gianchèta giachèta
gianchèto, gianchètu , nm Definitzione
genia de anciova (upm), de no prus de bíndhighi centímetros de longària; su pischighedhu minudu de naschidórgiu de sa sardina e de s'anciova
Frases
est totu ogus coment'e unu gianchetu ◊ cóciula e buconis tengu a lavamanus e duus tianus de gianchetu
Terminologia iscientìfica
psc, sprattus sprattus
Ètimu
itl.l
gianchetti
Tradutziones
Frantzesu
sprat,
harenguet
Ingresu
sprat
Ispagnolu
espadín
Italianu
sarda
Tedescu
Sprotte,
Breitling.
giànchidu, giànchiru , nm Definitzione su giancai, su si mòvere a cropu artziandhosindhe de terra e faendho unu tretu Sinònimos e contràrios atídhidu, brincu, giancu, issédhidu, sàltidu Frases apu biu cuadhus de fogu currendi a barrancadas, circhendi de sartai a giànchidu su padenti ◊ at pigau sa calada de bidha a giànchidus a giànchidus Ètimu srd.
giàncu , nm Sinònimos e contràrios brincu, giànchidu, giampu Frases abbandhonadu l'at totu s'ereu e tristu a chie bi faghiat giancu a visitare a Pepinu Mereu Ètimu srd.
giangallòi, giangallòni , nm: giangralloni,
zangallone Definitzione
ómine mannu mannu, artu e fine de carena, fintzes mannu e tontu, de pagu crabbu
Sinònimos e contràrios
caillone,
cannainzu,
debberone,
drangalloni,
dràngalu,
grangalloi,
iscalandrone,
labbaristru,
longariete,
longhei
Frases
arratza de giangalloni de ómini s'est fatu! ◊ est nàsciu mannu che giangalloni ◊ mi est dispràxiu a biri cussus giangallonis de Piemontesus currendi po sa timoria
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
grand escogriffe
Ingresu
lanky fellow
Ispagnolu
larguirucho
Italianu
spilungóne
Tedescu
Bohnenstange.
giangiulàre , vrb Definitzione
su tzunchiare, su lamentu chi faet su cane candho est sufrendho meda
Sinònimos e contràrios
corojare,
gruiri,
torrunzare,
turulare,
tzunchiai
Terminologia iscientìfica
bga
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
glapir
Ingresu
to squeak,
to howl
Ispagnolu
gañir
Italianu
guaiolare,
mugolare
Tedescu
winseln.
giàngiulu , nm Definitzione gúgulu, su giangiulare de su cane Sinònimos e contràrios abélidu, agrugu, agúriu, gruju, gurrúliu, órulu, zàrulu Frases giamei a boghe arta, mi rispondheit solu su cane a giàngiulos (N.Falconi) Ètimu srd.
giàngula , nf Sinònimos e contràrios arràndula, gràndhula, làndora Frases de unu iscimmione friscu e forte sas giàngulas fatesit regoglire chi potesint de tràmunu servire a sas chi andhadas fint in malasorte! Terminologia iscientìfica crn.
gianíle , nm Definitzione bisura de gianas, nau fintzes in su sensu de sorte, fadu / de malu g. = de mala bisura; de bonu g. = dechidu, galanu Sinònimos e contràrios bisura / deltinu, ostinu, solte Frases che tue de malu gianile mai àpidu no che ndh'at 2. su fizu a sa mama li ghetat neches de su gianile suo (G.Chironi) Ètimu srd.
gianína genína
giànitu , nm: agiannitu,
giannitu,
zànita Definitzione
su apedhare chi faent is canes candho funt currendho o cracandho sa fera
Sinònimos e contràrios
baulaxa,
giànnida
Frases
sos canes curriant a giannitos a subra de su pegus mortu ◊ s'intendhet giannitos de canes e calchi isparu
Terminologia iscientìfica
bga
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
aboiement des chiens
Ingresu
baying
Ispagnolu
ladra
Italianu
canizza
Tedescu
Gekläff.
giànna , nf: cianna,
enna,
zanna* Definitzione
in is domos, s'apertura de pòdere passare sa persona, a paris a terra, e su trastu chi si ponet a dha mantènnere serrada
Sinònimos e contràrios
polta
Maneras de nàrrere
csn:
g. abberta in campu = abberta deunutotu; serrare sa g. a coloru, a boe = imbarare sa zanna, serrare ma no deretu, no totu; anta de sa g. = antarile, zannile; istare a g. apare = tènniri sa domu me in sa própiu arruga unu a faci de s'àteru; g. de mesu = porta de aintru de domu, po intrai de su passadissu a un'aposentu, de un'aposentu a s'àteru; g. de s'ànima = buca de s'istògomo, su tretu ifilu de s'istògomo suta de sas primas costas; fàghere giannas, chirchendhe = circai andendi de una domu a s'àtera; gianna de furru = buca de furru
Frases
sos mannos naraiant chi sa gianna maleighet a chie no batit cosa a domo ◊ apo frailarzadu ideas mannas pro dare sulcos caldos a s'aficu, pro ispamparriare àteras giannas (G.Fiori)
2.
a como apo fatu milli giannas e milli imbenugiadas chirchendhe unu postu ◊ su babbu e su fizu cojadu istant a gianna apare
Sambenados e Provèrbios
prb:
fulferalzu in gianna temporada manna ◊ in donzi gianna bi at giau
Terminologia iscientìfica
dmo
Tradutziones
Frantzesu
porte
Ingresu
door
Ispagnolu
puerta
Italianu
pòrta
Tedescu
Tür.
giannàgliu gennàgliu
giannarésu , agt Definitzione si narat de chie istat sèmpere in sa genna (o fintzes in sa fentana) abbaidandho a chie passat, chie istat solu abbaidandho chentza fàere Ètimu srd.
giannàrgiu, giannàrju, giannàrzu gennàgliu
giànnida , nf: zànita Definitzione su apedhare airosu chi faent is canes candho funt currendho sa fera Sinònimos e contràrios agiannitu Frases s'intendhet sa giànnida de sos canes a trata de polcabru Terminologia iscientìfica bga Ètimu srd.
gianníle, gianníli genníle
gianníre , vrb: zannire Definitzione s'apedhare de su cane currendho su sirbone o àteros animales mannos Sinònimos e contràrios aciannitai Terminologia iscientìfica bga. Ètimu srd.
giannitài, giannitàre , vrb: aciannitai*,
zanitare Definitzione
s'apedhare de su cane currendho su sirbone o àteros animales mannos
Sinònimos e contràrios
gannitare,
giannire
Frases
canes giannitant fatu a fera e in s'adhe s'intendhet calchi tiru ◊ solu sos canes ndhe lesint s'annotu ma giannitendhe si fuesint totu
Terminologia iscientìfica
bga
Tradutziones
Frantzesu
aboyer
Ingresu
to bark
Ispagnolu
ladrar de los perros a sus dueños al no alcanzar la caza
Italianu
scagnare
Tedescu
anschlagen.
giannitónzu , nm Definitzione apedhóngiu a giànnidas chi faent is canes currendho fera Sinònimos e contràrios ganninzu Ètimu srd.