A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

bascincràca , agt, nm Definitzione chi o chie est arrecracau, bàsciu e grussatzu, grassu Sinònimos e contràrios basciogo, basciotu, bascitedhu, bassitu | ctr. artighinu Terminologia iscientìfica zcrn Ètimu srd.

bascinèbra , nm Definitzione persona mísera, unu de pagu contu, fintzes pòberu de sentidos o de sentidos metzanos.

bascínu bacínu

basciògo , agt Definitzione nau de persona, chi est unu pagu bàscia Sinònimos e contràrios bascincraca, basciotu, bascitedhu, bassarotu, bassitu | ctr. artighinu Frases est un'ómine basciogo ma robbustedhu Terminologia iscientìfica zcrn.

basciòni , nm Definitzione genia de aina po sonare a surbadura Terminologia iscientìfica sjl Tradutziones Frantzesu basson Ingresu bassoon Ispagnolu fagot Italianu fagòtto Tedescu Fagott.

basciotédhu , agt Definitzione min. de basciotu, chi est unu pagu bàsciu Sinònimos e contràrios bascitedhu, bassitu.

basciòtu , agt: bassotu Definitzione nau de ccn., chi est unu pagu bàsciu Sinònimos e contràrios basciogo, bascitedhu, bassarotu, bassitu | ctr. artighinu Terminologia iscientìfica zcrn.

bascitédhu , agt: bassitedhu Definitzione min. de bassitu: chi est bàsciu meda; prus bàsciu puru: bascitedhedhu Sinònimos e contràrios bascighedhu, basciotedhu, basciotu, bassitolu, bassitu / cdh. bassucianu | ctr. altu.

bàsciu , avb, prep: bassu Definitzione cun sa prep. a inditat logu a manu de fundhu; s'impreat fintzes coment'e prep. / logu de punta a bàsciu = logu in calada; bàsciu su podere, bàsciu sa fidi, bàsciu pena de… = asuta, suta, in podere de…; bàsciu de…, bàsciu chi…, in bàsciu chi… (cun vrb. ind.)= innantis de…; bàsciu su genugu = a manu de suta de su benugru Sinònimos e contràrios imbàsciu, giosso | ctr. asuba Frases immoi nci abàsciu a bàsciu ◊ ancu, si no ses mortu, abberu morzas e de s'inferru che cales a bassu! (L.Marteddu)◊ che los so bidindhe in cudhane bassu ◊ piús a in bàsciu bi at abbas bonas 2. mi furriotada totu su logu cumenti a unu bòtu in logu de punta a bàsciu! 3. Cristos istesit crutzificadu bàsciu su podere de Póntziu Pilatu ◊ bàsciu sa carta de su visurrei iat pótziu oberri un’imprenta in Castedhu ◊ sufrestis medas doloris bàsciu is imperadoris Diocletzianu e Massimilianu ◊ bàsciu is ispétzias de su pani e de su binu, s'eucaristia cuntenit corpus, sànguini, ànima e divinidadi de Cristus 4. bàsciu de bènniri s'ora no dhu podemu fai ◊ bàsciu chi est ora no ti ndi pesis! ◊ in bàsciu chi no t'isciàcuas is manus no papas! Ètimu ltn. bassus Tradutziones Frantzesu dessous, sous Ingresu down, under Ispagnolu debajo, abajo Italianu giù, sótto Tedescu unten, unter (+ Dat.).

bàsciu 1 , agt, nm: bassu Definitzione nau abbaidandho sa cosa in su sensu de s'artària, chi est pagu artu, curtzu, chi no est meda; nau de calecun'àtera cosa, chi est paga; nau de cosa po su valore, chi balet pagu; in is domos, logu in fundhu a chistire provistas, logu po istare o àteru a paris de s'orruga; in is sonetes a manu, tastu, e boghe grussa in is cuncordos cantandho / min. basciotu, bascitu, basciotedhu, bassedhu, bassitedhu, bassitedhedhu Sinònimos e contràrios acocoadu, minoredhu / frundhagu | ctr. artu Maneras de nàrrere csn: faedhare a peràulas bàscias = a iscusi, de no si fai intèndiri; nàrrere una Missa bassa = chentza la cantare; genti bàscia = zentichedha, de pagu zudu, metzana; mellus a s'istorrai de is àcuas bàscias chi no de is àcuas altas = menzus a furriare dae s'oru chi no dae mesu (candho si cumprendhet de àere irballadu, menzus luego chi no tempus addainanti); bàsciu e contra = is duas boghes (o "mascu e fémina") e duos ómines chi faendho sa boghe acumpàngiant is poetas de parcu intreverandhosi apare in sa pausadedha chi faet chie est cantandho Frases de carena est un'ómine bassu ◊ sos montes de sa Sardigna sunt bassos ◊ chie est bassu no lompet a in artu ◊ su prus artu fut Lipedha, su prus bàsciu Cracàngiu 2. cun custa lughe goi bassa no faghet a cosire ◊ su fogu cheret muntesu a frama bassa candho sa padedha at pesadu su bullu ◊ muntènela bassa, cussa televisione, ca bi at zente drommida! ◊ custa est cosa chi si bendit a prétziu bàsciu 3. teniat sa cosa in su bàsciu ◊ biviant in d-unu bàsciu ◊ teniaus unu bàsciu po mangasinu 4. su sonete giughet su sonu de baranta oto bàscios chi est totu a madreperlas fioridu Sambenados e Provèrbios smb: Basciu, Bassu / prb: artos e bàscios intrant a ballare! Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu petit Ingresu short Ispagnolu bajo Italianu basso Tedescu niedrig, klein.

