Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

corriscédhu , nm Definitzione istugighedhu de corru, cun su tapu, po dhue pònnere su tebbacu Sinònimos e contràrios corredha, corredhu, corrigale Terminologia iscientìfica stz Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu tabatière de corne de bœuf Ingresu ox-horn snuffbox Ispagnolu petaca de cuerno de buey Italianu tabacchièra di còrno di bue Tedescu Schnupftabaksdose aus Horn.

corrorinebètza , nm Definitzione una de is calidades prus méngius de codrolinu: cardulinu biancu, eru, tugnu biancu Sinònimos e contràrios antunnaera, cardulinubbonu, cardulinueru Terminologia iscientìfica atn, Pleurotus eryngii Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pleurote du panicaut Ingresu king trumpet mushroom Ispagnolu seta de cardo Italianu cardarèllo Tedescu Braune Kräuter-Seitling.

costagòsta , avb Definitzione manera de andhare in paris in logu chi faet a costera; manera de foedhare chentza arrespòndhere a tonu giustu po no bòllere arrespòndhere a sa pregonta Sinònimos e contràrios palabala Frases che so essidu costagosta chirchendhe sa robba ◊ sas istradas in logu de monte las faghent colare costagosta finas a che assuprire a subra 2. arguai a los tocare, ca che essint palabala costagosta! ◊ candho li apo chircadu su dépidu che est essidu costagosta Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu évasivement Ingresu evasively Ispagnolu de forma evasiva Italianu in mòdo evasivo, evasivaménte Tedescu ausweichend.

cóstu , nm Definitzione cantu benit a costare (in dinare, trebballu, pelea, materiale) una cosa, su chi nche bolet po fàere una cosa / a costu de… = mancari costet…, fintzes si costat… Sinònimos e contràrios gastu, ispesa, préciu / cóstidu | ctr. balanzu, intrada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coût Ingresu cost Ispagnolu coste, a costa de Italianu còsto Tedescu Preis.

costumínu , nm Definitzione bestimentu po intrare a s'abba, in mare Frases sa zente in s'ispiàgia est totu in costuminu Terminologia iscientìfica bst Tradutziones Frantzesu maillot de bain Ingresu swimsuit Ispagnolu traje de baño Italianu costume da bagno Tedescu Badeanzug.

cotonàlla , nf Definitzione orrobba, bestimentu de cotone Tradutziones Frantzesu vêtement en coton Ingresu cotton goods Ispagnolu ropa de algodón Italianu cotonerìa Tedescu Baumwollware.

cradàmpulu , nm Definitzione genia de erba e de frore: buca de lioni, buca de cani, de su mortu niedhu, erba ’e trota Terminologia iscientìfica rba, antirrhinum majus Tradutziones Frantzesu gueule de lion Ingresu snapdragon Ispagnolu boca de dragón Italianu bócca di leóne Tedescu Löwenmaul.

craincròa , nf Definitzione petzu de croi, in is arcos fatos a pedra o a matone, sa pedra o matone de mesu a bisura de cotza chi serrat s'arcu, in su tretu prus artu Sinònimos e contràrios serràglia Terminologia iscientìfica dmo Tradutziones Frantzesu clef de voûte Ingresu keystone Ispagnolu sagita, sillar de clave Italianu chiave di vòlta Tedescu Schlussstein.

críscia , nf Definitzione una genia de pane chídrinu, assadu, fatu a pertighitas, a fustigos Sinònimos e contràrios gressinu Terminologia iscientìfica pne Ètimu itl. créscia Tradutziones Frantzesu gressin Ingresu breadstick Ispagnolu bastoncito de pan Italianu grissino Tedescu dünne Weißbrotstange.

cristallína , nf Definitzione genia de erba grassa; a logos narant custu númene a sa birilla de imbidru Terminologia iscientìfica rba, Mesembryanthemum cristallinum Tradutziones Frantzesu ficoïde glaciale Ingresu ice plant Ispagnolu planta de hielo, planta cristalina, escarcha Italianu mesembrïàntemo Tedescu Eiskraut.

croghèdha , nf: crogoedha Definitzione crobedha: su cugudhu, sa caciola de su landhe, ue portat su tenaghe, assimbígiat a una crobedha Sinònimos e contràrios angudha, càliga, cocotu Terminologia iscientìfica rbr Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu cupule du gland Ingresu the acorn dome Ispagnolu cúpula de la bellota Italianu cupolino della ghianda Tedescu Fruchtbecher.

cruèsa , nf Definitzione su èssere cruo de sa cosa chi no est lómpia, no est cota; nau de gente, chi no at callau a ciorbedhu, chi tenet su fàere de unu piciochedhu Tradutziones Frantzesu immaturité Ingresu crudeness, immaturity, unripeness Ispagnolu agrura, falta de madurez Italianu crudézza, immaturità Tedescu Roheit, Unreife.

