abbarballài , vrb: abbraballai,
abbrabballai Definition
abbarrare o fàere incantau, a buca aperta, coment’e chie no est cumprendhendho nudha
Synonyms e antonyms
abbabballocai,
abbambanai,
indormiscai
/
sansiae
Sentences
s'isposa dh'at abbarballau
Etymon
itl.
abbarbagliare
Translations
French
retomber en enfance
English
to become stupid
Spanish
embelesarse,
encantarse
Italian
incantarsi
German
verdummen.
addrollíu , pps, agt Definition
de addrollire
Synonyms e antonyms
allacanadu,
disartoriadu,
illaéndhidu,
isbriadu,
iscinigau
2.
est addrolliu de su trabballu
Translations
French
gâteux
English
stupid
Spanish
trastornado
Italian
rimbecillito
German
verdummt.
allollojài , vrb Synonyms e antonyms
abballalloare,
allochiai,
atolondrai
Etymon
srd.
Translations
French
s'abêtir
English
to make stupid
Spanish
alelarse
Italian
diventare stùpido
German
dumm werden.
arrembambíu , agt: rembambitu Definition
chi istat sèmpere naendho cosas de pagu contu, isciolórios, chentza cabu
Synonyms e antonyms
irbambiadu
Translations
French
gâteux
English
stupid
Spanish
bobo,
chocho
Italian
rimbambito
German
verblödet.
balòsso, balòssu , agt, nm Definition
chi o chie est pagu abbistu, bambiocu
Synonyms e antonyms
babbalocu,
ballalloe,
biobba,
gingiorre,
scimpri,
sciolocau,
tolondro,
tontu
| ctr.
abbistu,
àbbile 1
Sentences
de óminis nci nd'est tontus, intelligentis, furcas, balossus, bonus e malus ◊ no teniat gana de abarrai fadendi s'ampuecala in sa passillada coment'e una balossa in mesu de genti prus balossa puru
Scientific Terminology
ntl
Translations
French
stupide,
bête,
idiot
English
stupid
Spanish
estúpido,
necio,
cretino
Italian
stùpido,
cretino
German
dumm,
Tölpel.
baosàtzu , nm Definition
unu chi istat cun s'abbau calandho che is criaduras, ca est che pipiu etotu mancari mannu
Synonyms e antonyms
bambioco,
baosone,
deleadu,
locu,
solocu
Scientific Terminology
ntl
Etymon
srd.
Translations
French
sot,
stupide
English
stupid
Spanish
bobo,
necio
Italian
stòlido,
stùpido
German
Tölpel.
bistónchinu , agt Definition
chi est trotu e bistrotu; nau de gente, chi no ndhe faet una bona, bene
Synonyms e antonyms
atortiau,
doltu,
garronosu,
rémbinu
/
bambioco,
bambu,
biondu,
biorru,
biscioncu,
bisónchinu,
braballu
Etymon
srd.
Translations
French
tordu,
tortueux,
sot
English
crooked,
winding,
stupid
Spanish
torcido
Italian
stòrto,
tortuóso,
stòlido
German
krumm,
gewunden dumm.
bucallòto, bucallótu, bucalótu , agt, nm: bucarotu Definition
tontatzu, chi est pagu abbistu
Synonyms e antonyms
babbalocu,
bibbillocu,
bucabbentu,
bucamindotu,
gingiorre,
tolondro
Sentences
pro dare su votu a unu bucallotu de s'ischeda ndhe fato unu zirotu e poi bi l'ataco a su chervedhu! ◊ ancora esistit calchi bucalloto chi l'adorat che unu santu in bida
Etymon
srd.
Translations
French
stupide,
bête,
idiot,
balourd,
nigaud
English
stupid,
dullard
Spanish
estupido
Italian
stùpido,
balórdo
German
dumm,
Tölpel.
dròdha, dròdhe , agt: drolle,
drollo,
drolloi,
drollu,
drou Definition
chi istat a trascuru in su bestimentu, unu de pagu giudu, chi si lassat pigare in giru o chi credet totu, chi no giughet crabbu / língua drolla = limba coment’e leada, chi no foedhat bene
Synonyms e antonyms
ciarollu,
cocollodho,
dangallone,
dàngaru,
giangalloi,
immalisciadu,
isconfusu,
scanciofau,
sgangagliau
Sentences
drodha, boles a ti nàrrede totu deo?! ◊ cussu fut un'ómini drollu e tontu ◊ no bastat ischifosu e mi naras drollo puru: arratza de arrespetu!…
2.
dhi at infromigau totu sa camba, unu bratzu, sa faci a una parti e fintzas sa língua drolla portàt ◊ chi portas sa manu drolla, lassa sonai su sulitu a un'àturu!
