A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

basài , vrb: basare, vasare Definitzione giare basos, pigare a unu a basos Maneras de nàrrere csn: basare a pítighe = basai a ispítzulus; basare cun s'agu in buca = zúghere sa traitoria; èssiri a basa e imprassa = àere tratamentu mannu, èssere sempre paris Frases cussus funt sempri a basa e imprassa ◊ bàsami, bella, e bàsami, bella! ◊ tziu Berte si fit sinnau e aiat basau su pane ◊ ite non fiat su prexu de Lulú: mi at impressau e basau! ◊ torrandi, ca Sardigna ti basat in fronti, torra a sa sarda mamma trista e desolada! ◊ si acostat a sa fiza e si la istringhet forte basèndheli sos chizos ◊ cussa est un'istróllica, est sèmpiri basendi sa genti!◊ bai e basadhu a babbai: est coment'e chi basis a mimi etotu! Ètimu ltn. basiare Tradutziones Frantzesu embrasser, donner un baiser, baiser Ingresu to kiss Ispagnolu besar Italianu baciare Tedescu küssen.

basalíscu basabíscu

basamànu , nm Definitzione su basare sa manu a ccn. po arrespetu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu baisemain Ingresu hand-kissing Ispagnolu besamanos Italianu baciamano Tedescu Handkuß.

basamatònes, basamatònis , nm: baxamatoni Definitzione cresiàsticu a tropu, chie che istat sèmpere in crésia e giaet a bíere una fide de pagu giudu, fata de apariéntzia prus chi no de sustàntzia Sinònimos e contràrios apontziadori, moitzu 1, santicu, satrapone Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bigot Ingresu bigot Ispagnolu mojigato, beato Italianu bacchettóne Tedescu Scheinheilige.

basaméntu , nm Definitzione su giare basos, su istare basandho Ètimu srd.

basàre basài

basarédhu , agt, nm: vasaredhu Definitzione chi o chie istat sèmpere basandho, dhu tenet a tropu a basare is àteros Sinònimos e contràrios basadincu, basadore, basincu Ètimu srd.

basàri basài

basaríncu basadíncu

basàrtu , nm Definitzione genia de pedra niedha (dhi narant fintzes màrmuri niedhu), essia de is vulcanos Sinònimos e contràrios predamólina Terminologia iscientìfica mnr.

basàu , pps, agt Definitzione de basare; nau de animale, chi tenet basadura a titas.

bàsca , nf Definitzione caentu forte meda, mescamente su chi faet in istade candho su sole est temperau Sinònimos e contràrios caldesa, caldura, calentori, calura | ctr. friscura, fritu Maneras de nàrrere csn: sentiri sa b. = patire de sa calura; bascas de sa morte = su s'intèndhere morindhe, sa calura de chie est morindhe Frases fiant istontonaus de sa basca che canis torrendi de cassa ◊ chin totu s'andhalitorra, fintzas candho su calore fit basca, mi sentio additzau pro su travallu ◊ est una basca de morri… seu totu a pampadas! ◊ de sa basca no aviat dormiu nudha ◊ baschixedha est fendi… de s'iscallai! Sambenados e Provèrbios smb: Basca Ètimu ctl. basca Tradutziones Frantzesu chaleur étouffante Ingresu heat Ispagnolu calor, ardor Italianu caldo intènso Tedescu Hitze.

bàsca 1 , nf Definitzione genia de atza chi si ponet unu Sinònimos e contràrios atrivimentu, balga, bisognu Maneras de nàrrere csn: at sa basca de mi nàrrere… = tenit s'atrivimentu de mi nàrriri…; basca de custu tenes!… = no tenis abbisóngiu de custu! Sambenados e Provèrbios smb: Basca.

bascaràmene, bascaràmi, bascaràmine, bascaràmini, bascarràmine , nm Definitzione cosas, imbarratzos, malesa de fuliare Sinònimos e contràrios arrabore, arrebbuliaja, baldulete, burrumballa, carramacina, carravore, cascaràmine, imbaratzu, malesa Frases totu cussu bascaràmine che cheret collidu e fuliadu ◊ custu, assumancu, est fatu de cosa bona e no de bascaràmine! ◊ unu tempus andamus a su pitzarxu acanta de bidha a nci fuliai su bascaràmini Tradutziones Frantzesu bric-à-brac Ingresu rubbish, scrap Ispagnolu bascosidad Italianu robàccia, rottami Tedescu Bruch.

bascèsa , nf: bassesa Definitzione su èssere pagu de su puntu de vista morale, su si giare a bíere in cosas malas, su fàere cosas chi imbrutant s'onore o sa dignidade de su cristianu / tènniri b. de unu, de ccn. cosa = tènnerendhe birgonza a puntu de pàrrere b. a lu sighire a chèrrere o a fàghere Frases est bascesa a si pienare sa mente de ideas anzenas sentza ischire ite sunt ◊ ti parit bascesa a cantai cun nosu ◊ s'ómine pregat bestidu de sa bascesa e debbilesa sua ◊ ndhe intendho finamente bassesa de andhare a pedire! 2. candu dh'iat connota bèni, fastigendi, nd'iat tentu bascesa ◊ sa cassa chi mi at portau ocannu madiru miu… ndi tengu finas bascesa a dhu nai! Tradutziones Frantzesu bassesse Ingresu meanness Ispagnolu bajeza Italianu bassézza Tedescu Niedrigkeit.

bascétu , nm Definitzione genia de aina po sonare Terminologia iscientìfica sjl.

baschígiu , nm Definitzione coment'e basca, calura de su s'intèndhere male Sinònimos e contràrios assolocada, impodha Frases de s’ispítzulu de s’àrgia no si moriat, ma su baschígiu malu sighiat tres dies (I.Patta) Ètimu srd.

bàscia , nf: bassa Definitzione su cómodu, logu inue in sa domo si faet de bisóngiu; sa belledha o fossu serrau inue si arregollet s'iscàrrigu de is gabbinetos; su muntonedhu de su ladamíngiu de unu, o de un'animale mannu; sa terra impastada po fàere téula / una b. de merda de bòi = una cassa de merda bula Sinònimos e contràrios cómudu 1 / fogna, mara, merderi / bassarada, cassa, mafada Frases candu passu ingunis mi tocat de aguantai súliru, po no mi allupai de fragu de bassa ◊ sa vidha fit chene fognas e solu is sas domos de sos ricos bi fint sas bassas 2. vuca de bàscia, si ti avias sapunau sa vuca prima de lumenare a su carrale! ◊ at postu su pei in d-una bassa cuada asuta de s'arramadura Terminologia iscientìfica dmo Ètimu ctl. bassa Tradutziones Frantzesu cabinets, latrines Ingresu loo Ispagnolu retrete, letrina Italianu cèsso, latrina Tedescu Abort, Latrine.

basciàda , nf: abbasciada* Definitzione su abbasciare; nau mescamente de logu o tretu chi andhat de unu puntu artu a unu prus bàsciu (puntu de vista in artu) Sinònimos e contràrios achirradorzu, acirrada, betada, cabada, caladògia, falada, faladorza | ctr. alciada, ampuada, petorru, picada, pigadorza.

bascighédhu , agt Definitzione min. de bassitu: chi est bàsciu meda Sinònimos e contràrios bascitedhu, basciotu, bassitu / cdh. bassucianu | ctr. altu Frases sunt bacas bascighedhas, ma de resisténtzia.