cualtéri , nm: cuarteri 1 Definitzione logu a ue faent fúrriu is carabbineris o àtera giustítzia e inue ponent gente arrestada Sinònimos e contràrios caserma, presone / cdh. calteri Frases est tucau a cuarteri ca lu cheret su marissallu ◊ si mi faghes dannu ti aviso a cuarteri ◊ a mimme, ca fipo minore, mi tratabant che teracu de cuarteri Ètimu itl. quartiere Tradutziones Frantzesu gendarmerie Ingresu carabineer station Ispagnolu cuartel de policía Italianu stazióne dei carabinièri Tedescu Dienststelle der Karabinieri.

cuartufràssu, cuartuvàlsu, cuartuvràssu , nm Definitzione genia de maladia chi benit a is peis de unos cantu animales Terminologia iscientìfica mld Ètimu itl. quarto falso Tradutziones Frantzesu rhagade Ingresu rhagas Ispagnolu ragadía, enfermedad de los pies Italianu ràgade Tedescu Schrunde.

cucuramédhu , nm Definitzione cugumedhu padezonadu, genia de codrolinu chi assimbígiat a s'ou: portat in su truncu unu pigiolu biancu chi dh'imbodhigat e creschendho si segat, sa conca o capedhu in colore de s'orrúbiu de s'ou Sinònimos e contràrios cachedha Terminologia iscientìfica atn, Amanita caesarea Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu oronge Ingresu mushroom (ovulus) Ispagnolu oronja, amanita de los césares, yema Italianu fungo òvolo, òvolo buòno Tedescu Butterpilz.

cuestòre, cuestòri , nm Definitzione su chi cumandhat is fortzas de pulitzia in is províncias Terminologia iscientìfica prf Tradutziones Frantzesu préfet de police Ingresu head of police administration Ispagnolu jefe de policía Italianu questóre Tedescu Polizeichef.

cuestúra , nf Definitzione s'ufíciu de su cuestore, totu is servítzios de pulitzia chi dipendhent de unu cuestore Tradutziones Frantzesu préfecture de police Ingresu police headquarters Ispagnolu jefatura de policía Italianu questura Tedescu Polizeipräsidium.

cúmmiru , nm Definitzione sa coa de is pigiones Sinònimos e contràrios coàcia Tradutziones Frantzesu croupion Ingresu rump Ispagnolu cola de los pajaros Italianu codrïóne Tedescu Bürzel.

cuncodrài , vrb: cuncoldare, cuncoldiare, cuncordai, cuncordare, cuncordiare Definitzione pònnere de acórdiu, èssere o andhare de acórdiu, àere o èssere in is matessi ideas s’unu cun s’àteru; su si aprontare, o preparare a una cosa de una manera chi potzat andhare bene po calecunu bisóngiu, a fàere una faina, po essire, fàere bella figura o àteru / cuncordai su santu = pònnere a postu, ammanitzare su santu pro sa festa Sinònimos e contràrios acodrare, adatai, apariciai, armudiai, codrimingiài, cumbinare, cumbínchere, cumpòniri, cunsertare, cuntratare, incabizonare, oldinzare / allaputzai, allepuritzare, chinchinnare, mudai | ctr. iscunsertare, scuncodrai Frases si cuncordamus in su prétziu, mi la còmporo deo cussa domo ◊ si maridu e muzere no cuncordant apare comente faghent a contivizare sa famíllia? ◊ is duas sorris biviant in sa própiu intrada ma non cuncodrànt ◊ po cantai tocat a cuncordai su sonu de is boxis ◊ a isse no che lu cuncordas, no, a su chi cheres tue! 2. cuncodrai sa mesa po prandi ◊ at cuncordau po nci essiri a su sartu ◊ aiat cuncordiadu unu bellu faellardu ◊ cuncordadí un'iscala po artziai a ingunis ◊ cuncordadha tui una màchina cument'e cussa! 3. a Bidhegrésia dh'ant tzerriada de aici po cussu biaxu de bellas crésias chi dha cuncordant ◊ ita bandera de corrus chi ti ant a cuncordai!…◊ si cuncordat bèni e nci essit a giru Sambenados e Provèrbios prb: in s'interi chi sa bella si cuncordat, sa lègia si est giai cojada Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu s'accorder Ingresu to agree on Ispagnolu ponerse de acuerdo, concordar Italianu concordare, compórre, configurare Tedescu vereinbaren, zusammensetzen.

cunnemàri , nm Definitzione cunnu de mari, genia de animale, a bisura de tzintzigorru, mannu fintzes prus de unu púngiu, chentza corgiolu: naschit mascu ma cun su tempus mudat a fémina Sinònimos e contràrios orticata 1, làtiga Terminologia iscientìfica crp, aplysia rosea, a. depilans, a. fasciata Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu aplysie, lièvre de mer Ingresu sea hare Ispagnolu aplisia, liebre de mar Italianu aplìsia Tedescu Seehasen.