A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

iscoài, iscoàre , vrb: iscuare, scoai Definitzione segare, immuciurrare sa coa o àtera cosa longa a bisura de coa; lassare a pèrdere una cosa, tirare agoa, fintzes istesiare o apartare / annare iscoa iscoa = istare cambadu, addaisegus de sos àteros (o in calecuna cosa su si arretirare a pagu a pagu, itl. tirarsi indiètro) Frases s'orzu est prus triballosu a l'iscoare 2. bos apo nadu a fàghere cussa cosa ma azis iscoadu ◊ sos parentes ant iscoadu totu, no li ant dadu una manu de azudu! 3. su ghennile serbit po iscuare sas ghennas dae s'abba próina e dae su sole 4. cuss'animale est sentiu, est annanno iscoa iscoa ifatu de su tàgiu Ètimu srd.

iscoatzàre , vrb Definitzione nau de animales, mòvere sa coa, giúghere sa coa a su move move Sinònimos e contràrios iscoitai*.

iscoatzína , nf Definitzione in su letu de su carru, sa parte de asegus; foedhandho de laore in argiola, sa genina, su coale; gente de pagu contu, metzana Sinònimos e contràrios coatzina Ètimu srd.

iscoàu , pps Definitzione de iscoare Sinònimos e contràrios coimutzu.

iscòba , nf: iscopa, iscova, scova Definitzione genia de aina chi s'intrat in punta de unu bàculu, totu a fròngias cracas e fines po mundhare àliga passandhodha in terra a frigadura; sa carena, su chi abbarrat de unu gurdone de àghina apustis bodhiu su pibione; in su giogu a cartas, genia de bínchia chi si faet pinnigandhondhe totu is cartas chi funt in terra; a logos iscopa est una tupighedha bona po meighina, sa Ephedra nebrodensis)/ crezes de iscoba: de risu (lada), de parma (tundha), de castannarju, de matricúsia (pro arga de fora de domo); Bernardu mi at bistu, iscovas de forru = si narat de su tramposu chi no pagat o no torrat su chi depet; min. iscovighedha Sinònimos e contràrios iscóbulu Frases at a tocai a giai una passada de iscova innòi puru ◊ tratant s'iscoba pro mundhare sas alzolas Ètimu ltn. scopa Tradutziones Frantzesu balai Ingresu broom Ispagnolu escoba Italianu scópa Tedescu Besen.

iscobàju , agt Definitzione nau de cuadhu (e fintzes de fémina conchilébia), chi est reberde, atzudu, malu a cumandhare Frases che cadhu iscobaju chi no timet malandra iscútinas su batile (C.Puddu).

iscobàle , nm Definitzione pramma nana, de fàere iscóbas Ètimu srd.

iscobalída, iscobalíra , nf Definitzione iscova lida, una calidade de ghidhostre.

iscobalzòla , nf: iscobarzola, iscoparzola Definitzione iscova de argiola: genia de iscova fata cun naes de sida fine acapiadas impare po mundhare fora de domo e prus che àteru àliga grussa (es. sa pàgia de su muntone de su trigu, s'àliga de is orrugas) Sinònimos e contràrios frascone, frutuosa, scovàciu Frases a ndhe at de aju mundhendhe sa frommija cun s'iscobarzola pro no che li leare su trigu!…◊ sos mundhadores de s'impresa mundhant a iscobarzola in tzitade Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu balai de bruyère Ingresu broom Ispagnolu escobón, balea Italianu ramazza Tedescu Reisigbesen.

iscobàre , vrb: iscopare, scovai Definitzione passare s'iscova po ndhe pinnigare s'àliga, illimpiandho su logu Sinònimos e contràrios afachiare, mundai Ètimu srd.

iscobaríle , nm Definitzione css. linna bona po fàere iscobas; fintzes iscobalzola Ètimu srd.

iscobarzòla iscobalzòla

iscobàrzu , nm: iscoparzu Definitzione una genia de túvara o ghidhostre chi narant scova burda Sinònimos e contràrios salinamascu, scovedu, scovitzi Frases in sa tanca bi at iscobarzu, sorighina e martigusa ◊ in cue bi at unu litighedhu de iscobarzu Terminologia iscientìfica mt, Erica terminalis Ètimu srd.

iscobèlta , nf: iscoberta, iscoperta, iscuverta, scoberta Definitzione css. cosa chi si benit a ischire e chi, mancari agatandhosi, no si connoschiat ancora, no si ndhe ischiat nudha; cosa de contu bene intzertada (a bortas nau fintzes in cobertantza po cosa de pagu cabuda) Frases s'elétricu est un'iscoberta: sas màchinas elétricas chi lu faghent sunt un'inventzione ◊ Colombo at fatu iscoberta de s'América 2. za l’as fata s’iscoberta a fàghere cussu cómporu…: mancu su chi bi as ispesu ndhe torras! Tradutziones Frantzesu découverte Ingresu discovery Ispagnolu descubrimiento, hallazgo Italianu scopèrta Tedescu Entdeckung.

iscoberidòre, iscoberidòri , nm: iscoperidore, scoberidori Definitzione chie faet un'iscoberta, iscobertas Tradutziones Frantzesu découvreur Ingresu discoverer Ispagnolu descubridor Italianu scopritore Tedescu Entdecker.

iscoberidúra , nf Definitzione su iscobèrrere Sinònimos e contràrios scoberimentu Ètimu srd.

iscobèrrere, iscobèrriri , vrb: iscopèrrere, iscuvèrrere, scoberri Definitzione fàere iscobertas, arrennèscere a agatare o a ischire ccn. cosa / ind. pres. 1ˆ p. sing. iscobèrgio, cong. pres. iscobèrgia; pps. iscobertu Sinònimos e contràrios sculliri Frases chie l'at a iscuvèrrere? No l'at a dischire nemos! ◊ no b'est de timire chi carcunu l'iscuverzat ◊ una dí sa bídria iscoberrit su secretu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu découvrir Ingresu to discover Ispagnolu descubrir Italianu scoprire Tedescu entdecken.

iscobèrta iscobèlta

iscobértu , pps: iscopertu Definitzione de iscobèrrere Sinònimos e contràrios acatau, àpidu Tradutziones Frantzesu découvert Ingresu discovered Ispagnolu descubierto Italianu scopèrto Tedescu entdeckt.

iscobiàdu , pps, agt Definitzione de iscobiare; chi no est prus segretu, si connoschet su segretu / essire iscobiadu (nadu de carchi cosa)= ischidu, connotu, chi est essia sa boghe 2. a chie faghet una morte, si essit iscobiadu, bi at trint'annos.