portièra , nf Definitzione prus che àteru, apertura de is veturas.
portiéri , nm Definitzione in su giogu a fúbbalu, su giogadore a bàrdia de sa porta a manera chi no dhue intret bòcia, prontu e àbbile a dh'aciapare innanti.
portigàle poltigàle
portighèdha , nf: portixedha Definitzione genna pitica, fintzes mesuborta Sinònimos e contràrios gennighedha, zannita.
portighèsa , nf Definitzione busciaca chi is féminas a gunnedha apicant in chintzu asuta de sa gunnedha: fortighesa est s'apertura in sa gunnedha po intrare sa manu a busciaca Frases si lompet sa manu a sa portighesa e no li aiat restadu una sisina!
portillítu poltellítu
portinería , nf Definitzione in is intradas de fràigos mannos inue passat o intrat gente meda, su logu chi si arrimat su porteri, s'arrecit e s'informat sa gente chi benit po dhue fàere misciones o pausada.
portíta , nf Definitzione gennighedha, porta pitica, fintzes portellu de una porta chi aperit abbandha Sinònimos e contràrios cdh. pultita.
pórtiu , nm Definitzione fundhu de bide fatu a luo Sinònimos e contràrios agrustu, barrali, bégula, berguladu, imbragu, parra, trica, tricarju Frases unu margiane fut trapicandhosi apresu de unu pórtiu e at bídiu unu bellu pudrone de àgina Ètimu ltn. porticus.
portixèdha portighèdha
portolàrzu poltolàgiu
portòne, portòni poltòne
portorítu , nm Definitzione gennighedha pitica, parte de una genna manna o de una fentana (po tupare is imbidros) Sinònimos e contràrios fonestu, importoglitu, isperàglia, poltellitu*, portedhu.
pórtu póltu
pórtu 1 , nm Definitzione su portare, nau solu de is armas po inditare su permissu de dhas ingòllere aifatu o de ndhe tènnere: p. de arma (portuarma)/ bogàresi su portu ’e s'arma = faisí su permissu de portai o tènniri un'arma.
portuàrma , nm Definitzione genia de permissu e documentu de comente unu podet tènnere un'arma / pl. portuarmas.
portughésu , agt, nm Definitzione
chi pertocat su Portugallu, chi o chie est de su Portugallu
Tradutziones
Frantzesu
portugais
Ingresu
portuguese
Ispagnolu
portugués
Italianu
portoghése
Tedescu
portugiesisch,
Portugieser.
portzèbbos , nm, nf pl: pratzebbas, pretzebbos, protzebbos Definitzione cosa pagu giusta, fata a dannu de unu e a favore prus de un'àteru / faedhare, fàghere a p. = fuedhai a brétiu, fai partesas in is cosas Sinònimos e contràrios ischirriadura, paltesa, partzialidade, protzebboria Frases at fatu cosas zustas e peri protzebbos ◊ su bàtile de pretzebbos seculare est zusta s'ora de nos lu catzare! ◊ m'incrubu a sa passéntzia tua ananti de sa malasorti e de is pratzebbas de su mundu ◊ medas, chirchendhe cotas, bi forroxant, ma agatant sa fortuna de Pedruveghe, giutu a protzebbos - maluggagnu! - in bidha 2. in Sénneru faedhant a portzebbos: a sas ebbas li narant "sos ebbos", a sas giagas li narant "sos giagos", a sas frebbas li narant "sos frebbos" (Piras).
portzedhósu , agt Definitzione
foedhandho de cambos, chi portant portzedhos, ogos meda
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
gemmifère
Ingresu
gemmiferous
Ispagnolu
con muchas yemas
Italianu
gemmífero
Tedescu
knospentreibend.
portzédhu , nm Definitzione
s'ogu de is linnas a bocighedha acanta a isparare, apunta a fàere su frore; granu de laore chi orrostindho no si est ispratu deunudotu
Sinònimos e contràrios
bótzicu,
bucione,
butone,
cuntzúpula,
tràmula
Frases
no b'isparghet portzedhu in sas enas ◊ cust'ómine fit che portzedhu de lizu ◊ est issia bella che unu portzedhu de rosa ◊ ruju che portzedhu de grabellu ◊ portzedhos de melagranada
2.
dae cue a unu pacu at cumintzau s'isparada de portzedhos de trídicu moriscu istichiu in sa chisina pro arrustire
Terminologia iscientìfica
rbr
Ètimu
ctl.
poncella
Tradutziones
Frantzesu
bouton,
bourgeon
Ingresu
bud
Ispagnolu
brote
Italianu
bocciòlo
Tedescu
Knospe.