atunzàre atongiài
atunzínu atongínu
atúnzu atógnu
atupadítu , agt Definitzione chi istat o dhi praghet a istare atupau, ammagadu, cuau in is tupas, chi costumat a si cuare Ètimu srd.
atupadórzu , nm Definitzione
logu chi faet a si atupare, nau de animales e de gente
Sinònimos e contràrios
corcadorzu,
cuadorzu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
couche
Ingresu
hovel
Ispagnolu
camastro,
guarida
Italianu
covàccio
Tedescu
Nest.
atupàdu , pps, agt: atupau Definitzione de atupare; nau de su logu (o fintzes de mata), chi est prenu de tupas, de matas, de sida Sinònimos e contràrios atupiu Frases reduidu est a nudha cudhu buscu chi aias atupadu 2. tandho, disdiciada, cun dolore torresit a su litu atupadu ◊ e ite frúscios chi si faghiat unu rusignolu dae un'àrvure atupada! ◊ est unu padenti atupau de sidas e de fròngias.
atupàre , vrb Definitzione
prènnere de tupas, de matas; istichire in mesu de is tupas (fintzes cuare); cuare sa cara in calecuna cosa
Sinònimos e contràrios
atupire,
imbuschire,
intupai,
intupire
/
abbuare,
aclisare,
acucai,
acusciare,
ammagare,
atanai,
atrabentare,
impertusare,
intanae,
intuvedhare,
istichire
2.
como si est atupadu, solamente chi dogni annu si faghet un'essida, ma poi torrat murros a padente
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
boiser,
cacher
Ingresu
to forest
Ispagnolu
forestar,
emboscarse
Italianu
imboschire,
imboscare
Tedescu
aufforsten,
verbergen.
atupatúpa , avb Definitzione andhare a. che matzone isalariadu = a su cua cua.
atupàu atupàdu
atupetàda , nf Sinònimos e contràrios repitida, tiristratza Ètimu srd.
atupetài , vrb Definitzione brigare, murrungiare Sinònimos e contràrios abbetiae, reotare, tricatare 2. nonna si girat, mi càstiat e atupetat a erriri e narat: Tocat a erriri po no pràngiri, fílgia mí!
atupíre , vrb Definitzione nau de su logu (o fintzes de matas), chi est prenu de tupas, cracu de matedu, de sida; essire cracu, atupau Sinònimos e contràrios atupare 2. candu est passada s'istracia s'est postu asuta de una túvara atupia ◊ e uba funt is murgus nuosus allanaus, sa coma atupia? Ètimu srd.
atuponàu , agt Definitzione chi est cuau, no si agatat (nau de cosa).
aturài, aturàre , vrb Definitzione
su istare o abbarrare in su matessi logu o de unu matessi betu o manera
Sinònimos e contràrios
abarrai,
addurae,
afrimai,
imbarare
| ctr.
andai,
tocai 1
Frases
est aturara sola in pratza ◊ depit aturai atentu ◊ po totu su merí est aturada citia ◊ si su trémulu est giagadu meda, aturat pitzigadu in sa tassita (G.Addis)
2.
mi funt aturaus cuatru sodhus
Sambenados e Provèrbios
prb:
aturai in sa pinta giusta, in sa pinta ereta
Ètimu
ctl.
aturar-se
Tradutziones
Frantzesu
rester
Ingresu
to stay
Ispagnolu
quedarse
Italianu
restare,
rimanére
Tedescu
bleiben.
aturdàre , vrb Sinònimos e contràrios astriare / atordire* Frases como unu fogu mi ant bogadu chi ndhe aturdat sas palas a su lupu!
aturdídu atrudíu
aturdiméntu , nm Definitzione
su aturdire, s'efetu puru de su aturdire
Sinònimos e contràrios
abbabballucamentu,
ammalughinamentu,
atolondramentu,
atontamentu,
scilibrimentu,
stronamentu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
effroi,
étourdissement
Ingresu
dismay
Ispagnolu
aturdimiento
Italianu
sbigottiménto
Tedescu
Bestürzung.
aturdíre, aturdíri atordíre
aturedhàdu , pps, agt Definitzione de aturedhare Sinònimos e contràrios aturutuladu.