A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

numenónzu , nm Sinònimos e contràrios fentomu, mentovu Ètimu srd.

numeradòre , agt, nm Definitzione chi o cosa chi númerat, ponet is números: in is fratziones, su númeru (unidades) de dividire (o giai ispartziu comente est inditau cun su denominadore) Terminologia iscientìfica mtc.

numeradúra , nf Definitzione su numerare Terminologia iscientìfica mtc Tradutziones Frantzesu numération Ingresu numeration Ispagnolu numeración Italianu numerazióne Tedescu Bezifferung, Zahlen.

numerài, numeràre , vrb Definitzione pònnere is números, inditare cun números Sinònimos e contràrios cifrai, contae Terminologia iscientìfica mtc Ètimu ltn. numerare Tradutziones Frantzesu numéroter Ingresu to number Ispagnolu numerar Italianu numerare Tedescu beziffern, numerieren.

numeràriu , agt Definitzione chi serbit a inditare cantidade cun números (a/c. is agt. numeràrios impreaos coment'e númene de oras essint nf.: sa una, sas duas, sas tres, … sas úndhighi; s'itl. da + agt. numeràriu + anni / mesi / secoli / giorni e àteru po tempus/durada passada (cmpl. de tempus), in srd. si faet ponendho solu su numeràriu cun su númene de tempus: est preíderu vint'annos ◊ est cojadu degh'annos ◊ est bíndhighi annos batiu ◊ so nessi vint'annos chene lu vídere ◊ semus tres annos ispetanne su contribbutu po s'acontzu chi aimis fatu ◊ est zente chi mancat vint'annos e prus de Sardínnia ◊ custa cosa est deghe dies goi ◊ est duos meses ricoveradu in s'ispidale) Tradutziones Frantzesu numéral Ingresu numeral Ispagnolu numeral Italianu numerale Tedescu Zahlen…

numeràu , pps, agt Definitzione de numerare 2. no bi at de irballare: sos follos sunt numerados.

numéricu , agt Definitzione de is números, chi pertocat is números.

númeru , nm: númunu Definitzione sinnu chi s'impreat a solu o cun àteros po inditare unu tanti, sa cantidade / su númeru podet èssere: paris (loba), díspari o schéciu (cucu), positivu, negativu, intreu, fratzionàriu, primu (= chi no faet a dhu dividire, chentza lassare arrestu, cun perun'àteru n. foras cussu etotu e 1); genias de númeru: po comente s'iscriet, àrabbu (de zero a noe), romanu (a líteras mannas cun significau de cantidade, impreadas como prus che àteru po inditare s'órdine de una filera); n. atómicu = su tanti de is protones de un'àtomu; n. legale = de is cumponentes chi tenent diritu in d-un'assemblea, su tanti necessàriu po pòdere pigare una decisione vàlida. A/c.: css. númeru fintzes a úndhighi acumpangiau cun art. fémina inditat ora (sa de dóighi est mesudie o mesunote) Sinònimos e contràrios cifra, lúmeru Frases is números àrabbos funt: 0 (zero), 1 (unu), 2 (duos), 3 (tres), 4 (bàtoro), 5 (chimbe), 6 (ses), 7 (sete), 8 (oto), 9 (noe) e ponendhodhos paris si podet fàere calesiògiat cifra ◊ números romanos de unu a deghe: I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX, X; àteros: L (chimbanta), C (chentu), D (chimbeghentos), M (milli) 2. oi bollu imparai luegu a lígiri, cras a iscriri e pustigràs apu a imparai is númerus ◊ carrela e númeru de sa domo bos l'apo marcadu in cussu follu ◊ aio leadu su telèfono pro dha tzirriare ma che dh’aio arrimadu sentza de fàghere su númeru 3. ndhe sunt ghirados a sas chimbe de sero ◊ nci funt essius a is duas de chitzi Ètimu ltn. numerus Tradutziones Frantzesu nombre, chiffre, numéro Ingresu number Ispagnolu número Italianu nùmero Tedescu Zahl.

númina , nf Definitzione fama chi si bogat o chi essit de ccn., numenada Sinònimos e contràrios lúmena, lumenada, nomena.

numíngiu nomíngiu

númunu númeru

nunciòla naciòla

núnciu , nm: annúntziu (nún-ci-u) Sinònimos e contràrios avisu, nova, sceda.

núncu , nm Sinònimos e contràrios bruncu*, fruncu, murrighile, mutzichile, murru Frases castiadí e circa de nci tzacai su nuncu! ◊ su sirboni fut crocau cun su nuncu asuba de is peis de ananti ◊ sa genti si bit cosa chi no aggradessit frungit su nuncu.

nundènte, nundènti , nm Definitzione genia de orrobba de lana Sinònimos e contràrios pannispica, tundhente Frases cussas fardetas de nundenti cuant is carronis ◊ in Talana aus leau una cincuantina de metros de nundente Terminologia iscientìfica ts Ètimu itl. filundente.

núndina , nf Definitzione su noe de su mese; su pl. fintzes novena.

nungiósu , agt Definitzione annischitzau, tristu, de mala ispétzia, orróschiu, chi faet orròschere Frases cras una dí nungiosa a totus at a parri, ca sa menti a su trabballu torrat de dogna dí (S.A.Spano) Ètimu srd.

núnsas, núntas , nf pl: nútzias Sinònimos e contràrios afidu, bodas, cogiuonzu, coja, cojànscia, cójuba, cojubiu, isposognu Frases siant invitu a nuntas sos pudhiles e corona de festa dogni intrinada! (Limbaresu)◊ cudhos sunt torrados dai su viàgiu de nuntas Ètimu ltn. nuptiae.

núntziu , nm: nússiu Definitzione (f. -a) persona chi si mandhat po giare a ischire, mandhare a nàrrere, fàere una miscione de importu mannu; fintzes segurtade, isceda Sinònimos e contràrios assunta, isceda, noa Frases sa boche de su cannone istronat dae monte in monte, nússia malinna de disauras 2. si mi torrat nússiu de àere ofesu a calicunu no be ndh'at ànima chi ti sarvet! Tradutziones Frantzesu messager Ingresu messenger Ispagnolu mensajero Italianu messaggèro Tedescu Bote.

nuntzòla naciòla