bàsciu 2 , cng Definitzione genia de foedhu chi giaet un'idea de tempus e cun chi o de aunit duas propositziones ponendho unu límite a s'àtera (chi negat semper)/ bàsciu de… (ora) = avb. de tempus Sinònimos e contràrios innantis Frases bàsciu chi faint su giru de totu sa bidha, no amegant de ndi torrai (A.Garau)◊ cudhu no podiat acetai bàsciu de dhu nai a sa mulleri ◊ bàsciu de si cojai no crocant impari ◊ no camminu bàsciu chi mi pàsiu 2. bàsciu de is otu no torrant a domu Tradutziones Frantzesu avant de… ne Ingresu before ahead… not Ispagnolu antes de… no a no ser que… no Italianu prima di… non, se non… non Tedescu bevor…, nicht.

basciúra , nf: bassura Definitzione nau de su logu, prus che àteru unu paris mannu in bàsciu Sinònimos e contràrios afallada | ctr. altura Frases in s'atonzu che falant su bestiàmine a sas bassuras ◊ sa méndhula in sa bassura iscopit prima a fiore ◊ in cussas bassuras de su Campidanu in istiu bi faghet calura forte ◊ in cià basciura de su narboni in bidha dhoi ant fatu su museu archiológicu ◊ in iverru, a denote, est malu peri in Molia, mancari siat in basciura Terminologia iscientìfica slg Tradutziones Frantzesu basse plaine Ingresu lowland Ispagnolu hoyada, tierra baja Italianu bassura, bassopiano, depressióne Tedescu Niederung, Tiefebene.

basciuriliévu , nm: bassurilievu Definitzione iscultura a mesu distacu de figuras chi arresurtant, deasi, picadas solu a una parte Tradutziones Frantzesu bas-relief Ingresu bas-relief Ispagnolu bajo relieve Italianu bassorilièvo Tedescu Flachrelief, Basrelief.

bascósu , agt Definitzione chi faet (o chi dhue faet) calura, basca, caente meda; calurosu ca giaet sustàntzia (cosa de papare) Sinònimos e contràrios càlidu, calorosu, sustantziosu | ctr. friscarosu, friscu 1 Frases fit unu die bascosu de istiu ◊ custu logu serrau est bascosu meda, me in s'istadi 2. su binu est bascosu e s'abbardente piús puru ◊ sa colostra est bascosa Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu étouffant, lourd Ingresu sultry Ispagnolu bochornoso Italianu afóso Tedescu schwül.

bàscu bàilcu

bàscu 1 , nm Definitzione genia de bonetedhu tundhu Terminologia iscientìfica bst.

bàscu 2 , agt, nm Definitzione chi pertocat is Paisos Bascos o Euskadi, chi o chie est de is Paisos Bascos (gente, limba e territóriu intermesu de sa Catalogna, s'Ispagna, sa Galítzia a una bandha, s'Ocitània a sa bandha de Nord-Est, s'Atlànticu a Nord-Ovest) Tradutziones Frantzesu euskarien, basque Ingresu Basque Ispagnolu vasco Italianu basco Tedescu baskisch, Baske.

bascubalàu , nm Definitzione genia de frore Sinònimos e contràrios bàilcu, bascuggrogu, sonca 1, violedha Terminologia iscientìfica rba, Erysimum cheiri.

bascuggrógu , nm Definitzione genia de frore Sinònimos e contràrios bascubalau Ètimu srd.

bascúla , nf Definitzione genia de pesa, po pesos graes, mannos, po cosa meda Terminologia iscientìfica anm Ètimu itl. bascula.