alavía , nf Definition una nada in cobertantza (un'ispétzia de nàrriri a filla po intendi nura) Synonyms e antonyms bàlcica.
alaviài , vrb Definition nàrrere alavias, foedhare in cobertantza Synonyms e antonyms baltzigare, suspare.
alavrònza , nf Definition manera de fàere de chie si che istat a un'ala, a bandha, coment'e timendho calecuna cosa Translations French méfiance English distrust Spanish desconfianza, recelo Italian atteggiaménto di chi sta in disparte diffidènte, diffidènza German Mißtrauen.
alàxu , nm Synonyms e antonyms opellu, orbedhu Translations French décoration English decoration Spanish ornamento, adorno Italian addòbbo, ornaménto German Schmuck.
àlba , nf: arba 2 Definition beste bianca de linu chi ponet su preide po is funtziones Synonyms e antonyms càjamu Sentences fit cun arbas e armignos Surnames and Proverbs smb: Alba Scientific Terminology bst, prdc Etymon spn. alba.
albanésu , agt, nm Definition chi pertocat s'Albania, chi o chie est de s'Albania Translations French albanais English Albanian Spanish albanés Italian albanése German albanisch, Albaner.
albaranzéliu , nm: alvarantzeli, arbarantzeli Definition calidade de àghina bianca po binu Synonyms e antonyms arremungiau, barratzellu 1, lacanarzu 1 Scientific Terminology frt Etymon srd.
albarèga , nf: arvareda, elvarega Definition calidade de àghina bianca a pibiones tundhos Synonyms e antonyms abrixedha, arbumannu, bianchedha Etymon ltn. alba graeca.
àlbaru , nm: àrbaru, àrvaru Definition genia de linna chi faet a mata manna, dereta, a còrgia bianca, pruschetotu in is errios Synonyms e antonyms abiubbiancu, cortiarvu, fustarbu, linnabru, sàbaru Scientific Terminology mtm, Populus alba Etymon ltn. albarus Translations French ypréau, peuplier blanc English white poplar Spanish álamo blanco Italian gàttice German Silberpappel.
albasèa , nf Definition su contivigiare is diritos, su fàere su torracontu de ccn. in parte sua essendho minore o po àteru motivu; sa persona chi tenet cust'impreu Etymon spn. albacea Translations French curatelle, curateur English trustsheep, trustee Spanish curaduría, curador Italian curatèla, curatóre German Pflegschaft, Pfleger.
albàta abràda
albèghe airvèghe
albeghíta , nf Definition min. de airveghe, brebeghedha.
àlbere , nm, nf: àlbore, àlbori, àlbure, àlvere, àlvure, àrbere, àrbore, àrbule, àrbure, àrburi, àrvere 1, àrvore, àrvule, àrvure, àvure Definition mata, matedu chi faet mannu meda e linna grussa / a s'àrbure si dhi podent distínghere custas partes: s’arraighina, sa cotzina o fundhale, su truncu, rughes o ingruxadura, is cambos, is naes, is cambigiolos (coma o chimas), su corgiolu, is ogos, sa fògia, su frore, su frutu Synonyms e antonyms mata, unnu Idioms csn: prantai, pudai, inferri, segai, iscomai un'à.; su chi podet fàghere un'à.: nàschere, tènnere, crèschere, èssere in abbas, ogrire, isparare, batire, iscutinare foza, imbegrare, sicare; sere, pasare suta de un'àrbure = acanta, suta de is cambus e nais; s'àrburi si pesat dereta = tirat meda a in artu, creschet meda de artària; àrburi genealógicu = s'arereu, sos de una famíllia gai comente benint unu ifatu de s'àteru cussiderados in tempos longos, de generatzione in generatzione; fàghere s'àrbure ritza, o àrbure arta = fai s'àrburi de s'arenada, o de sa nai, fàghere su palone, pesàresi ritzu ponindhe sas manos (sa conca puru) in terra e sos pes in artu Sentences àlvure amigu meu, càrrigu de música suta de sas manos de su bentu (S.Baldino)◊ s'abe giughet su pódhine de un'àrvure a s'àteru ◊ su fogu s'est inchessau a sas àrvules mannas ◊ cust'àrvore ch'est artu meda ◊ su logu fit totu àrbures mannas ínnidas chi no aiant proadu mai bistrale Etymon ltn. arbore(m) Translations French arbre English tree Spanish árbol Italian àlbero German Baum.
albèrgo, albèrgu , nm: arbergu Definition logu fatu apostadamente po allogire gente, istràngios, a crocare, a pagamentu, po bisóngiu e po disaogu Sentences a is albergus, po totu su mesi de austu, turistas no ndi dhis at a mancai Scientific Terminology bdh Translations French hôtel English hotel Spanish hotel Italian albèrgo German Gasthof, Hotel.
albèschere abbrèschere
albéschida abbréschida
albeschidólza, albeschidólzu, albeschidòrza, albeschidórzu abbreschidòrza
albeschíre , vrb: avreschire Definition cumenciare a fàere die, fàere die / avreschindhe a… = su note tra una die e un'àtera a parte de pudhiles Synonyms e antonyms abbrèschere, illuchèschere, illughintinare, ispanigai, obbrèsciri | ctr. iscorigai Sentences est albeschindhe die ◊ cantat sos lugores de s'istiu e totu sa bellesa de sas istellas dógnia avreschire chi lis dat s'adiu ◊ albéschidu o no albéschidu che essimus! (Z.Porcu) 2. su vintoto avreschindhe a vintinoe, su note in abrile amus cantadu (Sozu) Scientific Terminology sdi.
albescidólgiu, albescidórgiu abbreschidòrza