ilfurràre iforràre
ilfurriàre , vrb: isfurriare, issurriare Definition cambiare idea, torrare o fàere torrare agoa in calecuna cosa giai decídia Synonyms e antonyms furriai, ibbortare, istorrai, stolli Sentences faes impresse a nàrrere "nura", tue: aspeta, chi no s'isfúrriet, puru, fizu tuu! ◊ si faet cust'efetu a s'isposare, mih ca so in tempus a m'isfurriare! ◊ cussa est zente chi isfúrriat a chie tenet gana de trabballare!◊ innanti at patuidu e pois si n'est ilfurriadu ◊ cussu est cricandhe de ti pònnere in conca de ti che issurriare! Etymon srd.
ilgadaràdu , agt: ilgaldaradu Synonyms e antonyms afradhocu, isambesciadu, malacónciu, malancinidu, malecumbinau, malefraganau, malibigau Sentences s'ómine su piús no supentiat, ilgadaradu a un'oru che mortu (P.Casu)◊ pòvera càscia betza, ilgadarada, frundhida in su cortile, a abba e bentu! ◊ Zusepe e Maria si arrènt in d-un'istalla ilgadarada ◊ sa gianna ilgaldarada s'intendheit abbelzèndhesi a cíulu de cantariles.
ilgadólciu , agt: isgadólciu Definition
chi no est àbbile faendho is cosas, chi dhas faet male
Synonyms e antonyms
drodhe,
giangalloi,
ildeoltu,
ilgrabbuladu,
istraoltu,
istrònscia
Sentences
est un'ilgadólciu chi si ti colat acurtzu ti apetigat de seguru!
Etymon
itl.
scatorcio
Translations
French
gauche,
rustre
English
boor,
clumsy
Spanish
torpe
Italian
impacciato,
tànghero
German
unbeholfen,
Tölpel.
ilgaldaràdu ilgadaràdu
ilganídu , agt: irganiu Synonyms e antonyms dilganadu, irganau, isganaditu | ctr. imbozadu, inganidu Etymon srd.
ilgarriàdu , pps: irgarrigau Definition
de ilgarriare
Synonyms e antonyms
irbarriadu
Translations
French
déchargé
English
discharged
Spanish
descargado
Italian
scaricato
German
abgeladen.
ilgarriàre , vrb: irgarrigare,
iscarriai,
iscarrigare,
isgarrigare,
scarriai Definition
calare o pònnere in terra unu càrrigu; pèrdere o bogare sa càrriga, sa fortza
Synonyms e antonyms
irbarriare,
istuai
| ctr.
barriare,
carriai
Sentences
si fut frimau ananti de sa domo de su piciocu e inie iat iscarrigau su carru ◊ seis ancora in tempus a boche iscarrigare sa cusséntzia, innanti de mòrrere! ◊ apu fuedhau a Pepinu po mi donai una manu a iscarriai sa carrada
2.
s'arrellozu si ch'est iscarrigandhe
Etymon
srd.
Translations
French
décharger
English
to discharge
Spanish
descargar
Italian
scaricare
German
abladen.
ilgarriàta , nf Definition su ilgarriare, cropu, iscutulada Synonyms e antonyms arropada, isciuta, isdobbada Sentences mi at iscutu un’ilgarriata a conca chi mi at lassatu dirmajatu e totu iscalavriatu (A.Pau) Etymon srd.
ilgarrighínu , nm: iscarrighinu Definition cudhu chi faet trebballu de iscarrigare cosa Synonyms e antonyms bastàsciu Sentences essendhe póveru campavat fachendhe s'iscarrighinu.
ilgavantàre , vrb: isgabantare,
isgavantare Definition
menguare, bogare sa cosa (una parte) de aintru de un’istrégiu po fàere logu o fintzes po illebiare unu pesu
Synonyms e antonyms
abbuidai,
ibboidare,
ilbagantare*,
illichidare,
irbarratzare
| ctr.
pienare,
pòniri
Translations
French
vider
English
to empty
Spanish
vaciar
Italian
vuotare
German
ausleeren.
ilgerràre , vrb: irzerrare Definition
passare s'ierru
Synonyms e antonyms
iberrare
Sentences
donzi annu su própiu manizu: pro ilgerrare si andhaiat a fora
Translations
French
hiverner
English
to winter
Spanish
invernar
Italian
svernare
German
überwintern.
ilgérru ibérru
ilgheleníre , vrb: irghelenire,
irghilinire Synonyms e antonyms
irghilinare,
isteniai
Sentences
o mama, it'est custu prantu? Ndhe ses irghilinia! ◊ tempus gúrpinu irghiliniu de pistoléssia (F.Satta)◊ est irghiliniu dae s'istrachidúdine e dae su pessamentu de su chi li est costandhe ◊ fit cun sa frebbe arta, sos ocros irghelenios e dilliriandhe ◊ aite ses goi irghelenia, torràndheti fine che filu de cusire?
Translations
French
épuiser
English
to wear out
Spanish
agotar
Italian
sfinire
German
erschöpfen.
ilgherràdu , agt Definition
chi est istracu meda chentza prus fortzas coment'e chie at gherradu fintzas a non ndhe pòdere prus e fintzas chi ndh'at pérdidu s'aficu o sa gana de bínchere o de sighire a gherrare
Synonyms e antonyms
allacanadu,
disartoriadu,
irbalesiadu,
isbagazadu,
ispossibiu,
réndhidu,
tzédidu
Sentences
sa baca ruta ch'est ilgherrada e no tentat prus mancu de si ne achidare
Translations
French
dépassé,
débordé
English
overwhelmed
Spanish
vencido,
rendido
Italian
sopraffatto
German
übermannt,
überwältigt.
ilgherrizàre , vrb Synonyms e antonyms gherrigiai.
ilghintzídu , pps, agt Definition de ilghintzire 2. s'intendhet pantàsimas serentes in s'andhera, in sa gianna ilghintzida de s'aposentu.
ilghintzíre , vrb Definition apèrrere unu pagu (un'apertura) Synonyms e antonyms irganzare, iscadangiai, ischinzire Sentences s'ilghintzit una gianna.
ilgiàca , nf, nm: isaca, isciaca, ixaca, ixacu Definition bestimentu de pònnere che una giacheta, genia de camisa de fémina (ma fintzes coritu) Sentences s'ilgiaca de su costúmene de sa fémina est tota ricamada ◊ tia Frantzisca s'abbutoneit s'ixaca ◊ niedha che batia, sa conca intro s'isciallu cugudhadu e betada subra s'ixaca niedha, issa puru pariat istrízile ◊ bunnedha e falda de seda, imbustu, isciaca e giupone t'istant a perfessione (Limbudu)◊ issa si bestiat cun d-una isaca, munnedha e fardita Scientific Terminology bst.
ilgiadòri , nm Synonyms e antonyms bigliadori*, castiadore.