balódru babórdu
balòna ballòna
balórdu babórdu
balòre , nm: valore* Definition su de bonu chi podet tènnere una cosa, cunsiderau fintzes, ma no sèmpere, coment'e prétziu contau in dinare Synonyms e antonyms bàlida, balimentu / prétziu.
balòssa , nm Definition ómine furbu, trassas malas ma tontu puru.
balossàda , nf Definition
fatura de balossos
Synonyms e antonyms
balossímini,
lollúghine,
tonteria
Etymon
srd.
Translations
French
bêtise
English
stipidity
Spanish
sosería
Italian
stupidàggine,
stupidata
German
Dummheit.
balossímini , nm Definition
cosa o fatura de balossos, de ballalloes
Synonyms e antonyms
balossada,
fertúmene,
tonteria,
tortidúghine
| ctr.
abbiléntzia,
abbistesa
Etymon
srd.
Translations
French
stupidité,
bêtise
English
foolishness
Spanish
estupidez
Italian
stupidità,
cretinerìa,
citrullàggine
German
Blödsinnigkeit.
balòsso, balòssu , agt, nm Definition
chi o chie est pagu abbistu, bambiocu
Synonyms e antonyms
babbalocu,
ballalloe,
biobba,
gingiorre,
scimpri,
sciolocau,
tolondro,
tontu
| ctr.
abbistu,
àbbile 1
Sentences
de óminis nci nd'est tontus, intelligentis, furcas, balossus, bonus e malus ◊ no teniat gana de abarrai fadendi s'ampuecala in sa passillada coment'e una balossa in mesu de genti prus balossa puru
Scientific Terminology
ntl
Translations
French
stupide,
bête,
idiot
English
stupid
Spanish
estúpido,
necio,
cretino
Italian
stùpido,
cretino
German
dumm,
Tölpel.
bàlsa , nf: baltza,
bàrcia,
barsa,
bartza,
brassa,
bratza Definition
genia de lacu mannu o poju a pranta retangulare po dhue prènnere abba; genia de fossu, de sa matessi forma, po pònnere crachina imbartzada / min. bartzita, bratzichedha; bartza po iscagiare cartzina = bartza inue si ammesturat abba a sa crachina rude (de betare a unu fossu)
Synonyms e antonyms
barchile,
bràtziga,
lacu
Sentences
in s'ortu bi cheret sa bartza pro collire s'abba ◊ chin sa líssia si fachiat sa bocada in sa brassa
Scientific Terminology
stz
Etymon
spn.
balsa
Translations
French
bassin
English
pond
Spanish
pilón
Italian
vasca
German
Becken.
balsamíglia , nf Definition
genia de erba po bellesa, bona po cura
Synonyms e antonyms
belladonna,
caranzu
Scientific Terminology
rbc, Impatiens balsamina
Translations
French
balsamine
English
garden balsam
Spanish
balsamina
Italian
begliòmini
German
Gartenbalsamine.
bàlsamu , nm: bràssamu,
bàltzamu Definition
genia de meighina o de profumu; cosa bona meda, chi faet bene
2.
est unu bràssamu, custa cosa: bufadila! ◊ bràssamu no mi ses ma fritu nie!
Translations
French
baume
English
balsam
Spanish
bálsamo
Italian
bàlsamo
German
Balsam.
baltànte , avb, agt, nm: abbastante,
bastante,
bastantes,
bastanti 1 Definition
chi bastat, chi est meda (fintzes chi est tropu), chi giughet fortza
Synonyms e antonyms
briosu,
forte
Idioms
csn:
ómine b. = ómine de cabbale, chi si catzat su sonnu, chi triballat; bastante chi… = bastus chi…
Sentences
no lu podimus piús bajulare: bastante cantu l'amus peleadu! ◊ dèu no pràngiu prus: apu prantu bastanti! ◊ isse l'istimat bastante ◊ bastante cantu ch'est vénnidu: aite che torrat?!