Etymon
ctl.
drolle
Translations
French
négligé,
naïf,
sot
English
stupid,
naive,
slovenly
Spanish
desaliñado,
descuidado
Italian
sciatto,
ingènuo,
babbèo
German
nachlässig,
einfältig.
gadhighinósu , agt: cadhighinosu Definition
chi giughet cadhighinzu o badhine in conca, chi no est tanti giustu de conca, chi faet calecunu machiore
Synonyms e antonyms
alivertu,
badhighinosu,
badhinosu,
irdollocau,
irvaliotzau,
iscaltaredhadu,
macocu,
mériu,
pertocadu,
stolocau
Etymon
srd.
Translations
French
loufoque,
sot
English
crazy,
stupid
Spanish
chiflado
Italian
pazzòide,
scémo
German
verrückt.
gingiòrre, gingiòrro , nm Definition
unu tontatzu
Synonyms e antonyms
babbalocu,
galabboi,
tolondro
Translations
French
balourd,
nigaud
English
stupid
Spanish
tonto
Italian
balórdo,
stùpido
German
Dummkopf.
iscantaràdu , pps, agt: iscanteradu Definition
de iscantarare
Synonyms e antonyms
irbambiadu,
irbentiadu
/
cdh. scantaratu
2.
istaiat pedindhe cun boghe iscantarada e piuncosa ◊ macaca, ite ratza de teraca iscantarada!…◊ tenet rejone su díciu de babbai: iscantarados sunt sos betzos mannos ◊ ohi s'iscantarada conca mia! ◊ totu su chi mi essit dae laras no sunt boghes de bandhu iscantaradu!
3.
cudh'ària iscantarada de s'ierru no s'intenniat prus in ossos (A.Cossu)
Translations
French
insensé,
gâteux
English
senseless,
stupid
Spanish
chocho
Italian
insensato,
rimbambito
German
unbesonnen,
kindisch.
isènte , agt, nm: isentu,
ixente Definition
chi o chie tenet de naschia pecu mannu a sa carena, o fintzes chi at tentu dannu mannu de dh'àere istrupiau; chi est chentza cabu in manera grave de no bàlere de conca
Synonyms e antonyms
diculau,
imprestile,
irvàlitu,
iscalfante,
isentiau,
istropiadu,
lertone,
tzémiu,
tzómigu
/
iscabadu,
labadu
| ctr.
àbbile 1
Sentences
fit unu chi teniat dolu de sa zente isenta ◊ cudhu isentu no si abbalet mancu a si bufare abba, a solu
2.
deghe piciocas ant leadu sas làmpanas e sunt andhadas a atopare su cojadu nou: chimbe fint isentas e no ant leadu s'ozu, chimbe fint sàbias e ant leadu s'ozu puru paris cun sas làmpanas
Translations
French
invalide,
inepte
English
disable (person),
stupid,
fool,
incompetent
Spanish
minusválido,
estúpido,
tonto
Italian
invàlido,
inètto,
stúpido
German
invalide,
untüchtig,
albern
scióncu , nm, agt: iscioncu* Definition
chi o chie est conchilébiu, pagu de giudu, chi no est tanti giustu de conca
Synonyms e antonyms
ammadredhadu,
innóchidu,
scimpri,
tontassu
/
abbaunzu,
peca 1
Idioms
csn:
fai su s. = fàghere cosa chi andhat tropu male, dannu, (nadu de duos ammorados: pònnere ràida sa fémina innantis de cojare); ischertzus scioncus = brullas malas; fai cropu e scioncu = chentza grabbu, in manera isazerada, a sa maconatza
Sentences
no fait a arriri mancu a unu scioncu ◊ pòberu scioncu, ita creis, ca unu pisci de cussu manniori tengat ganas de si firmai inguni po comodidadi tua? ◊ cussa frasi scionca ofendit
2.
po si lassai cojai, mamma, eus imbentau chi emus fatu su scioncu ◊ custus pretendint de fai su scioncu e poi is fillus si dhus depint mantenni is atrus
3.
scioncas abbétias lasseus, ca a mama morendi bieus! ◊ cussa est genti scionca ◊ castiai aundi arribbat sa fémina scionca, a narri ca est fastigendi cun mimi e mancu dha connòsciu!◊ ma càstiai custu, fait cropu e scioncu!
Translations
French
sot
English
stupid,
fool
Spanish
estúpido
Italian
stùpido
German
dumm.
tzancarronàda , nf: ciancarronada Definition
aconcada maca, fatura de tzancarrones
Synonyms e antonyms
aconcada,
acucada,
garrafatoni,
isconcata,
isconchinada,
meleda
/
cdh.tzancarrunata,
ttrs. tzancarrunada
Etymon
srd.
Translations
French
faute grossière,
balourdise
English
big mistake,
stupid act
Spanish
disparate,
imprudencia,
falta
Italian
cólpo di tèsta,
gròsso sbàglio,
spropòsito,
balordàggine
German
unbesonnene Handlung,
grober Fehler,
Dummheit.