A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

fermicósu , agt Definition chi portat greme Synonyms e antonyms bermigosu, berminigosu, sóldidu Sentences si ndhe podiant fintzas brigonzare a murruzare a nois, bisonzosos e assirilaos che porcos fermicosos, unu pedassedhu de terra pro narbone! Etymon srd.

fermisílicu fermesílicu

fermíu , agt Definition chi portat greme Synonyms e antonyms mermitu / arnau, pipionidu Sentences cussa zanna est totu fermia Etymon srd.

fermizólu , nm: bermizolu Definition greme pitichedhu; maladia chi faet sa pedhe a marcos, a fossedhos, comente sanant is essiduras / f. burdu = itl. varicèlla Synonyms e antonyms aelogu, buata, pigoni, pigota Scientific Terminology mld Etymon srd.

férnia , nf: frénia, frénnida, vérnia Definition idea istrambeca, idea chi benit a conca totinduna, muta mala; fintzes coidu, presse; a logos fintzes arrebbentu de prantu mescamente de pipiu / èssere in frénia = furighedhosu, franedigosu Synonyms e antonyms acucada, bidhídhiri, brénnia, meleda / mota, spétzia / franédiga, furighedha Sentences li est bénnida sa frénnida de che catzare cudhu ◊ li est bénnida sa frénnida e andhadu est a féminas ◊ oi si dhi est móvia sa férnia e si est postu a trabballai (E.Nieddu)◊ candu dhi movit a férnia cussu nci fúliat totu puru!◊ lassa sa frénia e tene passéntzia! Etymon itl. vernia Translations French inspiration English inspiration Spanish inspiración, prisa Italian ispirazióne, èstro German Inspiration, Eingebung, Erleuchterung, Einfall, Laune.

ferósu , agt Definition chi no est sanu, ma nau fintzes in su sensu de fèrrere, curpire, fàere male a sa salude Synonyms e antonyms malesanu, tunconidu Sentences fiat unu logu benatzosu meda, ferosu, de infetus 2. sa luxi ferosa de su soli dh'iat obbligada a serrai is ogus (I.Lecca).

fèrpa fèlpa

ferràda , nf: ferriada Definition arretza de ferros grussos chi si ponet pruschetotu in is fentanas a parte de fora po èssere prus seguras Synonyms e antonyms arrècia, arraciada, serralliedhu / cdh. farrata Sentences in solidade cubet ojos de sole addaisegus de una ferriada ◊ at fatu sas ventanas chin sas ferradas ◊ sos bracones de sa carrela pro seguresa zughent sa ferrada ◊ in sa ferrada intrat sa lughe ◊ cantone, giumpa sa ferrada e lompe a ue est s'isposa mia! ◊ su bentu ndi at isciusciau fentanas e ferradas! Scientific Terminology dmo Etymon itl. ferrata Translations French grille English grating Spanish reja Italian inferriata, grata German Gitterrost.

ferràda 1 , nf: ferrata Definition atzola de linu Synonyms e antonyms altzola, madassa.

ferràda 2 , nf Definition su ferrare, su pònnere su ferru, sa sonàgia, a is animales Synonyms e antonyms | ctr. iferrada Etymon srd.

ferradòre, ferradòri , nm Definition maistu chi ponet is ferros a is peis de is animales (boe, cuadhu, molente) Sentences su ferradori ponit unu pannenanti de pedhi crua, trabballandu ◊ fut unu grandu ferradori de cuadhus Scientific Terminology prf Etymon srd. Translations French maréchal-ferrant English horseshoer Spanish herrador Italian maniscalco German Hufschmied.

ferradórju , nm Definition màchina de ferrare, genia de gàbbia po poderare bene firmu un'animale mannu ferrandhodhu Synonyms e antonyms acollu, ferrajola, ferrera, trabàgliu 1 Etymon srd.

ferràdu , pps, agt: ferrau Definition de ferrare; chi portat ferru, chi dhi ant postu su ferru, mescamente a peis (is pinnas) o in su tzugu (sa sonàgia), nau de animales, o, nau de iscarpas, chi giughent is bullitas o ciòs in su fundhu; nau de ccn., arrestau, acapiau cun is ferros / mele ferradu = tostu che astrau Synonyms e antonyms caltzadu / sonazadu 2. sos boes los tenzo ferrados a nou ◊ custu bestiàmine est bene ferradu: si distinghet dae tesu ◊ su bestiàmene ferrau su maschinganna no dhu tocat!…◊ dae Bonorva ndh'est bénnidu iscurtzu ca cheret currer cun cadhos ferrados! (Pirastru)◊ cantus nci nd'at a ai de molentis ferraus!… 3. malintragnadu, ancu ti che boghent ferradu! Surnames and Proverbs smb: Ferrau.

ferràdu 1 , nm Definition una genia de musciola Synonyms e antonyms ferrassa Scientific Terminology psc, dasyatis pastinaca.

ferradúra , nf Definition su pònnere is ferros a is peis de is animales (boes, cuadhos, molentes), fintzes is ferros etotu; su incasciare is orrodas de su carru in su cricu de ferru (lamone) Synonyms e antonyms ferramentu, ferronzu / cdh. farratura Sentences finida sa ferradura, su cadhu si daiat una saidadedha e s'incaminaiat chin su padronu ◊ su ferreri nostu ferrat cuadhus e bois, fait ferradura chi no tenint acabbu 3. sa ferradura si faet ponenno su cricu orrubiau a fogu in pitzu de s'orroda e atzocanno totu in s'abba Etymon srd Translations French ferrage English shoeing Spanish herradero Italian ferratura German Beschlagen.

ferràghine farràghine

ferragiòla , nf Definition its, sedatajola? Sentences e chie còmporat córbulas, canistedhas e ferragiolas, pràmminas e iscovas!

ferrài , vrb: ferrare, ferrari Definition pònnere su ferru a calecuna cosa, mescamente in is peis a is animales de trebballu (boes, cuadhos, molentes); pònnere sa sonàgia in su tzugu a su bestiàmene (prus che àteru brebès e crabas); nau de cosas chi si podent intostare, fàeresi che ferru / màchina de ferrare = ferrajola, ferrera o trabàgliu, genia de aparatu (telaju) adatu po acapiare is boes a manera chi abbarrent firmos candho funt ferrandhodhos Synonyms e antonyms tzoare 1 / acampanedhai, apitiolai, assonazare / astrare, belare, intostare | ctr. iferrare Sentences andhabant a sos mastros de ferru a ferrare sos boes ◊ su piciochedhu dhu mandànt a nci portai a ferrai is cuadhus ◊ cadhos, àinos e mulos si ferrant presos a una lóriga ◊ is bòis si ferrant a pinna 2. allà un'ómini antigu: ses nàsciu candu ferrànt is cabonis a is peis de asegus! Etymon ltn. *ferrare Translations French ferrer English to fit with iron, to shoe Spanish herrar Italian ferrare German beschlagen.

ferràina, ferràinu farràghine

ferràinu 1 , agt: forràinu Definition chi faet in terra, nau de unos cantu bobbois chi forrogant sa terra Synonyms e antonyms terràinu, terranzu Idioms csn: espe f. = espe terranzu, chi faghet su nidu suta de terra; pàrriri curtu de is espis ferràinas = sempre salarzadu, tropu impressidu Sentences fiant passaus atesu pariat chi dhoi fiat unu niu de espis ferràinas ardurosas Etymon srd.