pistàdu , pps, agt, nm: pistau Definition
de pistare; chi est pistu, malandhau de is cropos chi at pigau; erbas cruas pistadas (àgiu, fràbbica, pedrusèmene) ammesturadas cun ógiu de olia e casu po cundhire macarrones
Synonyms e antonyms
pistu,
trisinau 1
/
tzacorau
2.
fut una dí su piciocu miu strolochendimí ca borèt andai a bí sa partira: ohi, ohi, totu pistara seu!
Translations
French
battu,
écrasé
English
crushed
Spanish
machacado
Italian
pestato
German
zerstoßen,
Pestosoße,
Kräutersoße.
pistadúra , nf: pistarura,
pistatura Definition
su pistare; su singiale chi lassat su pistare, unu cropu, fintzes sàmbene pistau chi si paret in sa carre a fora; cosa pistada
Synonyms e antonyms
magiadura
/
pistada,
pistore
/
allirorau,
frincu,
lida,
libidore,
lidigori,
marchedhu,
sambellutau
/
trisinadura 1
Sentences
dh'ant bociu a pistadura, a cropus de martedhu a conca
2.
cuss'isterzu de ferrirmartu est totu pistaduras! ◊ custa melaghidonza zughet pistadura, comente ndh'est ruta a terra
Etymon
srd.
Translations
French
contusion
English
bruise
Spanish
golpe,
contusión,
cardenal
Italian
battitura,
contusióne,
ecchìmosi
German
Schlagen,
Schlag,
Quetschung.
pistàe , vrb: pistai,
pistare,
pistari Definition
nau de cosa (mescamente tostada o àrrida), fàere a orrughedhos minudos, a farinos, o segundhu fintzes a pasta, istrecare acropandho cun calecuna cosa o aina tostada: nau de cosa chi no segat, ammodhigare a cropos, a istrecadura, ponendho pesu in pitzu o poderandhodha a istrintu meda; lassare singiale de cropu (e fintzes atumbare a cropu a logu tostau); giare surra, atripare meda, pigare a cropos a meda (fintzes iscúdere a una mata po ndhe fàere orrúere su frutu, es. landhe, olia, nughe); pigare o giare cadha, múngia / pps. pistadu, pistu
Synonyms e antonyms
cerfai,
ischitzare,
pistatzare
/
abbugnai,
atzumbarare
/
magiare,
surrai
/
batacollare,
matanare
Idioms
csn:
pistai a fini, a grussu; pistare a unu chei s'azu, che tilipirche, chei su nie = surraidhu meda; pistai àcua = pistare a modhe, fàghere cosas in debbadas; pistàresi sa limba = (puru) faedhare in debbadas; dare pedra ’e pistare a unu = pònnereli dificurtades meda (mescamente andhèndheli in contràriu); pistai is pabaristas = istare abberindhe e serrendhe sas pibiristas a meda, pistincai
Sentences
pístadi sa limba, pro nàrrere machines! ◊ si pistat su sale russu pro lu fàghere fine ◊ no ti che seas subra de sas pumatas ca si pistant! ◊ chie lu at pistu custu labiolu, chi est totu a marcos?! ◊ su ferreri pistat su ferru in s'ancódina ◊ sa figu posta a càtigu si est totu pista in s'isterzu ◊ mi apo pistu unu pódhighe corpendhe a martedhu ◊ ndh'est rutu dae cadhu e at pistu sa conca a una pedra (P.Pillonca)
2.
si no mi l'agabbas, oe ti pisto! ◊ ti pisto chi ti apo a fàghere modhe che tamata!
3.
Gonàriu at isprimitziau a si pistai ◊ debbadas ti pistas: cusse no ti cheret ◊ chissaghi cantu as pistau in sa vida!…◊ in cussu logu est totu unu pistai: est fortunau chini ndi torrat sanu! ◊ ses tota vida pista pista!
