abentàu , agt Definition nau de unu, chi no est giaendho atentzione, chi est totu pigau pentzandho in àteru Synonyms e antonyms allabentau, illabentau, isagherau, sbeliau | ctr. atentu.
abentíre , vrb Synonyms e antonyms arrepentire, ibentie, impudare, penentire* Sentences si Maria mi cheret, zeo za dha cherzo e no si ndhe piat mancu abentire! (M.Deiana)◊ no ndhe dh'aio fata abentire: sa sennora dh'aio fatu fàere!
abentuài , vrb: bentulai*,
ventulare Definition
fàere bentu, aera, pesare in artu cosa a manera de pigare bentu; mòvere o fàere che bentu
Synonyms e antonyms
ibentulai,
ispagiare
/
isperditziai,
sparessi
Sentences
fiat abentuendusí cun su ventàgliu ◊ custa est s'ora de abentuai! ◊ su trigu beniat trebau e abentuau
2.
e cantu atrautzadas de febi sena de bentu as dépiu abentuai!
Translations
French
aérer
English
to air
Spanish
aventar,
airear
Italian
aereare
German
lüften.
abentuliàda , nf Definition trubbada o nue de bentu, puburedha de bentu Synonyms e antonyms bentulada, irfrusada, isulvilada.
abentuliàe , vrb Synonyms e antonyms abentuai.
abèrbus abbrébius
aberènza , nf Definition
genia de erruca (e calagasu) chi si papat sa chera de s'abe in is casidhos
Synonyms e antonyms
arrenze,
ramedha,
tanzolu
Scientific Terminology
crp, galleria mellonella
Etymon
srd.
Translations
French
fausse teigne de la cire
English
greater wax moth
Spanish
tiña,
polilla de la cera
Italian
tignòla dell'àrnia,
càmola del miele
German
große Wachsmotte
aberguàre abberguàre
abericúngia, aberigúngia abbericúngia
abèrrere, abèrri abbèrrere
aberrigúngia, aberrigúnza abbericúngia
abèrriri abbèrrere
abertài , vrb: abetai,
ibertare Definition
istare o abbarrare cun s’idea chi ccn. o calecuna cosa bèngiat o acontessat, si averet / abetau siast! = ispeta!
Synonyms e antonyms
aisetare,
aispetare*,
arreare,
aspeare,
asseare 1,
firmai,
ispetare,
tratèniri
Sentences
seus abetendidhu, ma no est lómpiu ◊ chi estus abetau sa essida de su soli si fut tocau de cúrriri! ◊ sciadadedha, s'isposa, tenit ora abetendu!…◊ totus abetamus custa dí po arriciri giogus ca assinunca no si ndi comporànt
2.
abetau siast, no ti ndi andis innantis de s'ora! ◊ ah, balla, immó fusta abetara, lah!…
Translations
French
attendre
English
to wait for
Spanish
esperar
Italian
aspettare,
attèndere
German
warten.
abèrtere abbèrtere
abértia , nf: avértia,
avértida Definition
cosa chi si narat po avertimentu / istare o abbarrare a s'avértida, andai, ponnirisí a s'avértia = castiendi e aspetendi po ccn. cosa chi podit o depit acontèssiri
Synonyms e antonyms
abbertimentu
Sentences
su babbu l'at fatu totu sas avértidas innantis de si ndhe andhare, a su fizu
2.
bona, cussa cane: istat sempre a s'avértida ◊ abarra a s'avértida, ca cussa tzarpedhera est giai in punta de paradori! ◊ ista a s'avértida ca a tale ora assuprimus e nos depes azuare!
Etymon
srd.
Translations
French
alerte,
avertissement
English
warning
Spanish
alarma,
advertencia
Italian
allérta,
avvertènza
German
aufgepaßt,
Aufmerksamkeit,
Vorsicht.
abertiméntu abbertimentu
abertíre , vrb: avertire, avertiri Definition nàrrere cosa po avertimentu, apretzetandho, o fintzes po fàere ischire ccn. cosa de pònnere in contu; su si acatare de ccn. cosa, cumprèndhere, connòschere ccn. cosa Synonyms e antonyms abbèrtere, abbisare 1 Sentences bos averto una cosa pro chi no bos aturdat su chi at a sutzèdere ◊ si avertit sa populatzione chi a sas tres si serrat s'abba 2. e as avértiu e chini totu dhui est? 3. si avertiat de motores e de machinàrios imbentaos a novu Etymon itl. avvertire.
abértiu , pps: avértidu,
avértitu,
avértiu Definition
de abèrtere, de avèrtere; chi istat o est a s'avértida
Synonyms e antonyms
abbisadu,
abbistu
Translations
French
averti
English
warned
Spanish
advertido
Italian
avvertito
German
gewarnt sein.
abértu abbéltu
abértula , nf: béltula* Definition genia de istrégiu téssiu (mescamente de lana), a duos fodhes o busciacas mannas de pònnere in s'àinu (una a cada bandha), in su cuadhu, a codhu, po ingòllere cosa.