ijerrítu ierrítu
ijérru ibérru
ijogulàdu , agt Definition bogau de pare, fortzau meda de no èssere prus firmu Synonyms e antonyms iscossiminzadu, istracassau, scancarau, scarrabeciau, scarrugau Sentences est una banca betza ijogulada.
ijonàda , nf Definition sonu a cropu de orruta mala, de atzapuladura a terra Synonyms e antonyms arratroxa, istrampada Sentences sos cumpagnos, comente ant intesu s'ijonada, fúrriant e l'agatant percossadu: su cadhu che l'aiat iscasidhadu in sa manchina.
ijòne igiòne
ilàche , nm Definition ambidhedha pitica, fine fine Synonyms e antonyms curricurre, filiache, filistredha, filóstrigu Scientific Terminology psc.
ilaíla , nm Synonyms e antonyms aligadorza / gràmene Scientific Terminology rba.
ilbadhinàre ibbadhinàre
ilbagantàre , vrb: irbagantare,
isbagantare,
isvagantare Definition
fàere unu logu o un’istrégiu bagante, buidu, o prus pagu prenu bogandhondhe sa cosa in parte o in totu, betare (fintzes a iscarrigadura)
Synonyms e antonyms
ibboidare,
ilgavantare,
illichidare,
irbarratzare,
spilai,
vagantare
/
ghetai
| ctr.
ammedare,
pienare,
plèniri
Sentences
sos isportinos s'ilbagantant po dhos prenare torra ◊ isvagantat su late dai sa murghijola o cannada a su labiolu ◊ de su chi manigamus, una parte la suspint sas istentinas, s'àtera che la isvagantamus
2.
sos operajos che fint isvagantendhe duos sacos de sale subra a s'àinu
Translations
French
déblayer,
débarrasser
English
to clear
Spanish
despejar
Italian
sgomberare,
evacüare
German
räumen.
ilballiàre ibbagliàre
ilbalóru , nm Definition
genia de addormigamentu a immadoinadura, coment'e mancamentu de fortzas
Synonyms e antonyms
abborticadura,
addrommigadura,
lentesa
Sentences
s'ilbaloru nostru siet coment'e su sonnu de su cacaracasu
Translations
French
torpeur
English
torpor
Spanish
entorpecimiento
Italian
torpóre
German
Gefühllosigkeit.
ilbambarriàre , vrb: imbambarriare,
impamparriare,
irbabbarriare,
isbabbarriare,
isbambarriai,
isbambarriare,
ispambarriare,
ispamparrai,
ispamparriare Definition
apèrrere is ogos deunutotu, bene, meda; nau de aperturas o àteru, apèrrere deunudotu, apèrrere in campu; nau de unu cuau, essire de si fàere a bíere / ƒisbambarriare sas origras = allutai is origas, ascurtai bèni
Synonyms e antonyms
ilbarrizare,
imbarritzare,
irbarriolare,
ispalpedhare,
ispampanai,
ispamparinare,
ispamporionare,
scampaniai,
sparrancai
| ctr.
serrai,
tancai
Sentences
pro ispantu ilbambàrriant s'oju a sa lugura ◊ li ant postu su retratu a ojos impamparriados ◊ cun sa fantasia isbambàrrio sas alas! ◊ fit a ojos isbambarriados ◊ su casifítziu isbambàrriat su portale dae sas ses ◊ at castiau ispamparrandu is ogros
2.
nc'iat iscabulau su cupitu ci dhu cuàt e si nci fut ispamparrau
Etymon
srd.
Translations
French
ouvrir grand
English
to open wide
Spanish
abrir de par en par
Italian
spalancare
German
aufreißen.
ilbambiàdu , pps, agt Definition de ilbambiare; nau de unu, chi est pagu sàbiu, chi istat naendho o faendho solu cosas de pagu contu / irbambiadu fatu = ribbambiu meda Synonyms e antonyms bambu / arrembambiu, ibbamiau, irbentiadu 2. ses che cudha cantone irbambiada chi no méritat prémiu ne dote (Tz.Muredda).
ilbambiàre , vrb: irbambiare,
sbambiai Definition
fàere bambu, fàere prus pagu saliu aciunghendho àtera cosa, pèrdere sale; in cobertantza, nàrrere isciolórios
Synonyms e antonyms
abbambiai,
irbambissiare,
isbambiorare
/
sciolloriai
| ctr.
salire
Sentences
no annungas tropu abba a su brou, como, ca lu torrat a irbambiare! ◊ si càmbiat s'abba a tantas bortas pro irbambiare su bacagliare
Etymon
srd.
Translations
French
dessaler
English
to desalt
Spanish
hacer insípido,
desalar
Italian
insipidire,
dissalare
German
geschmacklos werden,
entsalzen.
ilbandhidàre , vrb: ilbannidare, irbandiai, isbandhidare Definition essire, istare o fàere su bandhiu, èssere foressiu Synonyms e antonyms bandhiare Sentences parentes e bighinos che sunt semper foras, che ilbannidos, ilbannidanne, emigrados ◊ maladita s'ora… dèu mi fuu a irbandiai!
ilbandhonídu , agt Synonyms e antonyms irbandhonadu, iscóndhiu | ctr. contivizadu.
ilbannidàre ilbandhidàre
ilbannídu ibbanníu
ilbanninàre ibbadhinàre