moderaméntu , nm Definition su moderare Synonyms e antonyms moderascione Etymon srd. Translations French modération English moderation Spanish moderación Italian moderaménto German Zügelung, Mäßigung.
moderàre moderài
moderasciòne , nf Definition su portare a régula is cosas, chentza esagerare, su tènnere régula Synonyms e antonyms moderamentu, moderu Sentences su ti che altzare asie a sas istellas… no est moderascione! Translations French modération English restraint Spanish moderación Italian moderazióne German Mäßigung.
moderàu , pps, agt Definition de moderare; chi in su fàere portat régula, chi no esàgerat Synonyms e antonyms ammodau, ammodidu, reguladu | ctr. malammodidu Translations French modéré English moderate, moderated Spanish moderado Italian moderato German gemäßigt, maßvoll.
moderína , nf, nm: modinia, moredina, moretina, moridina, muderina, mudrina, muredhina, muredina, muredinu, muretina, muridina, muridinu, muritina Definition mura de pedra, muntone de pedra arregorta comente ndhe essit in s'aríngiu, in is terras trebballadas, ma fintzes assentada: muredinu est muredhu puru Synonyms e antonyms morighina, muragadha, muredha, murissina Sentences sos narvonajos faghiant sa linna a carvone e sa pedra la colliant tota a moderinas ◊ fit tota sa tzitade una ruina, muredinas de pedra cun calchina ◊ sa tzitade l'ant fata a una muridina cun sos bombardamentos ◊ su pastoredhu est a libbru in manu in sa mudrina, cun sos anzones paschinne 2. si est sétziu in su muredinu isciorrocau Etymon srdn. Translations French amas de pierres English heap of stones (rubbles) Spanish majano, montón de piedras, escombros Italian murìccia, cùmulo di piètre, di macèrie, mòra German niedrige Steinmauer, Steinhaufen.
modernài , vrb: ammodernare Definition cambiare a sa moderna Sentences de candu furia piciochedhu dèu is tempus ant modernau e at cambiau su modu de pasci su bestiàmini puru.
modernaméntu , nm Definition su modernare, su cambiare in manera esagerada a su chi nanca est modernu Sentences dae su modernamentu morint chena misura, no si connoschet cura Translations French modernisme English modernism Spanish modernización Italian modernismo German Modernismus.
modérnu , agt Definition chi est de is tempos prus reghentes, de su tempus presente Synonyms e antonyms nobu, rechente | ctr. anticu Translations French moderne English modern Spanish moderno Italian modèrno German modern, neu.
modéru , nm Definition manera de fàghere chentza esagerare Synonyms e antonyms moderamentu, moderascione Sentences comintzeint a giambare a moderu, ca no si fidaiant tropu de sa novidade Etymon srd.
modestamènte , avb Definition cun modéstia, chentza esagerare, chentza si crèdere meda, chentza si giare tropu importu.
modéstia , nf Definition capacidade de pentzare e de fàere chentza eagerare, chentza si crèdere meda, chentza si giare tropu importu Synonyms e antonyms cdh. mudéstia Sentences sa modéstia, balla, est sempre cudha e no la pagat peruna moneda: ma su fogu chi catzat fumu meda, bruxendhe solu paza, coghet nudha! (G.Raga)◊ cun tziu Barore provo a poetare e cun modéstia giao sa risposta ◊ tocat a totus a imparai sa modéstia!
modestíre , vrb Definition giare ifadu Synonyms e antonyms apurire, batacollare, fastidiai, ifadare, ifastizire, pibincai Sentences custu caldu mi modestit meda Etymon itl. molestare.
modéstu , agt: mudestu Definition chi tenet o ammostat modéstia; chi est de pagu contu, chentza pretesas, chentza esageratziones Synonyms e antonyms ammodau, ammodidu | ctr. malammodidu Sentences s’ómini est istau sempri ingordigiosu, a bivi modestu no si est afrisciau! 2. issu faet una vida modesta Etymon itl. Translations French modeste English modest Spanish modesto Italian modèsto German bescheiden, mittelmäßig.
modhàca , nf, nm: modhoca, modhocu Definition abbighedha fine; fintzes ludu, terra cun abba meda de comente proet meda, de s'abba apaulada o àteru Synonyms e antonyms arrosina, modhina, papuschina, proischina / ladrau, ludrina Sentences posca de bíndhighi dies de abba, bentu e modhoca, sa punta de Monte Rasu fit coberta de nie Etymon srd.
modhàda , nf Synonyms e antonyms ammodhiada*.
