arragiólu , nm: arrajolu, ragiolu Definitzione genia de maladia apicigosa chi benit mescamente a is canes, ma chi podet apicigare fintzes a sa gente (de is canes o àteros animales impestaos): leat a is céllulas de su crebedhu, unu si ammàchiat (timet s'abba, s'ària) e si morit (si no si curat in tempus, cun vacinu, cun innetzione antiràbbica, giaendho a su virus sa manera de lòmpere a su crebedhu); in cobertantza, arrennegu forte, genia de pentzamentu malu, ifadosu, dolore chi tirat a longas Sinònimos e contràrios arràbbiu, arrajoladura / afuta, aragoni, arrenigna, arrennegu, bischiza, bústica, búzara, cardedha, corina, crocone, febi, gormone, grema, mútria, stacu, studugu 2. lis mintei ódiu pro su chi mi aiant fatu e s’arragiolu non mi lassait in pasu Terminologia iscientìfica mld Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rage, hydrophobie, obsession Ingresu rage, hydrophobia, obsession Ispagnolu rabia, hidrofobia, desasosiego Italianu ràbbia, idrofobìa, smània Tedescu Tollwut, Erregung.
disassusségu , nm Definitzione mancàntzia o farta de assussegu Sinònimos e contràrios pensamentu, pidinu | ctr. assussegu Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu inquiétude Ingresu anxiety Ispagnolu desasosiego Italianu ansietà, inquietùdine Tedescu Unruhe.
furighíngiu , nm Sinònimos e contràrios afródhiu, franética, frischíngiu, furighedha Frases balla ca su furighíngiu dhi est passau! ◊ teneus furighíngiu de si ndi andai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu énervement, agitation Ingresu longing Ispagnolu inquietud, desasosiego Italianu smània Tedescu Ungeduld, Wut, Sucht, Begierde.
ischinítzu , nm: ischinnitzu, schinitzu Definitzione genia de idea chi no lassat istare in pàusu, coment'e pistighíngiu po cosa chi si timet o chi si iat a bòllere a presse, chi no si biet s'ora de àere o de fàere Sinònimos e contràrios afródhiu, arraolu, atitivollu, fazellu, finitzu, pestighinzu, pidinu, pistu Frases cun s'ànima sempri in gherra, ses prenu de ischinnitzus ◊ teniat ischinnitzu de nci essiri ◊ chi ti pongu manu apitzus, piciochedha, ti passant is ischinnitzus e totu sa furighedha! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu inquiétude Ingresu fidget Ispagnolu desasosiego, desazón Italianu inquietùdine Tedescu Unruhe.
pedighínu , nm: pidighinu Definitzione genia de pentzamentu / àere una cosa a pidighinu = tènniri iscinitzu po ccn. cosa Sinònimos e contràrios apensamentu, apinnicu, arraolu, ischinitzu, pedine, pestighinzu / abbalàviu, atàviu, fazellu Frases candho unu at su pidighinu de tucare chito no drommit ◊ su pidighinu chi ant sos de domo est su chi podet capitare cras (M.Bua)◊ su pidighinu chi aiat si apasigheit addaghi resesseit a si ammentare su càntigu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu agitation, mouvement Ingresu restlessness Ispagnolu inquietud, desasosiego Italianu irrequietézza, moviménto Tedescu Unruhe, Bewegung.
ragiólu , nm: arragiolu*, rajolu, razolu Definitzione maladia apicigosa chi benit mescamente a is canes, ma chi podet apicigare fintzes a sa gente (de is canes o de àteros animales cundhios): pigat a is céllulas de su crebedhu, faet ammachiare (si timet s'abba, s'ària) e, si no si curat in tempus cun vacinu o innetzione antiràbbica, si morit; in cobertantza, arrennegu forte, dolore chi tirat a longas, genia de pentzamentu ifadosu, de idea mala a essire de conca; si narat fintzes a s'ossu tra su cambúciu e su cracàngiu (ossu arrabiosu); a logos, rajolu est fintzes unu cane malu Sinònimos e contràrios arràbbiu, arrajoladura / ttrs. rajoru / afuta, arrennegu, bústica, crocone, gormone, studugu / abeju, berinizu, grima / rajosu 2. in totue leadu at possessu su rajolu de fàghere interessu (Grolle)◊ su rajolu sou est cussu puru, ca at tentu dannu e ndhe tenet fintzas neghe isse etotu 3. innoghe apo imbruncadu e mi apo pistu su benúgiu e s'ossu de su rajolu Terminologia iscientìfica mld Tradutziones Frantzesu rage, hydrophobie, obsession Ingresu rage, hydrophobia, obsession Ispagnolu rabia, inquietud, desasosiego Italianu ràbbia, idrofobìa, smània Tedescu Tollwut, Hundswut, Ärger.
schinítzu , nm: ischinitzu*, schinnitzu, sciníciu, scinitzu, sfinítziu, sfinitzu Definitzione genia de idea chi no lassat istare in pàusu, coment'e oriolu po cosa chi si timet o chi si iat a bòllere a presse, chi no si biet s'ora de àere o de fàere, fintzes ifadu / malu sciníciu = impudu, arrepentimentu; s. de brenti, a s'istògumu = afinamentu, isanimamentu Sinònimos e contràrios afródhiu, arraolu, fazellu, finitzu, franédiga, furighedha, pestighinzu, pidinu, pistu Frases s'ispédhiu ponit scinitzu ◊ fillus mius, candu no seis in domu tèngiu unu schinitzu!…◊ allodhu torrau, no tenit assébiu: a ndi tenit de scinitzu! ◊ dh'ant portada a s'uspidali ma teniat giai su scinitzu de sa morti, e difatis si est morta una pariga de oras apustis ◊ de candu apu biu cudhu piciocu tenemu unu sciníciu e non poremu istai sentz'e dhu torrai a biri! 2. ti biu a bisura de fàmini: ita tenis, schinnitzedhu?! 3. at donau un'aderetzada a su coscinu ca dhi fait scinitzu Tradutziones Frantzesu agitation, énervement Ingresu eagerness Ispagnolu desasosiego Italianu irrequietézza, smània Tedescu Unruhe, Aufregung.