2.
mancari betzu so ancora bastante ◊ cussu est bastante che leone ◊ su becu nighedhu est su prus bastante de sa chedha ◊ inoche vos sezis tratesos su bastantes ◊ isse aggarrait ómines prus bastantes de issu e los istrumpait a terra ◊ unu fundu de tamatas a is gianas dhis est bastanti po umbrai
3.
eo abbratzo cuntentu sa cadena, bastante chi a issa consoledas
Etymon
srd.
Translations
French
suffisant,
ce qui suffit
English
sufficient
Spanish
suficiente,
bastante
Italian
sufficiènte,
bastévole
German
genügend,
ausreichend.
baltàre , vrb: abbaltare,
bastai,
bastare Definition
nau de css. cosa, chi dhu'est su tanti chi serbit o chi si bolet; dhu narant po abbasciare puru
Synonyms e antonyms
abbassiare,
cabai,
falare,
lòmpere
| ctr.
faltare,
mancai
Idioms
csn:
bastat, bastu chi, bastet, bastit chi… = itl. purchè, bastus chi… ; bastare tiat!… = no abbastat mai, no est possíbbili chi abbastit
Sentences
custu pane bastat pro duos una die ◊ su dinari chi balanzat no li bastat pro totu su mese ◊ su sale chi as betadu a sa padedha bastat ◊ po fai totu custu trabballu no mi bastat su tempus ◊ cussu est malu, bastat a nàrrere chi est un'arga!
2.
seus bastaos in pagas dies
3.
faghe comente cheres, bastu chi andhes! ◊ su mascu apretau, bastit chi siat foras de cuili, romigat pani mancai amucorau! ◊ de sa genti no m’importat, bastat chi siat prena sa brenti ◊ ti ndi dongu una de is mias, bastat chi ti citas
4.
bastare tiat un'ómine solu a campare totu cussa zente!…◊ bastare tiat cudhu cantighedhu de robba a fagher bestires a totugantos!…◊ bastare tiat, su dinari, a comporare totu su chi amus in gana!…
Surnames and Proverbs
prb:
a chini no dhi bastat su pagu, cun su meda no fait nudha
Etymon
ltn.
bastare
Translations
French
suffire
English
to be enough
Spanish
bastar,
alcanzar
Italian
bastare
German
genügen,
ausreichen.
baltassàrru , nm: batasarru Definition persona odiosa Etymon itl. Baldassarre.
baltiòne , nm: bastione,
bastioni Definition
òpera manna, genia de muràllia, po bardare ccn. logu, citade o àteru; in Castedhu est una partza in artu, a muragliones artos cun iscalera manna
Synonyms e antonyms
balualdu
Sentences
intertantu fint sos bastiones pro ti retzire apuntendhe cannones
Translations
French
bastion
English
bastion
Spanish
bastión
Italian
bastióne
German
Bastion.
bàltza bàlsa
baltzalòne , nm: barcellone, barracellone Definition genia de cadhàrgiu postu coment'e braxeri, unu pagu in artu de dhue pòdere pònnere braxeri cun fogu asuta, ue ponent sa chera iscagiada de mantènnere budhia po dhue intrare a mesu una genia de pratu chi calat in talliola cun is loghíngios apicaos totu a inghíriu po che dhos afundhare in sa chera a manera de si ndhe prènnere: candho su pratu si che inartat, sa chera iscagiada si betat de pitzu a dónnia loghíngiu po dhu sighire a ingrussare fintzes a fàere sa candhela Scientific Terminology stz.
bàltzamu bàlsamu
baltzàna , nf: baltzanu 1 Definition
genia de arrefortzu chi si ponet in is oros de bestimentu (ma fintzes po bellesa)
Synonyms e antonyms
ghilone,
poja,
roedu
Scientific Terminology
cst, bst
Etymon
itl.t
balzana
Translations
French
volant
English
flounce
Spanish
volante,
faralá
Italian
balza
German
Falbel.
baltzanéri , agt Synonyms e antonyms
baltzanu
Sentences
deo no naro chi no sias bella, però ses vitziosa e baltzanera
Scientific Terminology
ntl
Translations
French
drôle
English
odd
Spanish
raro
Italian
balzano
German
weißgestreift,
wunderlich.