bascincràca , agt, nm Definizione chi o chie est arrecracau, bàsciu e grussatzu, grassu Sinonimi e contrari basciogo, basciotu, bascitedhu, bassitu | ctr. artighinu Terminologia scientifica zcrn Etimo srd.
bascinèbra , nm Definizione persona mísera, unu de pagu contu, fintzes pòberu de sentidos o de sentidos metzanos.
bascínu bacínu
basciògo , agt Definizione nau de persona, chi est unu pagu bàscia Sinonimi e contrari bascincraca, basciotu, bascitedhu, bassarotu, bassitu | ctr. artighinu Frasi est un'ómine basciogo ma robbustedhu Terminologia scientifica zcrn.
basciòni , nm Definizione
genia de aina po sonare a surbadura
Terminologia scientifica
sjl
Traduzioni
Francese
basson
Inglese
bassoon
Spagnolo
fagot
Italiano
fagòtto
Tedesco
Fagott.
basciotédhu , agt Definizione min. de basciotu, chi est unu pagu bàsciu Sinonimi e contrari bascitedhu, bassitu.
basciòtu , agt: bassotu Definizione nau de ccn., chi est unu pagu bàsciu Sinonimi e contrari basciogo, bascitedhu, bassarotu, bassitu | ctr. artighinu Terminologia scientifica zcrn.
bascitédhu , agt: bassitedhu Definizione min. de bassitu: chi est bàsciu meda; prus bàsciu puru: bascitedhedhu Sinonimi e contrari bascighedhu, basciotedhu, basciotu, bassitolu, bassitu / cdh. bassucianu | ctr. altu.
bàsciu , avb, prep: bassu Definizione
cun sa prep. a inditat logu a manu de fundhu; s'impreat fintzes coment'e prep. / logu de punta a bàsciu = logu in calada; bàsciu su podere, bàsciu sa fidi, bàsciu pena de… = asuta, suta, in podere de…; bàsciu de…, bàsciu chi…, in bàsciu chi… (cun vrb. ind.)= innantis de…; bàsciu su genugu = a manu de suta de su benugru
Sinonimi e contrari
imbàsciu,
giosso
| ctr.
asuba
Frasi
immoi nci abàsciu a bàsciu ◊ ancu, si no ses mortu, abberu morzas e de s'inferru che cales a bassu! (L.Marteddu)◊ che los so bidindhe in cudhane bassu ◊ piús a in bàsciu bi at abbas bonas
2.
mi furriotada totu su logu cumenti a unu bòtu in logu de punta a bàsciu!
3.
Cristos istesit crutzificadu bàsciu su podere de Póntziu Pilatu ◊ bàsciu sa carta de su visurrei iat pótziu oberri un’imprenta in Castedhu ◊ sufrestis medas doloris bàsciu is imperadoris Diocletzianu e Massimilianu ◊ bàsciu is ispétzias de su pani e de su binu, s'eucaristia cuntenit corpus, sànguini, ànima e divinidadi de Cristus
4.
bàsciu de bènniri s'ora no dhu podemu fai ◊ bàsciu chi est ora no ti ndi pesis! ◊ in bàsciu chi no t'isciàcuas is manus no papas!
Etimo
ltn.
bassus
Traduzioni
Francese
dessous,
sous
Inglese
down,
under
Spagnolo
debajo,
abajo
Italiano
giù,
sótto
Tedesco
unten,
unter (+ Dat.).
bàsciu 1 , agt, nm: bassu Definizione
nau abbaidandho sa cosa in su sensu de s'artària, chi est pagu artu, curtzu, chi no est meda; nau de calecun'àtera cosa, chi est paga; nau de cosa po su valore, chi balet pagu; in is domos, logu in fundhu a chistire provistas, logu po istare o àteru a paris de s'orruga; in is sonetes a manu, tastu, e boghe grussa in is cuncordos cantandho / min. basciotu, bascitu, basciotedhu, bassedhu, bassitedhu, bassitedhedhu
Sinonimi e contrari
acocoadu,
minoredhu
/
frundhagu
| ctr.
artu
Modi di dire
csn:
faedhare a peràulas bàscias = a iscusi, de no si fai intèndiri; nàrrere una Missa bassa = chentza la cantare; genti bàscia = zentichedha, de pagu zudu, metzana; mellus a s'istorrai de is àcuas bàscias chi no de is àcuas altas = menzus a furriare dae s'oru chi no dae mesu (candho si cumprendhet de àere irballadu, menzus luego chi no tempus addainanti); bàsciu e contra = is duas boghes (o "mascu e fémina") e duos ómines chi faendho sa boghe acumpàngiant is poetas de parcu intreverandhosi apare in sa pausadedha chi faet chie est cantandho
Frasi
de carena est un'ómine bassu ◊ sos montes de sa Sardigna sunt bassos ◊ chie est bassu no lompet a in artu ◊ su prus artu fut Lipedha, su prus bàsciu Cracàngiu
2.
