intostighinadúra , nf Sinònimos e contràrios intostadura Ètimu srd.
intostoinadúra , nf Definitzione su intostoinare, nau fintzes in su sensu de su chi unu pentzat o faet Sinònimos e contràrios indurimentu, intostadura Frases dhis a nau cosa po more de s'incredulidade e de sa intostoinadura de su coro Ètimu srd.
intostoinaméntu , nm Definitzione su intostoinare, nau fintzes in su sensu de su chi unu pentzat o faet Sinònimos e contràrios indurimentu, intostadura Frases dhis at arrefaciau s'intostoinamentu ci uciant a non crere a nemos Ètimu srd.
intostoinàre , vrb Definitzione fàere o essire tostau Sinònimos e contràrios indurae, intostai | ctr. ammodhiae 2. uceis unu coro intostoinau! Ètimu srd.
intostónzu , nm Definitzione su s'intostare Sinònimos e contràrios intostadura Ètimu srd.
intostoràre , vrb Sinònimos e contràrios intostai / arrebedhai Ètimu srd.
íntra , prep: intras Definitzione aintru, in mesu de, in / intra is montis = in mesu de sos montes; intra domas = in domadura Sinònimos e contràrios inter, tra / in Frases sa bidha est intra tancas e cungiaus a pinnigu ◊ intr'e is medas dhoi est cussu puru ◊ intr'e is animalis, su cuadhu annirgat, su molenti corróxinat, su bòi corrinat, su porcu tzuinat, su cani tzàulat, sa brebei belat ◊ intras chílciu e chílciu b'aiat cosa de sinnos toltos a bessu de colora (M.Bua) 2. a pagu a pagu, gopai, ca portu unu pudhechedhu intra domas! (V.Ulàrgiu) Ètimu ltn. intra.
intrabatzinàre , vrb Definitzione passare de s'iscuru a sa lughe, nau de s'aera faendhosi die Sinònimos e contràrios abbrèschere, abrurai, albeschire, illuchèschere, isgrinare, ispanigai Terminologia iscientìfica sdi.
intrabódhiu , nm Definitzione cosa totu troboia, betada apare a s'afaiu Sinònimos e contràrios imbógiu, troboju.
intrabutzàu , agt Definitzione nau de ccn. in su sensu de intrau apari, afancedhau Frases cussu fiat intrabutzau cun nura mia, bisura de àngiulu e coru de tiàulu! (S.Loi)
intràcanu , nm Sinònimos e contràrios aparéciu, imbentu, ordíngiu Frases cantos intràcanos e rotedhas e pesos in su rellotzu de sa turre! ◊ s’intràcanu fit cuntinu paratu pro sos sóriches.
intrachidhàre , vrb Definitzione si narat de sa bardúfola candho no ballat séria; in cobertantza, fàere machines, ammachiare 2. totu sos fórtzicos de su retore fint incomintzanne a fàchere intrachidhare a Pretu.
intracòro , nm: intrecore, intrecoru Definitzione male a su coro, mortemala, puntore Sinònimos e contràrios antecoru*, bentracoro, santrecoro Frases est morta de intrecoru ◊ si vos arbolotades vos picat intracoro! Terminologia iscientìfica mld.
intràda , nf: intrara,
intrata Definitzione
su intrare, su cuménciu de una sumana, de un'istagione; tretu inue si intrat a unu logu; is provistas, is badàngios chi intrant a unu, a una domo, a unu bilànciu, fintzes is trebballos e produtos de s'incúngia; in su càntigu a tenore est s'acumpangiamentu chi sighit a s'istérria, in su ballu est unu passu prus longu; foedhandho de cójuas, est su permissu a s'ómine po intrare a domo de sa fémina; a logos est fintzes su tocu de sa campana chi giaet a ischire sa morte de unu
Sinònimos e contràrios
intramentu
/
ingiassu,
intradorzu
/
balanzu 1,
busca
| ctr.
essia
/
gastu,
ispesa
/
ispiru
Maneras de nàrrere
csn:
in sa prima i. = in su primu tretu chi si agatat intrendi a unu logu; donai intrada a unu = fàgherelu o lassàrelu intrare a domo (mescamente a s'ómine chi at dimandhadu fémina a cojare); cunforma a s'intrada sa essida = segundu su gualàngiu si fait s'ispesa
Frases
po s'intrada a Castedhu, a s'arciobispu dhi ant fatu unu bellu acumpangiamentu ◊ sos refrios a s'intrada de s'iberru ant a èssere pejus ◊ est cosa fora de usu a fai s'intrada un'arricu a domu de Deus ◊ no lis neghedas s'intrada de sa gianna! ◊ is piciochedhos faiant s'intrada a iscola candho beniat sa maista ◊ a s'intrada chi at fatu a sa domo at bidu custas tres melas
2.
me in s'aposentu dhoi at tres intradas ◊ sa crésia in bidha est a primu intrara
3.
de oi ti giau s'intrada in custa domu: beni candu ti praxit ◊ oje fiza nostra at dau s'intrada a s'ammorau ◊ in sas portas tzelestiales dàdennos líbbera intrada! ◊ si dae te s'intrada no tegno in sa vida mi lassas a penare ◊ tandho sas féminas a su tzilleri no bi aiant intrada
4.
s'intrada de s'annu est in s'argiola ◊ pigaiat su frade a retirare su casu e su regotu, chi fit s'intrada de donzi die ◊ Tonnedhu fit trabagliendhe a s'intrada e a s'àteru it'e fàghere
5.
ant tocau un'intrada: chini est su mortu?
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
entrée
Ingresu
entrance,
income,
opening,
beginning
Ispagnolu
entrada
Italianu
penetrazióne,
entrata,
ingrèsso,
accèsso,
intròito
Tedescu
Eingang,
Zutritt,
Einnahme.
intraddigàre , vrb Sinònimos e contràrios intardai, intardire Frases tocat a recuire innantis de intraddigare meda.
intraddighinàre , vrb Definitzione fàere tradu, passare s'ora Sinònimos e contràrios intardai, intardire Frases si ch'est intraddighinau e tocat a torrare cras! ◊ si ch’est intraddighinandhe e nois amos a sighire cust’arresonu un'àtera die Ètimu srd.
intradítu , agt Definitzione chi est de fora, de intradura Ètimu srd.
intradò , nm: intredò,
introdou,
introrò Definitzione
genia de tessíngiu a lascu (fatu a màchina, industriale) chi si ponet po bellesa prus che àteru in órulos de bestimentu
Sinònimos e contràrios
arranda,
randíliu,
trina 1
Frases
si at postu su bistiri prus bellu, cussu de velludu cun s'intredò biancu (M.A.Cappai)◊ a su postu de su chipurru a sa camisa che dhi ant postu custu introdò
Terminologia iscientìfica
ts
Tradutziones
Frantzesu
dentelle
Ingresu
lace
Ispagnolu
encaje
Italianu
pizzo
Tedescu
Spitze.
intradòre , nm Definitzione parente de intradura, nau de su giòvono chi est dimandhandho fémina a pobidha.
intradórgiu , nm: intradorzu Definitzione logu o tretu inue si podet intrare Sinònimos e contràrios intrada | ctr. essidorzu Ètimu srd.