flòta , nf Definizione
fiotu, unu tanti de naves
Traduzioni
Francese
flotte
Inglese
fleet
Spagnolo
flota
Italiano
flòtta
Tedesco
Flotte.
flúidu , agt, nm Definizione chi iscurret, css. cosa chi iscurret o colat, modhe meda.
fluminàda , nf: fruminada Definizione
undha manna de abba chi calat in is errios bogaos
Sinonimi e contrari
frumenarja
Frasi
sa filatrota est s'anguidha chi sa fluminada portat a su stàinu e a mari
2.
lassa iscúrriri immoi sa fruminada de is arregordus!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
courant
Inglese
swollen river
Spagnolo
riada
Italiano
fiumana
Tedesco
Flut.
flúmini fiúmene
flusciadúra , nf Definizione su èssere flúsciu de una cosa.
flúsciu , agt: frósciu,
frúsciu 3 Definizione
nau mescamente de erba, chi est coment'e sicandhosi, cédia, igragalada, pagu tètera (ma si narat fintzes de persona, mascuvémina)/ terra frúscia = de bonu farigu, isorta
Sinonimi e contrari
fiacu,
lentu,
lenu,
modhe
| ctr.
chíbbalu,
crispu,
téteru
2.
s'angionedha, candu m'intendit ghetendi burrúsciu, issa totu frúsciu acanta mi benit (R.Murgia Pani)
Traduzioni
Francese
flasque,
mou
Inglese
flabby
Spagnolo
flojo
Italiano
flòscio
Tedesco
schlaff.
flúsia , nf: frúsia Definizione
genia de matighedha
Terminologia scientifica
mt, Fuchsia coccinea
Traduzioni
Francese
fuchsia
Inglese
fuchsia
Spagnolo
fucsia
Italiano
fùcsia
Tedesco
eine Fuchsiesorte.
flússu , nm Definizione css. cosa chi essit o passat coment’e abba, ma nau fintzes de s’elétricu, de movimentu de cosa, de energia Sinonimi e contrari currente.
flustígu , nm: fortiju,
fostigu,
fostiju,
frusticu,
frustigu,
fustígiu,
fustigu,
fústigu,
fustiju,
fustricu Definizione
orrughedhedhu fine de linna, prus che àteru de sa coma, chentza sa fògia: a logos dhu narant fintzes in sensu colletivu po fustighina, linnighedha fine
Modi di dire
csn:
circai a fustighedhu = chircaresila, chircare cunzuntura de àere dannu; fustigu de ispola = isticu o stincu de ispola; fustigus de càbbia = pértias, tzinnigas de càbbia, tauledhas fines
Frasi
cussu mandroni no s'incrubat mancu po ndi bodhí unu fustigu de terra! ◊ sa mama mandheit sas pitzinnas a su tràbine a aggamare fústigu (G.Addis)◊ cussu mandrone no ndhe pígiat unu fustígiu dae terra!
2.
no dormit, no mànicat: paret unu frusticu! ◊ est tostorruda e dha cicat sempri a fustighedhu puita ca si fichit in is cosas de is àterus
Terminologia scientifica
rbr.
Etimo
ltn.
fustic(u)lus
Traduzioni
Francese
brindille
Inglese
twig
Spagnolo
varilla
Italiano
fuscèllo,
stécco
Tedesco
Stäbchen.
foàu fabàu
fobàli fabàdi
focàle , nm: fogale,
fogali Definizione
genia de maladia chi leat a is gràndhulas a is procos e faet a ufradura e tupamentu a su gúturu
Sinonimi e contrari
focone 1,
guturones,
ischinéntzia
Frasi
anchi dhu pighit su fogali a chini mi at fatu arrui! ◊ sos porcos moriant de fogale
Terminologia scientifica
mld.
Etimo
ltn.
focale
Traduzioni
Francese
angine,
adénite épidémique qui frappe les cochons
Inglese
angina,
swine adenitis
Spagnolo
angina
Italiano
angina,
adenite epidèmica suina
Tedesco
eine Drüsenentzündungssorte.
focàticu, focàtigu , nm Definizione genia de pagamentu chi betaiant a sa famíglia Sinonimi e contrari afochizu / cdh. fucàticu.
focàtzu , nm: fogàciu,
fogàgiu Definizione
genias de maladia: isfogu de sàmbene chi essit in sa pedhe, àtera ispétzia de isfogu chi assimbígiat a sa tzerra
Frasi
portat in faci su fogàgiu cun pibisias arrúbias
Terminologia scientifica
mld.
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
éruption cutanée
Inglese
coutaneous rash
Spagnolo
erupción
Italiano
eruzióne cutànea
Tedesco
Hautausschlag.
fòche , nf: foga,
foghe,
foxe,
foxi Definizione
sa essia de is errios a su mare; parte o tretu de calecuna cosa chi giaet s'idea de una mància, de una figura larga
Sinonimi e contrari
imbucu
Modi di dire
csn:
foga, foghe de ponte = buca, arcada de unu ponte; foga de muru = barrela, barra de muru, tretu o parti de unu muru arruendindi o arruta
Frasi
dogni riu at una foghe ◊ s'abba de sa funtana inoghe grígliat lébia e galana e sentza tenner buluzada foghe ◊ beni a innoxi!… peis a mari e conca a foxi ti agatint! ◊ no si est bidu mai a torrare s'abba a monte: sa foghe est sempre cudha! ◊ s'intendhet múida de foxe
2.
in s'aera bi at una foga de nue ◊ che at faladu una foga de muru in sa traessa e un’àtera ndh’est falendhe ca fit fatu male
Cognomi e Proverbi
smb:
Fosci, Foxi
Etimo
ltn.
foce(m)
Traduzioni
Francese
embouchure
Inglese
mouth
Spagnolo
desembocadura
Italiano
fóce,
falla
Tedesco
Mündung,
Lücke.
fochète , nm Definizione
genia de càssula chi iscuta a terra o alluta iscópiat
Sinonimi e contrari
bombu,
nughedha 2,
pidadori
Traduzioni
Francese
pétard
Inglese
cracker
Spagnolo
triquitraque
Italiano
mortarétto
Tedesco
Böller.
fochilàda , nf: foghilada Definizione
muntone de malesa posta a dh’abbruxare, abbruxandho; su singiale chi abbarrat de terra abbruxada inue dhue ant abbruxau muntone mannu de cosa; unu tanti de cosa, meda, betada in su fogu a còere
Sinonimi e contrari
fadhixada,
fagalloni,
fogara,
foghidoni,
foghilalzu
/
foxinada
Frasi
a lucore de fochiladas si moghent sas umbras impressias ◊ contamus unu contu arrostíndhennos fava a fochilada (G.A.Solinas)◊ at fatu una foghilada e at brusiadu cosa de imbarratzos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
feu de bois
Inglese
bonfire
Spagnolo
hoguera,
fogata
Italiano
falò
Tedesco
Feuer.
fochilàri, fochilàrju, fochilàrzu , agt: foghilarzu, fogilaju, fogilàrgiu, foxilàrgiu Definizione nau de ccn., chi abbarrat sèmpere acanta a sa forredha (foghile), chentza de trebballare, ammandronau Sinonimi e contrari chighineri, chinisaju, mandrone / bodheteri, contulàgliu, foxileri Frasi fit tropu sàpiu pro ponner fatu a sos murrunzos de sas féminas fochilarjas Terminologia scientifica ntl Etimo srd.