modhànu , agt: modhianu Definition chi est modhe; nau de gente, chi tenet làstima de s'àteru, chi est de coro modhe, sentimentosu; nau de tempus, chi est in abba, úmidu, proinosu Synonyms e antonyms fodhosu, madhitzosu, modhe, modhiatu, modhincu, modhoricanu | ctr. téteru, tostadu Sentences sa ní calat e modhana s'isciollit ◊ a una cosa modhiana dhi naraus brodhe 2. su coru suu est modhanu che un'arranda 3. at fatu una chidada modhiana Etymon srd.
modhàtzu , agt Definition chi est modhe meda Synonyms e antonyms modhincu Etymon srd.
mòdhe , agt, nm: modhi Definition nau de cosa, chi si lassat mudare de forma, chi si lassat segare, alladiare, iscarrafiare, púnghere, o indrúchere cun facilidade, chi a dha tocare o a che dhi passare apitzu lassat calare a fundhu coment'e in cosa impastada cun abba meda; nau de gente, chi si lassat cumbínchere cun facilidade, chi càmbiat pàrrere o chi adduit a comente bolent is àteros, fintzes chi sentit luego su male o s'abbisóngiu de is àteros Synonyms e antonyms flúsciu, gevi, lenu, modhitzu / cdh., ttrs. modhu / ternurosu | ctr. téteru, tostadu / impregadu, rebelde Idioms csn: pane, casu, erba, linna, pedra, ferru modhe; ossu m. = dúrgalu, modhímene, itl. cartilàgine; modhi che sa spuma = modhe meda, modhe modhe; pònniri a modhi = tzacare, bestire o pònnere in mesu de s'abba pro ammodhigare (pro samunare, còghere, triballare menzus); una die modhe = una dí de àcua, proinosa; èssere de modhe = èssiri de àcua, chi fait, crescit, bivit in mesu de s'àcua (es. píbera de m.); cotu a m. = cotu ma no intostau (nau prus che àteru de s'ou candu abarrat abbisabbis); fàghere a modhe (nadu de su andhare de su corpus) = fai ladàmini modhi; portai cambas modhis = èssere timendho (o fintzes no aguantare pesu, pagu firmas, pagu seguras) Sentences cuss'impastu serbit modhe ca bi lu damus a pizu fine, a su muru ◊ po tui est modhi totu, fintzas su chi est tostau ◊ si no est cosa modhe no ndhe addéntigo ◊ a triballare in su modhe piaghet a totugantos ◊ sa sinnadorza o tarcu est pedra modhe ◊ in letu modhe si drommit male ◊ s’umbriagu portat is cambas modhis 2. si l'agatant modhe, a s'àteru, bi ndh'at chi si ndhe aprofitant puru ◊ lampu, za ses modhedhu si ti présiant a fàghere unu piaghere!…◊ abarreus calmus, ma mi potzu sei, ca portu is cambas modhis? 3. in su ribu, intro de modhe bi fint sas féminas labandhe ◊ comente fachies a labare intro de su ribu a pedes a modhe? ◊ cussu si che est tzacadu a modhe in sa funtana ◊ fit ifustu pariat chi l'aiant bestiu a modhe Surnames and Proverbs smb: Modde Etymon ltn. mollis Translations French mou, doux, malléable, moelleux, tendre, souple, indulgent, complaisant, soumis English soft, compliant, pliable Spanish blando, dócil, sumiso Italian mòlle, malleàbile, mòrbido, tènero, cedévole, condiscendènte, remissivo German weich, Weiche, nachgiebig, fügsam, gefügig.
modhécu , agt Definition chi est modhe modhe, fintzes lentu; nau de ccn., chi costumat a èssere tropu delicau o arrespetosu chentza bisóngiu, po pràghere Synonyms e antonyms lecuedhosu, ledreledre, modhanu, modhatzu / leitanu, melindrosu Sentences prus discansosu e modhecu fiat s'isterridroxu e prus arriscaus essiant is bisus (E.Sanna/M.B.Lai)◊ is lorus si faiant modhecus modhecus 2. su notaju fut un'ominedhu de nudha e modhecu, fut su cunfidenti Etymon srd.
modhédhu , agt Definition min. de modhe, ma si ponet solu po nàrrere su ctr. siat de cosas e siat de gente Sentences za est modhedha custa terra… lampu, mancu a picu la triballas! ◊ modhedhos, mih, fizos tuos…: no ti faghent unu cumandhu mancari los bocas! ◊ babbu no fit gai modhedhu, no fit ómine de si lassare dòrchere! ◊ tantu za est modhedha a lassare annare sa fiza a sos ballos!…