Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

allabentàre , vrb rfl Definition essire allabentaos Synonyms e antonyms illabentare Etymon srd. Translations French devenir bête, s'étourdir, se distraire English to become careless, fool, reckless Spanish volverse bobo, atolondrado Italian diventare sciòcco, sventato, sbadato German leichtsinnig, zerstreut werden.

bacòco, bacòcu , agt, nm: bacucu Definition bambu de conca, pagu sàbiu Synonyms e antonyms isaliadu, isàpidu, macoco, nuscentri | ctr. abbistu, sàbiu Surnames and Proverbs smb: Bacuccu Etymon itl. bacocco Translations French bête, sot, fade English fool Spanish soso Italian scioccherèllo German Tölpel.

bambàrru , agt Synonyms e antonyms babbaocu, baliodha, bichimmeo, bucalloto, gingiorre, isaliadu, issemechiau, làvinu, nuscentri, prantamone, tolondro Scientific Terminology ntl Etymon srd. Translations French bête, sot, stupide English fool Spanish necio, bobo Italian sciòcco German dumm.

befài , vrb: abbefare, befare, befiare Definition pigare a befa, erríere de àtere unu pagu a disprétziu Synonyms e antonyms abbilgonzare, abbirgonzire, bufonai, ciacotai, ilvilgonzare, sbregungiri Sentences a issu totus dhu befant ◊ si aiat gana de si ndhe befare, sa sorte, mi podiat fàghere macu! ◊ cussu si béfiat de su male anzenu: si aiat abbaidadu a su sou!…◊ sunt befendhe de s'unu e de s'àteru e no si abbàidant mai a carrones!◊ su ponidori de fogu est finas cussu chi befat is atrus cun sa limba Translations French se moquer de quelqu'un, de quelque chose English to make a fool of s.o. Spanish burlarse, mofarse, befarse de algo o alguien Italian farsi bèffa di qlc., di qlcs German verspotten, auslachen.

bufonài , vrb: bufonare Definition pigare a unu a errisu, a brullas, a cullonu, a bregúngia, a befa Synonyms e antonyms abbefiare, befai, brugliare, ciascare, collonare Sentences ti ses bufonadu de tanta zente, tue! ◊ a bufonare cun su fogu est comente a si chircare sa morte ◊ bos ndhe sezis bufonendhe, de isse ◊ peri su babbu at bufonau a su fizu prus mannu ca fit galu a códias a si cojubare Etymon itl. buffonare Translations French bouffonner, plaisanter English to play the fool, to laugh at Spanish vacilar Italian burlare, buffoneggiare German verspotten, Possen reißen.

impiocài , vrb Definition pigare a ingannu Synonyms e antonyms abbovai, abbuvonare, coglionai, coluvronare, imbusterai, imbuvonare, improsae, ingannai, mariolare, mariotare, piocai, scafai, trampai Sentences narat tantis bellus fuedhus po impiocai sa genti, ca estt unu grandu imbrollioni e improsat a totus ◊ agatant sempri sa manera de s'impiocai cun prumissas de malu pagadori Etymon srd. Translations French duper English to fool Spanish embaucar, embrollar Italian imbrogliare German betrügen.

innóchidu , agt, nm Definition tontu, chi o chie no faet atentzione, bambu, chi no si acatat chi is àteros funt cullonandhodhu Synonyms e antonyms ballalloe, galabboi, nocoronzu, scimpri, scioncu, tontarrone / ttrs. santunnoce | ctr. abbistu Sentences su maghiarzu trateit sos duos innóchidos in làgrimas de ternura, subratotu candho l'intregheint una bertuledha de cosas bonas ◊ bois sezis innóchidas e istenoradas! Etymon srd. Translations French stupide English daft, fool Spanish estúpido Italian fésso, stùpido German dumm.

isaliàdu , agt Definition chi no portat salia, sale, o sustàntzia; chi faet is cosas cun pagu atentzione Synonyms e antonyms babbaocu, bacocu, bambarru, barbuliscu, isàpidu, issemechiau | ctr. abbistu, acabadu, atentzionadu, cabosu Sentences no cumprendho chi un'isaliadu e mesu matracheri, ridíndhesi de totu, mi domandhet su votu pro èssere deputadu o cussizeri! (M.Sanna)◊ ma ses macu isaliadu, mih! Etymon srd. Translations French sot English fool Spanish bobo, tonto Italian sciòcco German dumm, fad.

