balódru babórdu
balòna ballòna
balórdu babórdu
balòre , nm: valore* Definizione su de bonu chi podet tènnere una cosa, cunsiderau fintzes, ma no sèmpere, coment'e prétziu contau in dinare Sinonimi e contrari bàlida, balimentu / prétziu.
balòssa , nm Definizione ómine furbu, trassas malas ma tontu puru.
balossàda , nf Definizione
fatura de balossos
Sinonimi e contrari
balossímini,
lollúghine,
tonteria
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bêtise
Inglese
stipidity
Spagnolo
sosería
Italiano
stupidàggine,
stupidata
Tedesco
Dummheit.
balossímini , nm Definizione
cosa o fatura de balossos, de ballalloes
Sinonimi e contrari
balossada,
fertúmene,
tonteria,
tortidúghine
| ctr.
abbiléntzia,
abbistesa
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
stupidité,
bêtise
Inglese
foolishness
Spagnolo
estupidez
Italiano
stupidità,
cretinerìa,
citrullàggine
Tedesco
Blödsinnigkeit.
balòsso, balòssu , agt, nm Definizione
chi o chie est pagu abbistu, bambiocu
Sinonimi e contrari
babbalocu,
ballalloe,
biobba,
gingiorre,
scimpri,
sciolocau,
tolondro,
tontu
| ctr.
abbistu,
àbbile 1
Frasi
de óminis nci nd'est tontus, intelligentis, furcas, balossus, bonus e malus ◊ no teniat gana de abarrai fadendi s'ampuecala in sa passillada coment'e una balossa in mesu de genti prus balossa puru
Terminologia scientifica
ntl
Traduzioni
Francese
stupide,
bête,
idiot
Inglese
stupid
Spagnolo
estúpido,
necio,
cretino
Italiano
stùpido,
cretino
Tedesco
dumm,
Tölpel.
bàlsa , nf: baltza,
bàrcia,
barsa,
bartza,
brassa,
bratza Definizione
genia de lacu mannu o poju a pranta retangulare po dhue prènnere abba; genia de fossu, de sa matessi forma, po pònnere crachina imbartzada / min. bartzita, bratzichedha; bartza po iscagiare cartzina = bartza inue si ammesturat abba a sa crachina rude (de betare a unu fossu)
Sinonimi e contrari
barchile,
bràtziga,
lacu
Frasi
in s'ortu bi cheret sa bartza pro collire s'abba ◊ chin sa líssia si fachiat sa bocada in sa brassa
Terminologia scientifica
stz
Etimo
spn.
balsa
Traduzioni
Francese
bassin
Inglese
pond
Spagnolo
pilón
Italiano
vasca
Tedesco
Becken.
balsamíglia , nf Definizione
genia de erba po bellesa, bona po cura
Sinonimi e contrari
belladonna,
caranzu
Terminologia scientifica
rbc, Impatiens balsamina
Traduzioni
Francese
balsamine
Inglese
garden balsam
Spagnolo
balsamina
Italiano
begliòmini
Tedesco
Gartenbalsamine.
bàlsamu , nm: bràssamu,
bàltzamu Definizione
genia de meighina o de profumu; cosa bona meda, chi faet bene
2.
est unu bràssamu, custa cosa: bufadila! ◊ bràssamu no mi ses ma fritu nie!
Traduzioni
Francese
baume
Inglese
balsam
Spagnolo
bálsamo
Italiano
bàlsamo
Tedesco
Balsam.
baltànte , avb, agt, nm: abbastante,
bastante,
bastantes,
bastanti 1 Definizione
chi bastat, chi est meda (fintzes chi est tropu), chi giughet fortza
Sinonimi e contrari
briosu,
forte
Modi di dire
csn:
ómine b. = ómine de cabbale, chi si catzat su sonnu, chi triballat; bastante chi… = bastus chi…
Frasi
no lu podimus piús bajulare: bastante cantu l'amus peleadu! ◊ dèu no pràngiu prus: apu prantu bastanti! ◊ isse l'istimat bastante ◊ bastante cantu ch'est vénnidu: aite che torrat?!
