giariósu , agt Definitzione
chi est totu giaria, chi lughet meda
Sinònimos e contràrios
giaru,
lucorosu,
lugerosu,
lugosu,
lumenosu
| ctr.
iscuricosu
Frases
no bi at ora chi siat piús bella de custa, cun s'aera giariosa, candho in su chelu de color'e rosa est perdendhe in lugura donz'istella (Sulis)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
lumineux
Ingresu
bright
Ispagnolu
luminoso
Italianu
luminóso
Tedescu
leuchtend.
giarmínu germínu
giaròre , nm Sinònimos e contràrios giaria, giarura, lughe, lugore | ctr. iscuricore Frases su giarore de su manzanu chito narat chi est avreschendhe Ètimu srd.
giarósu gellósu
giàrra , nf: zara Definitzione
pedra pistada a piticu / min. giarrixedha
Sinònimos e contràrios
travasonedhu
Tradutziones
Frantzesu
gravier,
blocaille
Ingresu
gravel
Ispagnolu
grava,
pedregullo
Italianu
ghiàia,
pietrisco
Tedescu
Kies,
Schotter.
giàrra 1 giàra 1
giarràrgiu , nm Definitzione logu de giarra, totu giarra Ètimu srd.
giarraspidàre , vrb Sinònimos e contràrios anniciare, anninnijare, annirghiai, garrizare, innicrare, innigridare, zarridare Terminologia iscientìfica bga Ètimu srd.
giarràspidu , nm Definitzione sas boghes, is tzérrios de su porcu Sinònimos e contràrios arràmiu, irbóchidu, surbúschiu / carràschiu Ètimu srd.
giarretèra , nf Definitzione genia de lióngiu po acapiare bestimentu in cambas Sinònimos e contràrios liga / ttrs. giambera.
giarrètu , nm: ciarreto, zarrete Definitzione una genia de pische de mare chi est innanti mascu – e faet su sèmene chi chistit in d-una busciuca – e apustis est fémina e faet is oos chi ingendrat cussu etotu cun su sèmene chistiu Terminologia iscientìfica psc, maena chryselis Ètimu ctl. xerret, gerret.
giarríta , nf Definitzione min. de giara (istrégiu), giara pitica Frases at fatu su mele dae sa reja a sa giarrita a bàtoro asas Terminologia iscientìfica stz.
giarrítu , nm Definitzione ciurru, benu de abba chi essit, funtanedha Sinònimos e contràrios mitzadroxu, mitzarxu Ètimu spn. chorrito.
giarrítu 1 , nm: zarritu Definitzione boghe, genia de annírghidu, chi si faet ballandho, cantandho: Ihii!Ihii!Ihii! Sinònimos e contràrios zàrridu Ètimu srd.
giàru , agt, nm: ciaru* Definitzione nau de colore, chi est pagu cotu o fintzes chi giaet unu pagu de lughe; nau de una chistione, de unu fatu, de una cosa, chi si cumprendhet, chi si biet bene meda o si connoschet luego; nau de laores o erbas, chi dhue ndh’at naschiu pagu Sinònimos e contràrios giariosu / ladinu / làschiu | ctr. iscurosu Maneras de nàrrere csn: a sa giara = a craru, in craru, a s'iscrarada, a sa scoberta; a giaru a… = faci a…, afaca de…; giaru de ou = giara, arbu Frases s'astru lughente e giaru che su die at brilladu a totu prou ◊ lis riiant sos ojos che istellas e fint de giara lughe illuminadas (P.Casu)◊ su beranu paret carignadu de sole e chelos giaros ◊ a su giaru mi giughe cust'ànima bramosa ’e tanta lughe! (G.A.Cossu) 2. candho faedhat, narat giaru e tundhu su chi pensat 3. est a giaru a tramuntana.
giarúra , nf: ciarura* Definitzione su èssere craru, su dhue àere o fàere lughe meda Sinònimos e contràrios giaria, lughe, lugore | ctr. iscuricore.
giasmínu germínu
giàspe , nm Definitzione
genia de pedra de tantos colores impreada coment'e prendha
Frases
s'ispera tua est de oro lughida, de tumbaghe e de giaspe tot'unida! (cps)
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
jaspe
Ingresu
jasper
Ispagnolu
jaspe
Italianu
dïaspro
Tedescu
Jaspis.
giàssidu , nm Definitzione in su logu, unu tretu piticu o fintzes mannu ma precisu Sinònimos e contràrios giassu* Frases unu matzone, abbusadu in giàssidu, si est postu a diunzu e torradu est lanzu che corru (F.Carta).
giassíntu , nm: giatzintu,
giuatzintu,
giussintu Definitzione
una genia de frore fragosu meda a fogighedhas fines: creschet a solu in Sardigna in logu de monte
Frases
frore de giuatzintu mi apo bodhidu in s'ortu…◊ che unu pipiedhu su giussintu mi anninnat…
Terminologia iscientìfica
frs, Hyacinthus orientalis
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
jacinthe
Ingresu
hyacinth
Ispagnolu
jacinto
Italianu
giacinto
Tedescu
Hyazinthe.