A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

indemàu , agt Definitzione chi at ingortu atema, temiadu, chi tenet calecuna mància in sa salude: si narat de is animales magangiaos o malesanos Sinònimos e contràrios demadu, incimiau, tacadu, temósigu, temosu, tunconidu | ctr. sanu, líaru Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu malsain, maladif Ingresu unhealthy, affected Ispagnolu enfermo, enfermizo Italianu malsano, colpito Tedescu ungesund.

indemoniàdu, indemoniàu , agt: indimoniadu, indimoniau Definitzione chi portat dimónios Sinònimos e contràrios abbundhoradu, foraldómine, incóglidu, indiaulau, spiridau Frases so tota die ispregorza ispregorza giamendhe s'ebba, ma paret un'indimoniada! Ètimu itl. indemoniato.

indemorài, indemurài , vrb Definitzione pònnere amore Frases ses indemorau de sa fémina ch'istimas ◊ mi seu indemurau de su plantiu de is muras.

indènga , nf Sinònimos e contràrios denga*, losinga

indènna , nf Sinònimos e contràrios idea, intessione Frases a cussa no li dias audéntzia ca t'inganat a ti apentare cun issa ma no as a àere médiu de contare a nemos sas malas indennas suas ◊ so andhadu cun s'indenna de bíere ◊ pro si nche bocare custa indenna si at catzatu sas fortilesas.

indennentài , vrb: intennantai Definitzione cumprèndhere una cosa chi no si est inténdhia bene, chi si est inténdhia a suspos, o fintzes innanti chi s'àteru si siat fatu a cumprèndhere, leare cabu, leare oru de calecuna cosa chi no s'ischit Sinònimos e contràrios assaborire, scasumai, scasumiri Tradutziones Frantzesu subodorer Ingresu to suspect Ispagnolu sospechar Italianu subodorare Tedescu ahnen.

indennidàde, indennidàdi , nf Definitzione genia de paga chi si giaet a unu po calecunu impreu chi tenet o chi at tentu, coment'e po arrecumpensa Frases su síndhigu, sos assessores, sos cossizeris leant un'indennidade.

indennizàre , vrb Definitzione giare s'indennizu.

indennízu , nm Definitzione arrecumpensa o paga po un'impreu, po unu dannu o po calecuna pérdua chi unu at tentu.

indenotíre , vrb Definitzione prnl., fàere note, iscurigare Sinònimos e contràrios iscorigai Ètimu srd.

indensinúncas , avb Sinònimos e contràrios assinuncas*, deghinò, diacussu, sinoncas*, sinono.

indentíe, indentíre , vrb rfl Definitzione fàere dentes; pigare gustu, abbituare a calecuna cosa Sinònimos e contràrios ismarrutzare | ctr. irdentae / abbetuare, abesare, arranguai, imbisciare, ingustai / allicare, ingolumare 2. si est indentidu a su mele ◊ su giòvanu chi indentit a su vísciu est malu a si curregire Ètimu srd.

indentíu , pps, agt Definitzione de indentire; chi giughet o at fatu dentes; chi est ingustau o imbitzau a calecuna cosa Sinònimos e contràrios irdentadu / abbituadu, abesu, imbitzadu, ingustadu irbitzadu.

indenugiàre , vrb: indinucrare, indrenucare, indrinucare Definitzione indrúchere is cambas ponendho in terra is benugos Sinònimos e contràrios imbannugai, imbenuciare*, ingenugai, ingrenucare Frases sas féminas indrinucàndhesi ant comintzatu a inturtare ◊ nos semus indrenucados a isce ◊ in sa gruta tua pianghendhe s'indenúgiat sa zente.

indeóltu ildeóltu

indeoràre indaoràre

indeorónzu , nm Sinònimos e contràrios indoradura Ètimu srd.

indeosàdu , pps, agt: indiosau Definitzione de indeosare; chi est totu leau de calecuna passione Sinònimos e contràrios abbaucadu, incantadu, innamoradu 2. indeosadu, mi l'isto a s'allixa allixa faedhèndheli che a fémina in camija ◊ curria atesu indeosadu de àteros mundhos.

indeosàre , vrb: indiosai, indiosare, endiosare Definitzione carculare a unu o a una coment'e diosu, diosa, ma nau mescamente in su sensu de dh'istimare forte, a distintu, de dhi pònnere amore mannu meda Sinònimos e contràrios abbaradhare, abbelare, ammorare, imbelare, inamorai, ingeniai Frases ndhe sunt totu indeosados de ti tènnere in favore ◊ si ndh'est indeosada issa e lu pessichit chin ocradas e tzinnos ◊ ndhe so indiosau de cussa pitzoca! ◊ issa no pariat indiosada meda de issu Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu s'embéguiner Ingresu to take a liking Ispagnolu endiosar, ensalzar Italianu invaghirsi Tedescu sich verlieben.

indepidàdu , pps, agt: inghepidau Definitzione de indepidare; chi tenet dépidos, chi est càrrigu de dépidos / èssere inghepidau che a s'ànima de Giudas = ànimi niedhu, pecadore chi no si pentit 2. mi tia èssere fatu unu milordo, ricu de prata e de oro: curpa issoro so coltzu indepidadu ◊ cussu est indepidadu finas a codhos! Tradutziones Frantzesu endetté Ingresu indebted Ispagnolu endeudado Italianu indebitato Tedescu in Schulden gestürzt sein.