est atonadu su cantare meu pro fiorire coros in armonia? Tradutziones Frantzesu juste (voix) Ingresu in tune Ispagnolu afinado Italianu intonato Tedescu richtig singend.

atonài , vrb: atonare Definitzione papare calecuna cosa po asseliare su fàmene / atonai s'istògumu = leare unu mossu, manigare carchi cosa Sinònimos e contràrios allemungiai, allibrinzare Frases unu mossu de pane e casu atonat s'istòmacu Ètimu itl. attonare Tradutziones Frantzesu restaurer, sustenter Ingresu to feed Ispagnolu reconfortarse Italianu rifocillare Tedescu stärken.

atonallài atanagiàre

atonàre atonài

atonàre 1 , vrb Definitzione arrespòndhere a tonu; rfl., agiustare sa boghe cantandho a manera de torrare cuncorda cun sa música e is àteros chi cantant bene.

atonasciòne , nf Definitzione su atonare, mescamente cantandho Sinònimos e contràrios intonadura, intonassione, intonu Frases candhos sos cantadores ant s'atonascione giusta cherent intesos!

atonàu atonadu

atongiàda , nf: atonzada Definitzione su tempus de atóngiu Frases su ferreri at passau atongiada e ierru faendho custu trebballu Ètimu srd.

atongiài , vrb: atonzare, atunzare Definitzione passare s'atóngiu, pàschere in atóngiu; istare giaendho a papare, atèndhere cun cosa po papare / già atonzas si ispetas cussu!… = axiu tenis de abarrai aspetendi! Sinònimos e contràrios alibelgare Frases sa robba sua pro atonzare andhat a sartos de Otana 2. sa mama est atunzendhe su pitzinnu ◊ sas erveghes fint atunzadas a sida, a sa temporada de su nie 3. ant bufadu s'abba de s'identidade pro atunzare sas benas de àteras vidas ◊ milli ranos bos atunzant su coro Ètimu srd.

atongiàli , agt Definitzione de s'atóngiu Sinònimos e contràrios atonginu, atonzile Tradutziones Frantzesu automnal Ingresu autumnal Ispagnolu otoñal Italianu autunnale Tedescu herbstlich, Herbst.

atongíle, atongíli , nm: atonnile, atungile, atungili, atunnile Definitzione su tempus, is meses inter s'istade e s'ierru Sinònimos e contràrios atognu Frases sa cicória essit apustis de is abbas de s'atongili ◊ in atonnile costumat a plòere ◊ custa ist patata de s'atonnile Ètimu srd.