cadragólu , nm Definition camminedhu a egaseogas, a caragolu.
cadragúla , nf: cardagula,
catragula Definition
tira de cosa (pedhe, àteru) chi si ponet a s'arcu de sa sedha cun d-una genia de lobu chi s'intrat asuta de sa coa de s'animale; in costúmenes de ómine, is bragas; unu chi perdet sa passiéntzia po dónnia cositedha
Synonyms e antonyms
ambraga,
arratranca,
latranga
/
cdh. catracula
/
bracas
/
latranghigultzu
2.
mastru sentza misura, mastru de cadragula!
Translations
French
culeron
English
crupper
Spanish
baticola
Italian
posolino,
sottocóda
German
Schwanzgurt.
cadrallína , nf, nm: cadrelina,
cadrullina,
caldeglina,
cardalina,
cardedhina,
cardeglina,
cardeglinu,
cardelina,
cardellina,
cardiglina,
cardulina Definition
genia de pigionedhu chi portat sa conca orrúbia, su tzugu niedhu píghidu in su gatzile e biancu in su gúturu, is pinnias in pitzu in colore de tanadu e biancas asuta cun sisias biancas e niedhas
Synonyms e antonyms
cardanera,
cardelita,
carzolina,
gallardina,
gardèglia,
passarilinu,
tzingrulina
/
cdh. caldadhina
Sentences
fintzas sa cardeglina addaghi no ti aciaras tue píulat delusa ◊ gei seis cadrallinas bellas!
Scientific Terminology
pzn, carduelis carduelis tschusii
Etymon
spn.
cardalina
Translations
French
chardonneret
English
goldfinch
Spanish
colorín,
pintacilgo
Italian
cardellino
German
Stieglitz.
cadraminciàre , vrb Definition
andhare brinchidandho, nau de is cuadhos, o de unu chi est alligru
Synonyms e antonyms
brinchillai,
brinchitare,
cadrabudhai,
cradamissare,
ischeltiare,
subesciare
Sentences
parent in silvas líbberas crabolas cadramincendhe coment'e pudhedras (B.Fiori)
Translations
French
sautiller
English
to skip
Spanish
brincar
Italian
saltellare
German
hüpfen.
cadramínciu, cadramínzu , nm Synonyms e antonyms
brinchitu,
brincu,
iscradédhiu,
issédhidu
Sentences
sos masones sunt currindhe a cadramíncios che muscados
Etymon
srd.
Translations
French
saut,
bond
English
jump
Spanish
salto
Italian
salto,
balzo
German
Sprung.
cadramíssa , nf, nm: cardamissu, catramissu Definition genia de móvia a cropu, a brínchidu; fintzes crache Synonyms e antonyms brischílliu, cadramissada, impinnada / calche, càlchida, cumerada Sentences che un'arioplanu, leat su bolu pro che imbàtere a s'altària giusta a tales chi potat bolare chene cadramissa peruna (P.Pillonca)◊ unu pudhedru mesu areste no ponet mente a su cadheri e si podet pesare a cadramissas ◊ candho ingrassas una calarina già si pesat totora a cadramissas! (Tucone) 2. sos tzocos chi s'intenniant fint sos cratamissos de sos cadhos ferratos in s'impretatu Etymon srd.
cadramissàda , nf: catramissata Definition su cadramissare; genia de cumburada chi s'animale faet inartandho ambos impare is peis de asegus, o fintzes de ananti Synonyms e antonyms brischílliu, impinnada / cumerada / brincu Sentences a s'amoratu l'arreaiat chin su coro a catramissatas chei cussu de su lèpore irfusatu dae sos canes Etymon srd.
cadramissàre , vrb: cradamissare,
cratamissare Definition
nau de un'animale (su cuadhu), pesare istrantàgiu in is peis de asegus, inartandho is de ananti; andhare a brínchidos
Synonyms e antonyms
impinnai
/
cadrabudhai,
cadraminciare
Sentences
cadramissat fatendhe in terra tres palmos de intacu
Translations
French
se cabrer
English
to rear (up)
Spanish
encabritarse,
empinarse
Italian
impennarsi (del cavallo)
German
sich bäumen.
cadramissósu , agt Definition chi faet cadramissas, chi cadredhat, nau de animale ma fintzes de gente Synonyms e antonyms cadredhosu.
cadrampoài cadrabudhài
cadrampòne , nm: cardampone,
cardamponi Definition
su cambúciu de un'animale e genia de nérbiu grussu chi portat / cardampone béciu = béciu perrai, béciu cadrudhu
Synonyms e antonyms
nébriu
2.
su feudatàriu fiat unu cardampone béciu ma ancora biatzu e corriatzu ◊ babbu tuu ti at lassau una periga de cadramponis de terras mabas!
Scientific Terminology
crn
Translations
French
tendon
English
tendon
Spanish
tendón
Italian
tèndine
German
Sehne.
cadràmpula , nf Synonyms e antonyms cadalava, cadàtola, castiaia, cixiredhu, colustídhiu, istrainabias Scientific Terminology rba Etymon ltn. calcatrippa.
cadràmula , nf Definition su frore de su crecu, de s'ogiastu Synonyms e antonyms càmula pannuga, ràmula.
cadranài , vrb Definition gherrare tra canes e gatos.
cadranànca, cadrànca cadànca
cadranchèdha , nf Definition is tzeurras chi is sèmenes (es. su trigu) sighint a bogare comente creschent Sentences apustis de sa madri, s'erba fait is cadranchedhas chi crescendi essint pillonatzus Scientific Terminology rbr.
cadranchíle, cadrancíbi cadracíli
cadranèlla , nf: canadèglia,
canadella,
canadilla,
canarèglia,
caranèglia,
granadella Definition
ampudhita chi serbit a pònnere su binu o s'abba de sa Missa
Synonyms e antonyms
ampudhita
Sentences
custas ampudhitas stau ca funt is cadranellas po fai sa missa! ◊ su predi isballiàt is canadellas pentzendu a calincun'àtara cosa ◊ óstia e càlixi santu e caranèglia de òru…
Scientific Terminology
stz, prdc
Etymon
ctl.
canadellas
Translations
French
burette
English
ampulla
Spanish
ampolla
Italian
ampollina
German
Fläschchen.
cadràngia , nf, nm: cadràngiu,
cadranza,
cardagnu,
cardàngia,
cardàngiu,
catranza Definition
brutore a meda, de tempus meda, in sa carena
Synonyms e antonyms
brutore,
cadhossímini,
caldíngiu,
muga,
sudre,
tartadhu
Sentences
fiat mortu, istendiau e fridu, prenu de friaduras e cardàngius ◊ cadebai, seu totu cadràngiu: gei nci fatzu una bella figura!…
Translations
French
ordure
English
dirt
Spanish
suciedad
Italian
lordura,
sudiciume
German
Schmutz.
cadrangiósu , agt: cardagnosu,
cardangiosu Definition
chi portat cardíngiu, cadranza, muga, brutesa
Synonyms e antonyms
brudhuinu,
butzinosu,
cacantzinu,
cadhàniu,
cadhóciu,
catragnadu,
grotzarju,
lorinosu,
massautu,
mugosu,
sodrigosu,
tetulàciu
| ctr.
límpiu,
netu
Sentences
cadrangiosu trebutzeri, presumiu, bantaxeri, bellu acabbu iat a fai cussa fémina cun issu!…
Etymon
srd.
Translations
French
malpropre
English
filthy person
Spanish
sucio,
mugriento
Italian
sudicióne
German
schmutzig.