Etymon
ltn.
pistare
Translations
French
piler,
écraser,
se donner du mal
English
to crush,
to do one's best
Spanish
machacar,
afanarse
Italian
pestare,
arrabattarsi
German
zerstoßen,
stoßen,
schlagen,
sich bemühen,
sich anstrengen.
pistàgia , nf, nm: pistaza, pistazu Definition orrugos de cosa pistada; unu chi abbarrat sèmpere alleghetandho, foedhandho chentza dh'acabbare Synonyms e antonyms pimpidalla, pimpirida, parfaruza, pistazia / ciaciareri, gargale, paraletadore, pistasaghina / pistàgia | ctr. mudurcu Sentences su puzone isterret bolu pustis chi sa pistaza at mandhigadu ◊ cussu est sèmpere ingurtindhe cogonedhos túndhulos fintzas a s’úrtimu pistazu Etymon srd.
pistài pistàe
pistalàldu, pistalàrdu , nm Definition tàula de picai, orrugu de linna grussu e ladu, agiustau e cun d-una genia de asa, po dhue pòdere segare o pistare cosa, impreau prus che àteru in coghina / fàcia de p. = isfaciu, chi no sentit bregúngia nudha nudha Synonyms e antonyms segabetza Sentences sa tàula de sa matraca est grussa coment'e sa tàula de su pistalardu ◊ cherzo duos pistalardu che custu 2. calchi fàcia de pistalardu pretendhet sa luna intro su putu (L.Ilieschi) Etymon srd.
pistamòlas , nm Definition su maistu chi trebballat is molas, siat po ndhe fàere noas e siat torrandho a picare cussas giai manigiadas Synonyms e antonyms picamoa Etymon srd.
pistàncu , agt Definition
chi andhat a tzopu, ciópili ciópili
Translations
French
claudicant
English
limping
Spanish
claudicante
Italian
claudicante
German
hinkend.
pistapèta , nm Definition genia de martedhu de linna po pistare petza innanti de dha còere (segundhu comente) Synonyms e antonyms acapuladori, picapetza Sentences dae unu truncu de pirastru at fatu pistapetas, tuvedhos e tazeris Etymon srd.
pistapòne , nm Synonyms e antonyms cadha, cària, cumbata, impodha, inzotu, istimpida, matana, mugna, pista, podha.
pistàre, pistàri pistàe
pistarràina pastarràgna
pistarúra pistadúra
pistasaghína , nm Definition unu chi foedhat meda bantandhosi puru Synonyms e antonyms banosu, bantageri, barrosu, bragheri, bragosu, pageri, pampallucheri, vantagiosu Etymon srd.
pistasàle , nm Definition pedra fata coment'e istrégiu apostadamente po dhue pònnere sale a dhu pistare Etymon srd.
pistatúra pistadúra
pistatzàre , vrb: apistuzare,
pistazare,
pistutzare Definition
is matessi significaos de pistare cun is prus s'idea de meda, a sa sighia
Synonyms e antonyms
cerfai,
iggragnare,
ischerfiare,
ischitzare,
pistae,
pistorjare
/
abbugnai,
atzumbarare
/
magiare,
surrai
/
batacollare,
matanare
Idioms
csn:
ómine pistatzadu = istracu e cossumidu, pistu de triballu; vida pistatzada = tropu trabballosa, sacrificada
Sentences
mancari eo a solu e bois tantos, bos pistatzo sa conca a totugantos! ◊ totu sa die apo pistatzadu e sento sa fadiga ◊ sas àmbrias rúgias de sa cambigana si pistatzant e si frigant che una pumada in sa parte malaidosa (N.Pianu)◊ pustis de tantu pistatzare in sa vida, totugantos recuimus a campusantu
Etymon
srd.
Translations
French
piler,
écraser
English
to crush,
to grind
Spanish
machacar,
moler
Italian
pestare,
triturare
German
zerstoßen,
zerkleinern.
pistatzína , nf Definition
su istare pistandho, giaendho múngia meda, faendho istracare a tropu
Synonyms e antonyms
cadha,
impodha,
matana,
pista,
pistamentu,
pistatzu
Sentences
a fortza de matanas, masellu e pistatzina iseredant sos benes de ognunu! (S.Casu)
Etymon
srd.
Translations
French
grande fatigue
English
anxious exertion
Spanish
paliza,
fatiga ansiosa
Italian
fatica ansiósa
German
ängstliche Mühe.
pistàtzu , nm Definition su istare a su pista pista, fintzes sonu surdu de cropos, de pistadura / fatu a p. = arrogau, fatu a pimpiralla Synonyms e antonyms pistamentu, pistatzina / fafaruza, pistàgia Sentences custos chi cantant e sonant a sa continentale faghent úrulos e pistatzos, atreghentu e tremutu chi issurdant mesu mundhu! Etymon srd.