flabbòtu , nm: flebbòtomu, flebbotu, frabbotu, frebbotu Definitzione genia de dutore, unu tempus Frases po pagu, frabbotu iat a èssi arrisurtau: no dh'ammanchit su spillu, puru! Ètimu ltn. phlebotomus.
flàca fiàca 1
flacadòri , nm: fracadori Definitzione piscadore a flaca, a làmpada Frases is fracadoris, barigau su ponti, si movint portendi a codhu una soma Ètimu srd.
flacài farcài
flachèsa fiachèsa
flachèssiri , vrb Definitzione pigare a frachesa, a debbilesa, bènnere débbile Sinònimos e contràrios indebbilitai, ifrachire, inflachèssiri*.
flacòne , nm Definitzione istugighedhu minore, prus che àteru cun meighina Sinònimos e contràrios ampullita Frases unu flacone de sàmbene meu chi forsis salvat una vida anzena innestat de amore una fiama (G.Soro).
flàcu fiàcu
flàcu 1 fiàcu 1
flàcula , nf: fràcula Definitzione tzitzone allutu, chi faet fràmula meda, pampa, e fràmula etotu Frases est acesu che fràculas de lampu ◊ mi fàciu una fraculedha de fogu ◊ frundhit abba caente e pighe alluta, fràculas, farivari a istratzia (S.Lay Deidda)◊ sa fràcula brugiat a chie la tocat ◊ sa linnixedha fini fait fraculedha.
flagelladòre, flagelladòri , agt, nm Definitzione chi o chie fragellat.
flagellài , vrb: fragellare,
frazellare Definitzione
iscúdere, atripare a meda e forte cun aciotu o tzirónia, cun passillu; prus che àteru, fàere sufrire, giare patimentu meda, o mannu, fàere dannu, èssere de fragellu
Sinònimos e contràrios
aciotai
/
addolorai,
afligire,
contribbulai,
ifragellare,
scorai
| ctr.
conciolare
Frases
cun disciplinas e cilítziu ti flagellas cun rigori ◊ su corpus tuu virginali cumandat siat flagellau po chi aici turmentau tengat morti dolorosa
2.
mutu, no mi ndhe sigas mancu a chistionare, de cosa gai, ca mi ndhe frazellat solu su bi pessare! ◊ mi ndhe frazellat a bídere sa cosa fuliada! ◊ si no ascurtant sas paràulas meas los ant a frazellare fintzas a s'isperdimentu
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
flageller
Ingresu
to flagellate
Ispagnolu
flagelar
Italianu
flagellare
Tedescu
geißeln,
quälen.
flagéllu , nm: fragellu,
fraxellu,
frazellu Definitzione
prus che àteru, patimentu o male, dannu mannu e sighiu
Frases
sos puzones in binza sunt unu frazellu: no mi sunt lassendhe nudha! ◊ bellu frazellu chi fit, mih, su tilibirche!…
Tradutziones
Frantzesu
fléau
Ingresu
scourge
Ispagnolu
flagelo
Italianu
flagèllo
Tedescu
Geißel.
flammiài , vrb: aframiai*,
framiare Definitzione
fàere fràmula, fàere o èssere orrúbiu che fràmula de fogu; abbruxare is laores, nau de su sole candho est tropu forte
Sinònimos e contràrios
irframmajare
/
aframatzare
2.
su locu est framiandhe dae s'atandha
Tradutziones
Frantzesu
s'embraser
Ingresu
to glow,
to redden
Ispagnolu
llamear
Italianu
fiammeggiare,
rosseggiare
Tedescu
aufflammen,
brennen.
flaría , nf: fraria Definitzione
frore de chinisu chi bolat de su fogu
Sinònimos e contràrios
chinchidha,
cinciriga,
cispa,
fradhissa,
fraidha,
frarissa,
ichinchidha,
ischinchiridha,
istenchidha,
làntica,
pispidha,
schinchidha,
tighinisa
Frases
custu logu cincidhit flaria! ◊ custu est cinixu o fraria? ◊ su letu est sentza de fai, is forredhus funt prenus de fraria, su logu sentza de isciacuai ◊ muinat fumu e cinisu, pistincat sa fraria ◊ daghi si alluet unu foghillone bolat fraria meda
2.
a ingíriu a tui tessint unu mantu po chi mancu una fraria arruat in s'ispina
Ètimu
ltn.
flagrare
Tradutziones
Frantzesu
étincelle
Ingresu
spark
Ispagnolu
chispa
Italianu
scintilla
Tedescu
Funke (n).
flàtu , nm: fratu 1 Definitzione genia de segada, iscórriu calandho, in sa carena; css. genia de male a sa carena / maluvratu = (nau de unu) chi est mali pigau, maltratu, chi istat mali meda de saludi Sinònimos e contràrios fístula, pístula / acidenti, male 2. no siat chi ti pighit su fratu, puru, postu de cambúsciu in s'istadi!…◊ atzicadedhu ses… no ti at a pigai su fratu, no?! ◊ no ti at a pigai su fratu, si lassas sa fentana oberta, cun custa basca! Terminologia iscientìfica mld Ètimu ltn. fractus.
flautéri , nm Definitzione sonadore de flàutu Sinònimos e contràrios frautista.
flàutu , nm: fràutu Definitzione pipiolu, genia de pitariolu, aina de sonare a surbadura Terminologia iscientìfica sjl.
flebbòtomu, flebbòtu flabbòtu
flècia fèrce