grumòne gormòne
grumpíre , vrb Definitzione lòmpere*, andhare a pitzu in su sensu de giúghere, cobèrrere Sinònimos e contràrios cadhicare, futire, zúchere Frases sos becos sunt die die grumpindhe: podent cúrrere sa crapa e peri a tie! (T.Ziranu)
grumustòne , nm Definitzione cosa intrada apare chentza critériu, troboia Sinònimos e contràrios atrepógliu, imbodhicu, imbógiu, trobedhu, troboju.
grunàre , vrb Definitzione
incrubare sa conca e s'ischina puru, unu pagu, a cara a denanti, nau fintzes de cumportamentu de chie si acunnortat de fàere sa volontade de is àteros
Sinònimos e contràrios
abbassiare,
ancrucare,
fritire,
incruai,
incrunai*
Frases
at grunadu sos ògios ◊ gruna sa fronte a sa divina voluntade! ◊ cheret chi deo m'ingrune a isse!
Tradutziones
Frantzesu
baisser
Ingresu
to bow
Ispagnolu
inclinar,
agachar
Italianu
inchinare
Tedescu
beugen,
sich fügen.
grúnciulu , nm Definitzione murudhu, cosa coment’e allomborada, ammurigonada / istare a unu g. = a unu túturu Sinònimos e contràrios grunciupu, murútulu, túturu Ètimu srd.
grúnda, grúndha , nf: orrunda, rundha*, urrundha Definitzione in is teuladas, tretu longu inue acabbant is canales, is téulas Sinònimos e contràrios butiadorzu, grundhera, gutera, stidhiadroxu Terminologia iscientìfica dmo.
grundhèra , nf Definitzione in is teuladas, tretu inue acabbant (o cumènciant) is canales, is téulas, siat sa parte prus in artu e siat sa parte prus in bàsciu inue orruet s'abba Sinònimos e contràrios butiadorzu, grundha, gutera, stidhiadroxu Frases torrant sas rúndhines pro godire su sole in sas grundheras Terminologia iscientìfica dmo.
grundhíle , nm: crundhile Definitzione genia de petenadura de is pilos chi abbarrant coment'e imbodhigaos a cricu tundhu (che unu tedile) in sa sedha de su cúcuru (ma unu pagu apalas) Sinònimos e contràrios cacariolu, ciónciu, cocoiledhu, cocojoni, cucajone, cucale, cuchedha, cucurinu, picioce.
grúndhine , nf Definitzione genia de pigione connotu meda, no tanti mannu, a coa frochidhada, chi abbitat in logu de bidha: faet su nidu asuta de is rundhas de is domos e in Sardigna nidat e che faet beranu e istade Sinònimos e contràrios arrúndibi, mongixedha, rúndhina*, rúnchile Frases s'àghera est pulita, sa pira est frorita, sa lana est lavata, sa carrera est mundhata, sa grúndhine est in su nidu (G.Farris)◊ fit un’impudhile, sos tuturreris fint cumentzandhe a recuire e sas primas grúndhines pigànt su postu issoro in su chelu Terminologia iscientìfica pzn, hirundo rustica.
grundhinína , nf: grunninina Definitzione unu de is sinnos de su bestiàmene: s'origa est segada a coa de orrúndhine a cumenciare de sa punta Sinònimos e contràrios arrundilina* Frases s'anzone fit sinnatu: zuchiat una grunninina in sa punta de s'oricra Terminologia iscientìfica pst Ètimu srd.
grúndhu , avb Definitzione its, a s'ingrundha? totinduna? Frases oe est isparida in grundhu in grundhu ponzendhe fatu a sas sorres mortas de su matessi male.
grúni , nf Definitzione genia de pigione cun su tzugu longu e cambas longas, raru in Sardigna Sinònimos e contràrios arrui 1, grua*, grughe 1 Frases dhui at passau unu tallu de molentis bolendi in s'àiri coment'e unu tallu de grunis! Terminologia iscientìfica pzn, grus grus.
grunígliu , nm: conígiu* Definitzione conillu, genia de animale, areste o pesau po sa petza.
grunígliu 1, gruníllu , nm Definitzione genia de forredhu po turrare cafei Sinònimos e contràrios fronígliu*.
grunílla , nf Definitzione unu de is númenes chi in cobertantza si narant po sa natura de s'ómine Sinònimos e contràrios cozona, doddoredha, dorriminzola, dòrrola, minca, pigliona, pisseta, pitzota Terminologia iscientìfica crn.
grunísa, gruníssa , nf: curnisa, gurnisa Definitzione tira de cosa chi si ponet totu a inghíriu, mescamente de fotografias o àteras figuras e pintos Sinònimos e contràrios cuarnícia / pedríscia Frases su maistu iat torrau a cummentzai a trabballai su linnàmini in fini, po ndi fai gurnisas cun floris e concas de animalis de dogna ginia Terminologia iscientìfica fst Ètimu ctl. gornisa, guarnisa.
grúnita groníta
grunninína grundhinína
grunniòla gronniòla