A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

basócu , nm, agt: basucu Definitzione pische de mare, una calidade de pagellu; nau de unu, chi cumprendhet pagu, scimprotu Sinònimos e contràrios pagellu / locu, tontassu Frases pighit su basucu ca est prus saboriu de sa carina! 2. no seu aici basucu: si nci ant fatu mangiucu, in su binu, dhu connòsciu de s'arrastu ◊ ses aici basucu de crèiri chi su dinai si potzat ghetai comenti si ghetat su fasolu! Sambenados e Provèrbios smb: Basoccu Terminologia iscientìfica psc, pagellus bogaraveo, p. acarne Ètimu ctl. basuc Tradutziones Frantzesu dorade rose, pageot rose Ingresu sea-bream Ispagnolu besugo Italianu pagèllo bocaravèllo, occhialóne, àlboro bastardo Tedescu Fleckbrasse.

basojàle , nm Definitzione s'ossighedhu de sa limba, in fundhu Terminologia iscientìfica crn Tradutziones Frantzesu os hyoïde Ingresu hyoid (bone) Ispagnolu hueso hioides Italianu òsso ïòide Tedescu Zungenbein.

basòla , nf Sinònimos e contràrios agliola*.

basolàre , vrb Definitzione pistatzare, treulare su laore po ndhe pòdere chèrrere su granu de sa pàgia Sinònimos e contràrios alzolare*, trauai.

basolédhu , nm: fasoledhu Definitzione min. de basolu, nau po su pisu modhe, de còere a tega; genia de pisu areste Sinònimos e contràrios corriciolu Frases fit abbastendhe basoledhu supra de unu pizu. Terminologia iscientìfica rbz, rba

basólu , nm: fasolu* Definitzione genia de laore (legúmene) connotu e impreau meda po papare, modhe a friscu, o candho portat granu matucu ma ancora modhe e candho est sicau: faet unu fundhu a sirba o cambigiolu fine meda e longu (segundhu sa calidade) chi bogat in su nodu cun sa fògia unu cambighedhu cun su frore ue faet sa tega longa a tantos granos; su sing. est upm. e si narat de su granu puru, su pl. = is ortos prantaos a b., is iscas de b.; nau in cobertantza a ccn., chi est un'iscimpru / calidades de basolu: biancu, ziziadu, fartzone, a ciuchedha / genias de erba: b. colorinu = assudha; b. cadhinu = lupinu; b. píxaru (o pisibisi, o tres atzas) = pisedhu, denti de béciu; b. tundhu (e a logos fintzas basolu e bastat) = cíxiri Sinònimos e contràrios avisedha, bajolu, faigedha, faiseta, faita, pisu 1 Maneras de nàrrere csn: b. friscu = a tega modhi, gevi; b. de irranare = a ranu maduru, lómpidu ma modhe; b. sicu = de remonire a ranu Frases a su minestrone li deghet meda su basolu ◊ sos basolos ocannu sunt bellos, lieros Sambenados e Provèrbios smb: Basolu Terminologia iscientìfica lrs, Phaseolus vulgaris Ètimu ltn. phaseolus Tradutziones Frantzesu haricot Ingresu bean Ispagnolu judía Italianu fagiòlo Tedescu Gartenbohne, Bohne.

basolubitzúdu , nm Definitzione basolu pitzudu (a logos: petudu): fasolu cíxiri, genia de laore e su granu chi faet, bonu po papare, coment'e unu pisu tundhu ma cun su pitzu ue bogat sa tzeurra Sinònimos e contràrios basoludundhu, chíghere, cígiri Terminologia iscientìfica lrs, Cicer arietinum Ètimu srd.

basoludúndhu , nm Definitzione basolu tundhu: genia de laore e su granu chi faet, bonu po papare, coment'e unu pisu tundhu ma cun su pitzu inue bogat sa tzeurra: faet una tega crutzitedha e no portat prus de duos granos Sinònimos e contràrios basolubitzudu, chíghere, cígiri Frases su basoludundhu est bonu fatu a minestrone, o a piscadura cun erbuzu ◊ su basoludundhu faghet unu o duos ranos ◊ sighia a drommire sonniendhe coinzolos de ischefa e muntonedhos de basolu tundhu Terminologia iscientìfica lrs, Cicer arietinum Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pois chiche Ingresu chickpea Ispagnolu garbanzo Italianu céce Tedescu Kichererbse, Kicherling.

basolugadhínu , nm Sinònimos e contràrios faiseta 1, ghírtzoru, pabasolu, pisibisi, pisu 3 Terminologia iscientìfica lrs, Vicia sativa ssp. nigra, V. articulata Tradutziones Frantzesu vesce Ingresu vetch Ispagnolu alverja Italianu véccia comune Tedescu Pferdehüter.

basolugadhínu 1 , nm Sinònimos e contràrios lupinu Terminologia iscientìfica lrs, Lupinus albus.

basonàre , vrb: asonare Definitzione pastorigare cuadhos, ghiare cuadhos in treulóngiu, treulare Frases compare, male andhades basonendhe: no podides sas ebbas guvernare! Ètimu srd.

basòne, basòni , nm: vasoni Definitzione chie tenet contu cuadhos, ma fintzes boes; chedha de cuadhos posta a treulare su laore Sinònimos e contràrios agasone*, eghinaxu Frases at faedhadu bacarzos e basones ◊ sos basones ognunu betat giuale a su giú sou e l'acucurrat a sa pedra, a triulare ◊ basone meu, a ti discuidare: ti che ant furadu s'ebba! Sambenados e Provèrbios smb: (Asoni), Basoni Terminologia iscientìfica prf Tradutziones Frantzesu "buttero" Ingresu cowherd Ispagnolu vaquero Italianu bùttero, cavallaro Tedescu berittener Hirt.

basonínzu , nm Definitzione faina de basone in treulóngiu, treulóngiu Ètimu srd.

basónzu , nm Definitzione su istare basandho Sinònimos e contràrios basadura, basinzu, basotamentu / cdh. baxugnu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu embrassades Ingresu smothering with kisses Ispagnolu besuqueo Italianu sbaciucchiaménto Tedescu Küssen.

basotadúra , nf Definitzione su abbarrare basandho, su basare fatuvatu Sinònimos e contràrios basonzu, basotamentu Ètimu srd.

basotaméntu , nm Sinònimos e contràrios basonzu, basotadura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu embrassades Ingresu smothering with kisses Ispagnolu besuqueo Italianu sbaciucchiaménto Tedescu Abküssen, Küssen.

basotàre , vrb Definitzione su abbarrare basandho, su basare fatuvatu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bécoter Ingresu to smother with kisses Ispagnolu besuquear Italianu sbaciucchiare Tedescu küssen.

bàssa bàscia

bassalitórtu , agt, nm: passalitortu* Definitzione chi est coment'e fertu a passalidortas, chi est coment'e orruendho a una parte, parangau a una parte: dhu narant fintzes a su pigione, a sa passalidorta etotu Sinònimos e contràrios illumbadu Frases canno sos sentitos si li bortaiant a s'imbesse, s'annàntile si li fachiat bassalitortu, si li mucraiant sos grenucos.

bassallàda , nf Sinònimos e contràrios bassarada.