isàpidu , agt: isciàpidu, isciàpiru, issàpidu, ixàpidu, sciàpidu Definition nau de cosa de papare, chi no tenet sabore, o ndhe giughet pagu o de pagu contu; nau de gente, chi est de ideas metzanas, chi narat irbéntios, chi portat pagu giudítziu Synonyms e antonyms issaltzidu / babbaocu, bacocu, bambarru, bambu, illavadu, isaliadu, issemechiau, làvinu, nuscentri | ctr. sàbiu Sentences de cantu est durche est fintzas isàpidu 2. mi ant dadu unu maridu coconeri, issàpidu e lezeri chi mi contat donzi cosa ◊ cussa est una vida issàpida e metanza ◊ est a s'arrejona arrejona contendhe calchi istrallera ixápida Etymon itl. sciàpito Translations French fade, sot English insipid, fool Spanish soso Italian insìpido, sciòcco German fad, dumm.

isènte , agt, nm: isentu, ixente Definition chi o chie tenet de naschia pecu mannu a sa carena, o fintzes chi at tentu dannu mannu de dh'àere istrupiau; chi est chentza cabu in manera grave de no bàlere de conca Synonyms e antonyms diculau, imprestile, irvàlitu, iscalfante, isentiau, istropiadu, lertone, tzémiu, tzómigu / iscabadu, labadu | ctr. àbbile 1 Sentences fit unu chi teniat dolu de sa zente isenta ◊ cudhu isentu no si abbalet mancu a si bufare abba, a solu 2. deghe piciocas ant leadu sas làmpanas e sunt andhadas a atopare su cojadu nou: chimbe fint isentas e no ant leadu s'ozu, chimbe fint sàbias e ant leadu s'ozu puru paris cun sas làmpanas Translations French invalide, inepte English disable (person), stupid, fool, incompetent Spanish minusválido, estúpido, tonto Italian invàlido, inètto, stúpido German invalide, untüchtig, albern

lèra , nf: allera, léria Definition chistionu chentza imprastu, cosa chi si narat tanti po erríere; cosa chi noghet, ch'istrobbat Synonyms e antonyms arréula, atrecu, befa, bisera, ciacota, cionfra, deleu, dellezu, dríngula, iscàranu, iséria, laredha, mofa, siera Idioms csn: giúghere a léria = leare a menisprésiu, a befe; èssere cotu a l. = imbriagu pérdiu, a una ciodha; fàgheresi a l. = imbriagàresi, fàgheresi a befe de s'imbriaghera Sentences fit cuntentu ca lu picabant a cassa, mancari fachèndheli sas pejus leras ◊ mi faghet dogni befe e dogni lera ◊ sos pòveros no si giughent a léria! ◊ a búfidos che fodhe, zughet sos primones a lera de s'apretu 2. sas leras sunt bochindhe pisches e aes ◊ pojos e funtanas fint a lera, luados dae sa pesta ◊ ma est una lera, cussu, lah: o si ndi andat o nci dhu bogu! Surnames and Proverbs smb: Lera Translations French papotage, raillerie English chat, cheat, fool Spanish tontería, befa Italian chiàcchiera sciòcca, bèffa German Schwatz.

minciàle, minciàli , nm Definition unu chi si lassat cullonare, chi totus dhu cullonant Synonyms e antonyms babbaocu, baliodha, bichimmeo, bovo, bucalloto, gingiorre, minchilloni, minchione, mindrónguru, tolondro Sentences nois semus sos sólitos minciales coglionados in modu diplomàticu ◊ mal'apat e mascu, sempri atumbendi: ma chi no t'iscorramu emu a èssi minciali! Translations French bête, sot English fool Spanish bobo Italian sciòcco German Dummkopf.

scióncu , nm, agt: iscioncu* Definition chi o chie est conchilébiu, pagu de giudu, chi no est tanti giustu de conca Synonyms e antonyms ammadredhadu, innóchidu, scimpri, tontassu / abbaunzu, peca 1 Idioms csn: fai su s. = fàghere cosa chi andhat tropu male, dannu, (nadu de duos ammorados: pònnere ràida sa fémina innantis de cojare); ischertzus scioncus = brullas malas; fai cropu e scioncu = chentza grabbu, in manera isazerada, a sa maconatza Sentences no fait a arriri mancu a unu scioncu ◊ pòberu scioncu, ita creis, ca unu pisci de cussu manniori tengat ganas de si firmai inguni po comodidadi tua? ◊ cussa frasi scionca ofendit 2. po si lassai cojai, mamma, eus imbentau chi emus fatu su scioncu ◊ custus pretendint de fai su scioncu e poi is fillus si dhus depint mantenni is atrus 3. scioncas abbétias lasseus, ca a mama morendi bieus! ◊ cussa est genti scionca ◊ castiai aundi arribbat sa fémina scionca, a narri ca est fastigendi cun mimi e mancu dha connòsciu!◊ ma càstiai custu, fait cropu e scioncu! Translations French sot English stupid, fool Spanish estúpido Italian stùpido German dumm.