A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

pediàtra , nm Definitzione dutore po pipios e piciochedhos piticos Terminologia iscientìfica prf.

pediatría , nm Definitzione parte de sa meighina chi istúdiat mescamente sa carena de su pipiu e de is piciochedhos piticos a manera de ndhe pòdere contivigiare sa créschia, curare is maladias, currègere is pecos; repartu de un'ispidale fatu apostadamente po curare is pipios.

pediàtricu , agt Definitzione chi pertocat sa pediatria.

pedibbangàtu, pedibbangàtzu , agt Definitzione nau de cuadhu, chi tenet pecu a is annoigadòrgios de cambúcios e po cussu camminat male, a su friga friga.

pedibbàssu , agt Definitzione nau de ccn., chi portat sa pranta de su pei lada lada, chentza ischeadura in mesu Sinònimos e contràrios pedimodhe Ètimu srd.

pedibbéllu , agt Definitzione si narat de animale, mescamente cane, chi portat su cambúciu, unu o prus de unu, de colore diferente Sinònimos e contràrios baltzanu, pearbu Ètimu srd.

pédica , nf Definitzione passu, betada de pè / za sunt bàtoro pédicas!… = gi est a pinnigu!… = ch'est atesu Ètimu ltn. *pedica.

pedichinàda , nf Definitzione su pedichinare Ètimu srd.

pedichinàre , vrb: pedighinare, pidighinare Definitzione andhare a pei, mòvere, pònnere aifatu de unu po dhu cassare / chena pedighinare = chentza nàrrere peràula, chentza bogare faedhu, chentza musci Sinònimos e contràrios impeire / pidinare Frases sa corbanca pedichinandhe lassat sa trata 2. unu chimentu, rutos totu chie subra chie suta, cale che ispiradu, cale a cúcuru ficadu apena pidighinendhe, a cale unu bratzu pendhendhe e s'àteru faladu!…

pedichínu pedechínu

pedicocòne , nm Definitzione sa die de is mortos, su duos de donniasantu / pedire su p. = pedire su mortimmorti Ètimu srd.

pedicóntzu , nm Definitzione apetigamentu, catzigamentu chi si faet ponendho is peis Sinònimos e contràrios acracigu, apeítigu, apeitu Ètimu srd.

pedída , nf Definitzione una genia de candhelarzu chi pedint is pipios a sa festa de sant'Antoni, a bidhas, o fintzes su chi si pedit a carrasegare Frases a carrasegare sa cumbarada, alligra e ispassiosa, passat de domo in domo po sa pedida Terminologia iscientìfica sntz Ètimu srd.

pedidòre, pedidòri , nm, agt: petitore Definitzione chie andhat a pedire, pòberu chi cricat alemúsina, chi andhat a pedire Sinònimos e contràrios dimandhajolu, dimandhone, pedulianu, petiteri, pidore, pobiritedhu Frases bi cheret fàcia manna che pedidore ◊ unu póberu tzegu pedidore mi at fatu pena ◊ in bidha nostra no che ndh'at de petitores: sa tzente istat bene ◊ fit menzus cun tegus tribbulare chi no andhare in terr'anzena pedidore 2. at postu cantone a unu padre pedidore Sambenados e Provèrbios prb: s'ómine in bidha anzena pedidore paret Ètimu spn. pedidor Tradutziones Frantzesu mendiant Ingresu mendicant Ispagnolu mendigo, pordiosero Italianu mendicante Tedescu Bettler.

pedidoría , nf Definitzione su pedire, su costumare a pedire (segundhu, fintzes giaendho istrobbu)/ a p. = (fàere) a impréstidu, pedindho Sinònimos e contràrios pedidura, pedulachia Frases sos preitiosos andhant a festa cun bestiàmine a pedidoria ◊ sos candhidados a sas votassiones sunt in ziru cun sa pedidoria Ètimu srd.

pedidóti , nm Definitzione pedulianu ifadosu, pedidore Frases est morendusí de su fàmini, cussu, parit unu pedidoti.

pedídu , pps, agt: pediu, pidiu Definitzione de pedire; chi est fatu a pedidura, a impréstidu, chi est de àtere 2. de candu su fogu at abbruxau sa sagristia teneus ancora su ministru a prendas pedias!◊ su chi ch'est inoghe est totu pedidu, mih, no pesses chi l'ant comporadu: sinono za fit nudha a fàghere custa festa!… Tradutziones Frantzesu demandé, mendié Ingresu begged Ispagnolu pedido en limosna, mendigado Italianu chièsto, mendicato Tedescu gebeten, gebettelt.

pedidúra , nf Definitzione su pedire Sinònimos e contràrios pedidoria | ctr. dadura Ètimu srd.

pedíe , vrb: pedire, pediri, perí, petire, pidire, pitire Definitzione pregontare po àere calecuna cosa (prus che àteru in donu, po no dhu torrare); andhare a cricare s'alemúsina / èssere o essire a p. = tènniri abbisúngiu meda, de dèpiri andai a circai s'alimúsina Sinònimos e contràrios dimandhare, prejare / lemusinai, mendigai | ctr. dare, donai Frases de fronte a Deus m'intendho obbligadu in disisperu a pedire perdonu (G.B.Mereu)◊ dontzi via chi l'imbeniat, su tzilleraju li petiat su bufu in cara de tzente ◊ mezus dare chi no pedire ◊ candu mai ti apu pediu calincuna cosa, si no po apretu?! 2. dai candho li est mancadu su babbu, in cussa domo, sunt a pedire ◊ iscuru a chie pedit pro no àere! ◊ bilgonza e dannu est a pedire e furare! Ètimu ltn. *petire Tradutziones Frantzesu demander, mendier Ingresu to beg Ispagnolu pedir limosna, mendigar Italianu chièdere, mendicare Tedescu bitten, betteln.

pedighédhu , nm: peighedhu, peixedhu Definitzione pei piticu; bobboi pitichedhedhu Sinònimos e contràrios peinchedhu Ètimu ltn. pedicellus.