2.
mancari betzu so ancora bastante ◊ cussu est bastante che leone ◊ su becu nighedhu est su prus bastante de sa chedha ◊ inoche vos sezis tratesos su bastantes ◊ isse aggarrait ómines prus bastantes de issu e los istrumpait a terra ◊ unu fundu de tamatas a is gianas dhis est bastanti po umbrai
3.
eo abbratzo cuntentu sa cadena, bastante chi a issa consoledas
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
suffisant,
ce qui suffit
Inglese
sufficient
Spagnolo
suficiente,
bastante
Italiano
sufficiènte,
bastévole
Tedesco
genügend,
ausreichend.
baltàre , vrb: abbaltare,
bastai,
bastare Definizione
nau de css. cosa, chi dhu'est su tanti chi serbit o chi si bolet; dhu narant po abbasciare puru
Sinonimi e contrari
abbassiare,
cabai,
falare,
lòmpere
| ctr.
faltare,
mancai
Modi di dire
csn:
bastat, bastu chi, bastet, bastit chi… = itl. purchè, bastus chi… ; bastare tiat!… = no abbastat mai, no est possíbbili chi abbastit
Frasi
custu pane bastat pro duos una die ◊ su dinari chi balanzat no li bastat pro totu su mese ◊ su sale chi as betadu a sa padedha bastat ◊ po fai totu custu trabballu no mi bastat su tempus ◊ cussu est malu, bastat a nàrrere chi est un'arga!
2.
seus bastaos in pagas dies
3.
faghe comente cheres, bastu chi andhes! ◊ su mascu apretau, bastit chi siat foras de cuili, romigat pani mancai amucorau! ◊ de sa genti no m’importat, bastat chi siat prena sa brenti ◊ ti ndi dongu una de is mias, bastat chi ti citas
4.
bastare tiat un'ómine solu a campare totu cussa zente!…◊ bastare tiat cudhu cantighedhu de robba a fagher bestires a totugantos!…◊ bastare tiat, su dinari, a comporare totu su chi amus in gana!…
Cognomi e Proverbi
prb:
a chini no dhi bastat su pagu, cun su meda no fait nudha
Etimo
ltn.
bastare
Traduzioni
Francese
suffire
Inglese
to be enough
Spagnolo
bastar,
alcanzar
Italiano
bastare
Tedesco
genügen,
ausreichen.
baltassàrru , nm: batasarru Definizione persona odiosa Etimo itl. Baldassarre.
baltiòne , nm: bastione,
bastioni Definizione
òpera manna, genia de muràllia, po bardare ccn. logu, citade o àteru; in Castedhu est una partza in artu, a muragliones artos cun iscalera manna
Sinonimi e contrari
balualdu
Frasi
intertantu fint sos bastiones pro ti retzire apuntendhe cannones
Traduzioni
Francese
bastion
Inglese
bastion
Spagnolo
bastión
Italiano
bastióne
Tedesco
Bastion.
bàltza bàlsa
baltzalòne , nm: barcellone, barracellone Definizione genia de cadhàrgiu postu coment'e braxeri, unu pagu in artu de dhue pòdere pònnere braxeri cun fogu asuta, ue ponent sa chera iscagiada de mantènnere budhia po dhue intrare a mesu una genia de pratu chi calat in talliola cun is loghíngios apicaos totu a inghíriu po che dhos afundhare in sa chera a manera de si ndhe prènnere: candho su pratu si che inartat, sa chera iscagiada si betat de pitzu a dónnia loghíngiu po dhu sighire a ingrussare fintzes a fàere sa candhela Terminologia scientifica stz.
bàltzamu bàlsamu
baltzàna , nf: baltzanu 1 Definizione
genia de arrefortzu chi si ponet in is oros de bestimentu (ma fintzes po bellesa)
Sinonimi e contrari
ghilone,
poja,
roedu
Terminologia scientifica
cst, bst
Etimo
itl.t
balzana
Traduzioni
Francese
volant
Inglese
flounce
Spagnolo
volante,
faralá
Italiano
balza
Tedesco
Falbel.
baltzanéri , agt Sinonimi e contrari
baltzanu
Frasi
deo no naro chi no sias bella, però ses vitziosa e baltzanera
Terminologia scientifica
ntl
Traduzioni
Francese
drôle
Inglese
odd
Spagnolo
raro
Italiano
balzano
Tedesco
weißgestreift,
wunderlich.