flabbòtu , nm: flebbòtomu, flebbotu, frabbotu, frebbotu Definizione genia de dutore, unu tempus Frasi po pagu, frabbotu iat a èssi arrisurtau: no dh'ammanchit su spillu, puru! Etimo ltn. phlebotomus.
flàca fiàca 1
flacadòri , nm: fracadori Definizione piscadore a flaca, a làmpada Frasi is fracadoris, barigau su ponti, si movint portendi a codhu una soma Etimo srd.
flacài farcài
flachèsa fiachèsa
flachèssiri , vrb Definizione pigare a frachesa, a debbilesa, bènnere débbile Sinonimi e contrari indebbilitai, ifrachire, inflachèssiri*.
flacòne , nm Definizione istugighedhu minore, prus che àteru cun meighina Sinonimi e contrari ampullita Frasi unu flacone de sàmbene meu chi forsis salvat una vida anzena innestat de amore una fiama (G.Soro).
flàcu fiàcu
flàcu 1 fiàcu 1
flàcula , nf: fràcula Definizione tzitzone allutu, chi faet fràmula meda, pampa, e fràmula etotu Frasi est acesu che fràculas de lampu ◊ mi fàciu una fraculedha de fogu ◊ frundhit abba caente e pighe alluta, fràculas, farivari a istratzia (S.Lay Deidda)◊ sa fràcula brugiat a chie la tocat ◊ sa linnixedha fini fait fraculedha.
flagelladòre, flagelladòri , agt, nm Definizione chi o chie fragellat.
flagellài , vrb: fragellare,
frazellare Definizione
iscúdere, atripare a meda e forte cun aciotu o tzirónia, cun passillu; prus che àteru, fàere sufrire, giare patimentu meda, o mannu, fàere dannu, èssere de fragellu
Sinonimi e contrari
aciotai
/
addolorai,
afligire,
contribbulai,
ifragellare,
scorai
| ctr.
conciolare
Frasi
cun disciplinas e cilítziu ti flagellas cun rigori ◊ su corpus tuu virginali cumandat siat flagellau po chi aici turmentau tengat morti dolorosa
2.
mutu, no mi ndhe sigas mancu a chistionare, de cosa gai, ca mi ndhe frazellat solu su bi pessare! ◊ mi ndhe frazellat a bídere sa cosa fuliada! ◊ si no ascurtant sas paràulas meas los ant a frazellare fintzas a s'isperdimentu
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
flageller
Inglese
to flagellate
Spagnolo
flagelar
Italiano
flagellare
Tedesco
geißeln,
quälen.
flagéllu , nm: fragellu,
fraxellu,
frazellu Definizione
prus che àteru, patimentu o male, dannu mannu e sighiu
Frasi
sos puzones in binza sunt unu frazellu: no mi sunt lassendhe nudha! ◊ bellu frazellu chi fit, mih, su tilibirche!…
Traduzioni
Francese
fléau
Inglese
scourge
Spagnolo
flagelo
Italiano
flagèllo
Tedesco
Geißel.
flammiài , vrb: aframiai*,
framiare Definizione
fàere fràmula, fàere o èssere orrúbiu che fràmula de fogu; abbruxare is laores, nau de su sole candho est tropu forte
Sinonimi e contrari
irframmajare
/
aframatzare
2.
su locu est framiandhe dae s'atandha
Traduzioni
Francese
s'embraser
Inglese
to glow,
to redden
Spagnolo
llamear
Italiano
fiammeggiare,
rosseggiare
Tedesco
aufflammen,
brennen.
flaría , nf: fraria Definizione
frore de chinisu chi bolat de su fogu
Sinonimi e contrari
chinchidha,
cinciriga,
cispa,
fradhissa,
fraidha,
frarissa,
ichinchidha,
ischinchiridha,
istenchidha,
làntica,
pispidha,
schinchidha,
tighinisa
Frasi
custu logu cincidhit flaria! ◊ custu est cinixu o fraria? ◊ su letu est sentza de fai, is forredhus funt prenus de fraria, su logu sentza de isciacuai ◊ muinat fumu e cinisu, pistincat sa fraria ◊ daghi si alluet unu foghillone bolat fraria meda
2.
a ingíriu a tui tessint unu mantu po chi mancu una fraria arruat in s'ispina
Etimo
ltn.
flagrare
Traduzioni
Francese
étincelle
Inglese
spark
Spagnolo
chispa
Italiano
scintilla
Tedesco
Funke (n).
flàtu , nm: fratu 1 Definizione genia de segada, iscórriu calandho, in sa carena; css. genia de male a sa carena / maluvratu = (nau de unu) chi est mali pigau, maltratu, chi istat mali meda de saludi Sinonimi e contrari fístula, pístula / acidenti, male 2. no siat chi ti pighit su fratu, puru, postu de cambúsciu in s'istadi!…◊ atzicadedhu ses… no ti at a pigai su fratu, no?! ◊ no ti at a pigai su fratu, si lassas sa fentana oberta, cun custa basca! Terminologia scientifica mld Etimo ltn. fractus.
flautéri , nm Definizione sonadore de flàutu Sinonimi e contrari frautista.
flàutu , nm: fràutu Definizione pipiolu, genia de pitariolu, aina de sonare a surbadura Terminologia scientifica sjl.
flebbòtomu, flebbòtu flabbòtu
flècia fèrce