fadía , nf: fadica, fadiga, fatica, fatiga Definition dolímine chi benit a sa carena chi at fatu isfortzu o trebballu meda, immarritzone / a f. = a pelea, a trabballu, chentza bi la poder fàghere Synonyms e antonyms bataria, cadha, cumbata, impodha, istrachidúdine, matana, mugna, pelea, pista | ctr. discànciu, pàsiu Sentences perdendhe tempus, pabilu e fadiga, menzus chi no iscriant una riga! ◊ poderat fatiga veti una pariga de oras ◊ mi ais a acatare inoche in lota po sa pache, cunsummau de fatica che candhela, ma ritzu! (P.Sotgia) Etymon ltn. fatiga Translations French fatigue English strain Spanish cansancio (m), fatiga Italian fatica German Mühe.
fadía 1 , nf: fatia Definition cosa fata, cosa chi si faet po afatugiare a ccn. Synonyms e antonyms aciseria, acisu, afatúgiu, brusceria, fatura, maghia, magina, maina Sentences cussa fémina mi at fatu una fatia poita no mi seu bófiu cojai cun issa Etymon srd. Translations French maléfice, ensorcellement English spell Spanish hechura, hechizo Italian fattura, incantésimo German Hexerei, Zauberei.
fadiàe, fadiài, fadiàri , vrb: afadiai, fadicare, fadigare, fatigai Definition pigare a immarritzone a fortza de trebballare, camminare meda o fàere isfortzu Synonyms e antonyms cansai, istimpidare, istracare, peleai, strachedhai | ctr. pasai, sfadiai Sentences curriant sempri sentza de si fadiai ◊ eus a camminai abbellu e candu si fadiaus si pasiaus ◊ babbu tuo at faticatu note e die pro lassare totu a tie Etymon ltn. *faticare Translations French peiner, se fatiguer, accabler English to work hard, to prostrate Spanish esforzarse Italian faticare, prostrare German ermüden, schwächen.
fadiatzòne, fadiatzòni , nm Synonyms e antonyms fadia, fadiori, cansamentu, ispoderimentu Sentences po imparare dhue bolet tempus e fadiatzone! ◊ m'intendu su fadiatzoni in sa personi Etymon srd.
fadiàu , pps, agt: fariau Definition de fadiai / fadiau fracu = istracu che àinu, immarriu meda Synonyms e antonyms canciau, cansidu, istracu | ctr. pasadu 2. est fadiau che béstia ◊ sciadau, pobidhu miu, as a èssi fadiau! ◊ si fiat firmau, fadiau ca no fiat faina po issu ◊ bandu a mi crocai, ca seu fariau ◊ portau sa conca unu pagu fadiadatza
fadíca fadía
fadicàdu , agt: fadicau, fadigadu, fatigadu Definition romasu cadidu, làngiu meda, andhau male meda de carres po fàmine o maladias, o fintzes de su tropu trebballare; nau de unu terrenu, chi giughet pagu sustàntzia Synonyms e antonyms afésiu, irmarridu, lagnu, mabagrabiu, marriu, scalarxiu, scariatzu, surgiu 1 | ctr. arrunzonadu Sentences una giunta de orzu no ti la nego, ca ses fadigadu: ma si ti firmas assazas su puntorzu! ◊ tres ndhe incontrat lanzos, fadigados, malancinidos e gai maltratos chi li ant fatu una tale impressione de zente essindhe dae sa presone ◊ coment'e unu calledhu fadigadu in pè no ti rezias de su fàmine 2. za l'ingrassat su logu fadigadu totu cussu ledàmine! Etymon srd. Translations French affaibli English run down Spanish agotado, consumido Italian deperito German heruntergekommen, abgezehrt, abgemagert.
fadicàre fadiàe
fadicàu fadicàdu
fàdicu , nm: fàdigu, fàdiu, fàticu Definition abbisóngiu mannu, debbilesa meda a fortza de istare a fàmine o cun tropu pagu cosa: nau de gente, is pòberos / fàchere una cosa a fàdicu = a pelea Synonyms e antonyms bisognu, caristia, fàmene, poberesa / poveraza | ctr. benèssere, bundhàssia Sentences su bestiàmine geunu est allangoridu e morzendhe de su fàdigu ◊ fit unu pitzinnedhu famidu de sas terras de fàdigu ◊ inue fit su fàdigu a fiancos pioent marcos, dòllaros e francos (L.Ilieschi)◊ est unu pegus mortu de fàdiu ◊ est forte che giurru, no morit de fàdigu…◊ at fatu un'annada de fàdigu 2. su fàdigu megat de nci essiri a su satu 3. si nche fit pesau a fàdicu Etymon srd. Translations French inanition English starvation Spanish inanición Italian inèdia German Unterernährung, Hungern.
fadíga fadía
fadigàdu fadicàdu
fadigàre fadiàe
fadighèdha , nf Definition min. de fada, ma fintzes de fadiga (segundhu comente si narat, bolendho nàrrere chi est meda) Sentences candho sas sorres sunt essidas, Chixinera abberit sa méndhula e ndh'essint àteras fadighedhas Translations French petite fée English little fairy Spanish hada pequeña Italian fatina German kleine Fee.
fadigósu , agt Definition chi tenet o giughet fàdigu, chi est a fàdigu, in poberesa manna (e nau mescamente a disprétziu) Synonyms e antonyms famicosu, pedhitzoni Sentences nci at genti fadigosa e matrachera chi atru non pentzat che a fai mali! Etymon srd. Translations French gueux English tramp Spanish mendigo, pordiosero Italian pezzènte German arm, elend.
fadigósu 1 , agt: fatigosu Definition chi dhue bolet fadiga, pelea, chi istracat, faet immarrire Synonyms e antonyms inzotosu, matanosu, mendhecosu, peleosu, trabagiosu / difícile, incolliosu | ctr. discanciosu Sentences dogn'ora fadigosa est ora amena batindhe su messonzu a finitia ◊ su trabballu de sa binnenna po unu piciochedhu piticu est grai e fadiosu.
fàdigu fàdicu
fadína , nf Definition s’ossu de su moriscu, su chi abbarrat de s'ispiga apustis istacau su granu Synonyms e antonyms cau 1.
fadiòre , nm Definition cosa nada cun pagu giudítziu, chentza capia, cosa de gente pagu sàbia Synonyms e antonyms bambíghine, bambiore, ibbàmbiu, isabidóriu.