cun custa lughe goi bassa no faghet a cosire ◊ su fogu cheret muntesu a frama bassa candho sa padedha at pesadu su bullu ◊ muntènela bassa, cussa televisione, ca bi at zente drommida! ◊ custa est cosa chi si bendit a prétziu bàsciu
3.
teniat sa cosa in su bàsciu ◊ biviant in d-unu bàsciu ◊ teniaus unu bàsciu po mangasinu
4.
su sonete giughet su sonu de baranta oto bàscios chi est totu a madreperlas fioridu
Cognomi e Proverbi
smb:
Basciu, Bassu
/
prb:
artos e bàscios intrant a ballare!
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
petit
Inglese
short
Spagnolo
bajo
Italiano
basso
Tedesco
niedrig,
klein.
bàsciu 2 , cng Definizione
genia de foedhu chi giaet un'idea de tempus e cun chi o de aunit duas propositziones ponendho unu límite a s'àtera (chi negat semper)/ bàsciu de… (ora) = avb. de tempus
Sinonimi e contrari
innantis
Frasi
bàsciu chi faint su giru de totu sa bidha, no amegant de ndi torrai (A.Garau)◊ cudhu no podiat acetai bàsciu de dhu nai a sa mulleri ◊ bàsciu de si cojai no crocant impari ◊ no camminu bàsciu chi mi pàsiu
2.
bàsciu de is otu no torrant a domu
Traduzioni
Francese
avant de… ne
Inglese
before ahead… not
Spagnolo
antes de… no a no ser que… no
Italiano
prima di… non,
se non… non
Tedesco
bevor…,
nicht.
basciúra , nf: bassura Definizione
nau de su logu, prus che àteru unu paris mannu in bàsciu
Sinonimi e contrari
afallada
| ctr.
altura
Frasi
in s'atonzu che falant su bestiàmine a sas bassuras ◊ sa méndhula in sa bassura iscopit prima a fiore ◊ in cussas bassuras de su Campidanu in istiu bi faghet calura forte ◊ in cià basciura de su narboni in bidha dhoi ant fatu su museu archiológicu ◊ in iverru, a denote, est malu peri in Molia, mancari siat in basciura
Terminologia scientifica
slg
Traduzioni
Francese
basse plaine
Inglese
lowland
Spagnolo
hoyada,
tierra baja
Italiano
bassura,
bassopiano,
depressióne
Tedesco
Niederung,
Tiefebene.
basciuriliévu , nm: bassurilievu Definizione
iscultura a mesu distacu de figuras chi arresurtant, deasi, picadas solu a una parte
Traduzioni
Francese
bas-relief
Inglese
bas-relief
Spagnolo
bajo relieve
Italiano
bassorilièvo
Tedesco
Flachrelief,
Basrelief.
bascósu , agt Definizione
chi faet (o chi dhue faet) calura, basca, caente meda; calurosu ca giaet sustàntzia (cosa de papare)
Sinonimi e contrari
càlidu,
calorosu,
sustantziosu
| ctr.
friscarosu,
friscu 1
Frasi
fit unu die bascosu de istiu ◊ custu logu serrau est bascosu meda, me in s'istadi
2.
su binu est bascosu e s'abbardente piús puru ◊ sa colostra est bascosa
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
étouffant,
lourd
Inglese
sultry
Spagnolo
bochornoso
Italiano
afóso
Tedesco
schwül.
bàscu bàilcu
bàscu 1 , nm Definizione genia de bonetedhu tundhu Terminologia scientifica bst.
bàscu 2 , agt, nm Definizione
chi pertocat is Paisos Bascos o Euskadi, chi o chie est de is Paisos Bascos (gente, limba e territóriu intermesu de sa Catalogna, s'Ispagna, sa Galítzia a una bandha, s'Ocitània a sa bandha de Nord-Est, s'Atlànticu a Nord-Ovest)
Traduzioni
Francese
euskarien,
basque
Inglese
Basque
Spagnolo
vasco
Italiano
basco
Tedesco
baskisch,
Baske.
bascubalàu , nm Definizione genia de frore Sinonimi e contrari bàilcu, bascuggrogu, sonca 1, violedha Terminologia scientifica rba, Erysimum cheiri.
bascuggrógu , nm Definizione genia de frore Sinonimi e contrari bascubalau Etimo srd.
bascúla , nf Definizione genia de pesa, po pesos graes, mannos, po cosa meda Terminologia scientifica anm Etimo itl. bascula.