A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

piepía , nf Sinònimos e contràrios cannarolaza, edora, feduliu, piciocàglia, pipiàglia, pisedhina.

pierítu piarítu

pierósu piadósu

piessígnu , nm Definitzione piu e signu de una chistione, de una cosa, totu su chi dha distinghet, dónnia singula diferéntzia chi si dhue podet osservare Tradutziones Frantzesu détail Ingresu particular Ispagnolu detalle Italianu particolare, proprietà Tedescu Besondere, Einzelfall, Einzelheit.

pièta , nf: preta 1 Definitzione su late chi si faet cagiau apustis chi dh'ant betau su càgiu po dhu fàere a casu: si narat fintzes de dónni'àtera cosa lícuida candho essit cagiada a bisura de late cun su càgiu (a gheladina) Sinònimos e contràrios cagiau, cagliadedhu, frua, merca 2 Maneras de nàrrere csn: p. bíschida = agriada; p. púrile = apenas fata, durche; preta, pretu ’e sàmbene = gruma 1, lea de sànguini, itl. trómbo; preta ’e fele, de tússiu, de risu = cadha de arrennegu, de tússiu, bentr'e risu; ogru in preta ’e sàmbene= ruju meru Frases bíschida o púrile, sa preta est bona sempre ◊ su late giagadu si mórigat e si dassat fintzas a si mòrrere, o siat fintzas a si fàghere a pieta 2. zughet sos ogros in preta de sàmbene Sambenados e Provèrbios smb: Preta, Pretta Ètimu ctl. (a)pretar Tradutziones Frantzesu caillé, caillot Ingresu curd Ispagnolu cuajada, coágulo Italianu cagliata, coàgulo Tedescu Gerinnen, Gerinnung.

pietàte piaidàde

pietósu piadósu

piétu piédu

pífaru, píferu , nm Definitzione genia de pitariolu a suladura Terminologia iscientìfica sjl.

píga , nf Definitzione mància pitica e tundha de colore grogànciu chi s'isterret in cara Sinònimos e contràrios ischecu, pannuga, pibirinu, pintirina Ètimu ctl. piga.

píga 1 píca 1

pigabíga , nf Definitzione erba chi faet a cambighedhos longos longos, istérrios, a bàtoro atzas ue portat coment'e pilos curtzitedhos fatos a cancarrone (e po cussu si apicigant a su bestimentu e fintzes a manos) e in dónnia nodu bogat de sete a oto fogighedhas e ccn. cambighedhu prus piticu: faet unu frutighedhu tundhu chi apicigat cussu puru; àteras genias de erba Sinònimos e contràrios apicigapíciga, batiringalonga, pigulosu, pitzicadorja / atzotalimba 1 Terminologia iscientìfica rba, Galium aparine, G. murake, G. parisiense Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu aspérule Ingresu catchweed Ispagnolu amor de hortelano Italianu attacca vèste Tedescu Klebkraut.

pigabighédhu , nm Terminologia iscientìfica rba, Galium palustre ssp. elongatum Ètimu srd.

pigabighédhu 1 , nm Definitzione una genia de erba chi faet dónnia duos annos, arta fintzes prus de duos metros, e dhi narant deosi ca is pubúntzulas si apicigant a su bestimentu: dhi narant cima de pani puru ca sa chima modhe est bona a papare Sinònimos e contràrios bardana 1, cardajoni, cardudingiosu 1, curcusone, isprone 1 Terminologia iscientìfica rba, Arctium lappa Tradutziones Frantzesu grande bardane Ingresu greater burdock Ispagnolu rubial Italianu bardana maggiore Tedescu große Klette.

pigabighédhu 2 , nm Definitzione genia de erba chi faet in duos annos Terminologia iscientìfica rba, Sherardia arvensis.

pigàda picàda

pigadítu , agt Definitzione chi apicigat, chi atacat Sinònimos e contràrios apicigosu, apitzigaditu, atacaditu, pigulatu, pitzulicosu Ètimu srd.

pigadórgiu picadórzu

pigadórgiu 1 , nm Definitzione logu, cannita, a ue artzare a crocare comente faent is pudhas Sinònimos e contràrios cannitadu Frases is pudhas crocant in su pigadórgiu ◊ ndi at betau is pudhas de su pigadórgiu.

pigadòri , agt, nm Definitzione chi pigat, chi serbit a aferrare; aina po aferrare cosa / bòi p. = incorradore, chi si fúrriat a incorrare a su cumpanzu Sinònimos e contràrios ciapaferru 2. cussu fiat piciocu a sànguini callenti, fiudu, bòi pigadori, e cudha fiat fémina bella! Ètimu srd.