A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

fitívu fetívu

fitíxu , nm Definitzione s'istrégiu chi si tenet in coghina a manígiu (pratos, tassas, tianos e àteru) Frases custa est totu cosa chi portaus a fitixu in coxina (L.Monni)◊ in cussu móbbili poneus su fitixu, arrobba de papari, su pani.

fitónimu , nm Definitzione css. númene de erbas e matas.

fítu , agt Definitzione chi est cravau o postu istrantàgiu, prantau Sinònimos e contràrios cravadu, ficadu Frases in medas logos bi sunt sas "perdas fitas", predas ficadas de s'antigóriu prus mannu, unu pagu o fintzas bene picadas, símbulu de sas divinidades Ètimu ltn. fictus.

fítu 1 , agt Definitzione chi in pagu tretu dhue ndh’at meda, chi est cracu / avb. a fitu = a meda, a físciu Sinònimos e contràrios calcu, intipidu, tostu Frases su cràchiri totu in giru fiat fitu fitu de tupas ◊ fitu su buscu fit, cun paga lughe, fit difítzile su che atraessare! 2. sa terra chentza de arai est fita ◊ su casu bollit fitu, su pani ispugnatu 3. su batu, nitzulendhe totora, istirat s'anca pro si fàghere a fitu lollojare ◊ candho essit cudha giogante in televisione paret chi bos ndh'essant sos ogros de cantu la pompiades a fitu a fitu!◊ pigat su pitariolu, si dh'imbarat a lavras, cumènciat a sonare e su béciu dh'abbàidat a ogu fitu.

fítu 2 , nm Definitzione cafetera antiga, genia de istregighedhu fatu in tres partes de pòdere fúrriare fundhu a susu: s'abba si faet budhire in sa parte de fundhu, chi furriandhodha arresurtat sa subrana e lassat calare s’abba, passandho in su gafè móliu postu in mesu, a sa parte chi furriada arresurtat a fundhu.

fítula , nf Definitzione silibba, is cantos de s'aràngiu, de s'àgiu, de su mandarinu comente funt ispartzios desesi; fita de calecuna cosa Sinònimos e contràrios cítula, ispixu, istígia, sibícua, títaba / fita 2. ti segu una fituledha de pani ◊ una cibudha dh'apu segada a fítulas finis po dha friri ◊ fut sempri po mimi sa fítula de callau axedu prus manna Terminologia iscientìfica rbr Ètimu srd.

fítulu , nm Definitzione su singiale chi lassat sa bardúfola cun sa punta iscuta in pitzu de s'àtera Sinònimos e contràrios ciarolu, isgabbu, majodha, pizolu 1.

fitúra , nf: fiura Definitzione nae de linna po puntedhu chi si ponet a bide, a pisu, a tamatas o àteru Sinònimos e contràrios arradicra, cerboni, ladicra, paboni 1, ràdica 1.

fitúra 1 , nf Definitzione su èssere fitu, cracu, bene incracau de una cosa Sinònimos e contràrios calcura, tipidura Frases candho sos pischedhos de su casu ant leadu bona fitura si lis betat zota calda meda (G.Addis) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu compacité Ingresu compactness Ispagnolu compacidad Italianu compattézza Tedescu Festigkeit, Kompaktheit.

fítza fígia

fitziónu figiónu

fitziósu fisciósu

fítziu físciu 1

fítzu fígiu

fíu fílu

fiúda , nf, agt Definitzione fémina cojuada chi che dhi est mortu su pobidhu / foghighedhu de f. = míseru, cun pagu linna Sinònimos e contràrios batia, bida 1, biuda, gatia Frases Irene fit sa fiuda de Càstulu màrtire e màrtire issa puru cun sas sorres ◊ est abarrada fiuda e no si est torrada a cojai Tradutziones Frantzesu veuve Ingresu widow Ispagnolu viuda Italianu védova Tedescu Witwe, verwitwet.

fiudài , vrb Sinònimos e contràrios imbatiare Ètimu srd.

fiudàli , nm Sinònimos e contràrios batiadu, fiudantza, viudesa.

fiudànsa, fiudàntza , nf: fiurantza Definitzione su abbarrare fiudos, su tempus chi s'istat fiudos Sinònimos e contràrios batiadu, viudàgiu, viudesa Frases arrósciu de sa fiurantza, iat ghetau s'esca a una picioca Ètimu srd. + itl. fiudu + vedovanza.